Polonya-Belarus ilişkilerinde sığınmacı krizi
2021, Polonya’da sığınmacı krizi ve Avrupa Birliği (AB) içindeki saflaşmanın belirginleştiği bir yıl oldu. Polonya ve Macaristan gibi ülkeler, sığınmacı politikalarıyla AB’nin eleştiri ve tehditlerine maruz kaldı.
Polonya’nın Belarus’la yaşadığı sığınmacı krizinde ise AB, taktiksel bir tavırla Polonya’nın yanında olacağını açıkladı. Diğer taraftan, Polonya’nın yargıda yaptığı değişiklikler, bir süredir AB’nin içtihatlarından ayrışan ulusal merkezli politikalarıyla birleşerek AB’nin Polonya’ya olan olumsuz tavrını pekiştirdi
KOVİD-19’a KARŞI
YENİ TEDBİRLER
Polonya Sağlık Bakanlığı, Ocak 2022 sonuna kadar geçerli olacak yeni salgın önlemlerini duyurdu. Bu kapsamda Schengen bölgesi ve AB dışından Polonya'ya gelecek yolcular, 24 saat öncesinde yapılmış negatif PCR veya antijen test sonucunu ibraz edecek. Negatif test sonucu olmayan yolcular, 14 gün zorunlu karantinaya alınacak. Aşı kartı olan yolcular da negatif PCR testi sonucunu yetkililere gösterecek. Ülkede eğitim gören öğrenciler ve velileri, bu uygulamadan muaf tutulacak. Kovid-19 nedeniyle hayatını kaybeden kişi sayısının 29 Aralık 2021 itibarıyla toplam 94 bin 914 olduğu ülkede, aşılanma oranının yeterli düzeye ulaşmadığı bildirildi. Macaristan'daki hava yolu şirketi Wizz Air, Ocak 2022’den itibaren Polonya’da 36 güzergâhtaki seferlerini, düşük aşılanmadan dolayı askıya aldı.
POLONYA-BELARUS
KRİZİ TIRMANIYOR
Polonya-Belarus sınırındaki sığınmacı krizi nedeniyle iki ülke arasındaki ilişkiler 2021’de gergin bir seyir izledi. Polonya Sınır Muhafızları, sınıra yaklaşan sığınmacılara tazyikli su ve biber gazıyla müdahale ediyor. Belarus’un sığınmacıları kullandığını iddia eden Polonya hükûmeti, uyguladığı sert sığınmacı politikasıyla, sınırda yaşam savaşı veren sığınmacıların ülkeye girişine izin vermiyor. Polonya, sınırdaki sığınmacı sorunu nedeniyle Belarus’u suçluyor. Çeşitli konularda sıklıkla Polonya’yı eleştiren AB ise Belarus’a karşı olan tutumundan dolayı Polonya’nın yanında olduğunu açıkladı. Polonya Başbakanı Morawiecki’nin Belarus’la sınırları kapabileceklerini açıklaması, gerilimi tırmandırdı. Morawiecki’nin bu söylemine karşı Belarus Devlet Başkanı Lukaşenko, “düşünmeden yapılan açıklamaların Polonya hükûmetinin aleyhine sonuçlanacağı” yanıtını verdi. Lukaşenko, Polonya’nın Belarus sınırını kapatması durumunda Rusya’dan Polonya’ya giden enerji hattının da etkileneceğine dikkat çekti.
POLONYA HÜKÛMETİ, KUZEY
AKIM-2’YE KARŞI ABD’NİN YANINDA
Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki, aralık ayı başında Roma'da İtalyan mevkidaşıyla görüştü. Morawiecki, görüşme öncesi İtalyan La Repubblica gazetesine verdiği röportajda, “Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in ‘böl-yönet’ anlayışıyla hareket ettiğini ve çıkarlarını gerçekleştirmek uğruna Avrupa'yı bölmek istediğini” iddia etti. Morawiecki, Rusya ile Almanya arasındaki Kuzey Akım-2 doğal gaz boru hattı projesinin durdurulması gerektiğini ve bunun siyasi bir proje olduğunu savundu.
ENFLASYONA KARŞI
FAİZ ORANI YÜKSELTİLDİ
Yerel para birimi kullanan AB ülkelerinden olan Polonya da Macaristan gibi tüketici fiyatlarındaki artışı kontrol altına almak için faiz artırma kararı aldı. Kasım ayında Polonya’da tüketici fiyatları, Kasım 2020’ye göre yüzde 7,81 artarken, Macaristan’daki artış yüzde 7,45 seviyesinde oldu. Ocak 2021’den bu yana Polonya parası zloti, dolar karşısında yüzde 9,2’lik değer kaybederken, Macaristan parası forint, dolar karşısında yüzde 8,8 oranında değer kaybı yaşadı.
POLONYA’DAKİ KUŞ GRİBİ
SALGINI AVRUPA’YI ETKİLEDİ
Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü (OIE), kasım ayında Polonya'nın toplamda yaklaşık 650 bin kuşa sahip kümes hayvanı çiftliklerinde çok sayıda yüksek patojenik H5N1 kuş gribi salgını bildirildiğini açıkladı. Polonya, AB’nin en büyük kümes hayvanı üreticisi konumunda bulunuyor. Çoğunlukla bir ülkeden diğerine yabani kuşların göç etmesiyle taşınan kuş gribi, Polonya’daki hızlı yayılmanın sonucu olarak Avrupa'da da etkisini gösterdi.
AVRUPA’DAKİ EN YÜKSEK
HAVA KİRLİLİĞİ POLONYA’DA
Avrupa Çevre Ajansının, 2019 verilerini baz alarak hazırladığı kasım ayı tarihli raporunda, 39 bin 300 ile nüfus başına düşen en fazla ölüm sayısının Polonya’da olduğu kaydedildi. Konuya ilişkin değerlendirmede bulunan Avrupa Çevre Ajansı Başkanı Hans Bruyninck, “Daha temiz ısıtma, mobilite, tarım ve sanayiye yatırım yapmak, tüm Avrupalılar ve özellikle en savunmasız olanlar için sağlığı, üretkenliği ve yaşam kalitesini iyileştiriyor.” dedi. AB, hava kirliliğinden kaynaklanan erken ölümleri 2030'da 2005'e kıyasla en az yüzde 55 azaltmak istiyor.
VARŞOVA’DA TÜRK FİLM
HAFTASI RÜZGÂRI ESTİ
Polonya’nın başkenti Varşova’da 2021 yılında sinemaseverler Türk Filmleri Haftası’nda buluştu. Yunus Emre Enstitüsü ile Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü ortaklığında kasım ayında düzenlenen festivalin onur konuğu, ünlü yönetmen Nuri Bilge Ceylan’dı. Festivalde “Ahlat Ağacı”, “Af”, “Omar ve Biz”, “Ekşi Elmalar”, “Bizim İçin Şampiyon”, “Nasipse Adayız”, “7. Koğuştaki Mucize”, “Aile Arasında”, “İşe Yarar Bir Şey”, “Tamam mıyız?”, “Bizi Hatırla”, “Bizim Köyün Şarkısı”, “Rafadan Tayfa”, “Yol Arkadaşım”, “Kapan”, “Dilsiz” ve “İçimdeki Kahraman” filmleri gösterildi.