Polonya ile Belarus’un arasına çelik duvar girdi 

Çelik duvarı yerinde inceledi. Burada yaptığı açıklamada Morawiecki, Ukrayna'daki savaşın ilk işaretinin, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko'nun Polonya sınırına saldırısı olduğunu savundu.

ARKA PLAN: POLONYA-BELARUS GERİLİM HATTI

Polonya-Belarus ilişkisi son yıllarda gergin seyrediyor. Aslında ikili ilişkilerdeki sorunlar Belarus-AB arasındaki sorunların bir devamı niteliğinde.
AB, Ağustos 2020’de yapılan Belarus seçimlerini hileli olduğu gerekçesiyle tanımadı. 1994’ten beri Belarus lideri olan Aleksandr Lukaşenko, seçimi yüzde 80 oy oranıyla kazandığını ilan etmiş ancak muhalefet lideri ve Lukeşenko’nun seçimlerdeki rakibi Sviatlana Tsikhanouskaya seçimlere hile karıştırıldığını ve seçimlerin kazananın muhalefet olduğunu açıklamıştı. Muhalefet, yetki devri gerçekleştirene kadar ülkede uzun vadeli protestolar gerçekleştirileceğini açıklamış, protestolara yönelik polis saldırılarının ardından Tsikhanouskaya kısa süreliğine tutuklanmış ardından Litvanya’ya sığınmıştı. Protestocular ise geçen mart ayına kadar eylemlerine aralıklarla devam etmişti.

AB’nin, seçimlere hile karıştırıldığı gerekçesiyle Belarus’a yaptırım uygulaması ve Belarus’un hava sahasından geçen bir yolcu uçağının acil inişe zorlanarak Lukaşenko muhalifi iki Belarus vatandaşını tutuklaması, ilişkileri iyiden iyiye gerdi. 

Polonya ile Belarus arasındaki gerilim ise Varşova yönetiminin Belaruslu muhaliflere verdiği destek ve Belaruslu muhaliflere geçici sığınmacı hakkı tanıyacağını açıklamasıyla tırmandı. Ağustos 2021’de Belaruslu sporcu Krystsina Tsimanouskaya’nın Tokyo Olimpiyatları’nın ardından Lukeşenko yönetimini eleştiren bir video yayınlayarak Varşova’ya sığınmasıyla iki ülke sınırındaki ateş yükseldi. Polonya, Belarus’un sınır ihlallerinde bulunduğunu iddia ediyor.

DUVAR KİME KARŞI?

Polonya’nın ördüğü çelik duvar, başta Suriye ve Irak gibi ülkelerden gelip Belarus üzerinden Avrupa’ya geçmek isteyen göçmenlerin sınırı geçmesine engel olmayı amaçlıyor. Polonya Kasım 2021’de sınırında toplanan göçmenlerin Avrupa’ya geçmesine izin vermedi. Morawiecki, bunun üzerine “Göçmenler içtenlikle sempati duyduğum insanlar, ancak onlar Bay Lukaşenko’nun elinde bir araç” açıklaması yapmıştı. Varşova sınırı kapalı tutma politikasını sürdürüyor.

Varşova yönetimi durumu Polonya devletinin bütünlüğünü karşı ve AB’de bir göç krizi yaratmayı amaçlayan bir girişim olarak yorumluyor. Polonya’ya göre Belarus’un ve onu destekleyen Rusya’nın amacı AB’ye karşı “hibrit savaş” yürütmek ve mültecileri bunun aracı olarak kullanmak.

 POLONYA’YA ÇİFTE STANDART ELEŞTİRİSİ

Polonya tarafından geri itilen ve Belarus tarafına da alınmayan mülteciler sınırda beklemek zorunda kalıyor. Polonya’nın mültecilere tıbbi yardim dahil olmak üzere hiçbir yardımın ulaşmasına izin verilmediği belirtiliyor. Bazı eylemciler sınıra giderek durumu protesto ettiğinde Polonya İçişleri Bakanı Mariusz Kamiński, onları “Polonya’ya karşı ‘hibrit savaş’ yürüten Rusya ve Belarus ile aynı safta yer almakla” suçlamıştı.
AB, Belarus’un mültecileri kullanarak kasıtlı bir politika yürüttüğünü iddia ederken Polonya ve AB üyesi ülkeler, mültecilere yönelik uluslararası hukuku ve temel insan haklarını ihlal eden tutumları nedeniyle eleştiriliyor. Eleştirilere göre milyonlarca Ukraynalı göçmene kapılarını açan Polonya’nın Müslüman göçmenleri kabul etmemesi bir çifte standart örneği.

ERDOĞAN’DAN LUKAŞENKO’YA TELGRAF

Ağustos 2020’deki Belarus seçimlerinin ardından ABD, Kanada, Birleşik Krallık ve AB üyesi ülkeler, seçim sonuçları hileli olduğu gerekçesiyle tanımazken Cumhurbaşkanı Erdoğan Lukaşenko’ya tebrik telgrafı göndermişti.