Pisagor teoremini, Pisagor'dan tam bin yıl önce Babilliler kullanıyordu

Pisagor matematiğin gelişiminde önemli bir tarihsel figür olsa da, kendisiyle en çok ilişkilendirilen denklemi (a2 + b2 = c2) aslında bulmamıştır. IFL Science'ın haberine göre yakın zamanda, bir dikdörtgenin içindeki köşegenin uzunluğunu çözmek için 'Pisagor teoremini' kullanan eski bir Babil tableti (akılda kalıcı IM 67118 adıyla) keşfedildi. Muhtemelen öğretim için kullanılan tablet, Pisagor'un M.Ö 570'lerde doğmasından yüzyıllar önce, yani M.Ö 1770'lerde kullanılıyordu.

PİSAGOR TEOREMİ PİSAGOR'DAN BİN YIL ÖNCE ORTAYA ÇIKTI

M.Ö. 1800-1600 yıllarına ait bir başka tablette ise içinde işaretlenmiş üçgenler bulunan bir kare yer alıyor. İşaretlerin eski Babilliler tarafından kullanılan sayma sistemi olan 60 tabanından çevrilmesi, bu eski matematikçilerin Pisagor teoreminin (elbette böyle adlandırılmıyor) yanı sıra diğer ileri matematiksel kavramlardan da haberdar olduklarını gösterdi. Matematikçi Bruce Ratner, konuyla ilgili makalesinde "Sonuç kaçınılmazdır. Babilliler bir karenin köşegeninin uzunluğu ile kenarı arasındaki ilişkiyi biliyorlardı: d=2'nin kare kökü," diye yazıyor. "Bu muhtemelen irrasyonel olduğu bilinen ilk sayıydı. Ancak bu da Pisagor Teoremi'ne - ya da en azından bir karenin köşegeni için özel durumuna (d2 = a2 + a2 = 2a2) - adını aldığı Pisagor'dan bin yıldan fazla bir süre önce aşina oldukları anlamına gelir."

Peki bu neden Pisagor'a atfedildi? Pisagor'dan günümüze hiçbir orijinal yazı ulaşmadı. Onun hakkında bildiklerimiz başkaları tarafından, özellikle de Pisagorcular tarafından aktarıldı. 'Pisagor'un Yarım Çemberi' olarak adlandırılan okul gizliydi, ancak orada öğrenilen veya keşfedilen bilgiler aktarıldı ve genellikle kendisine atfedildi. Teoriyi Pisagor ortaya atmamış olsa da, okulu teoriyi kesinlikle popüler hale getirdi ve en azından sonraki birkaç bin yıl boyunca onunla ilişkilendirildi.

Çeviri ve derleme: Çisem Arslan