Rakamlar iyi beklenti kırık

Sektör, ikinci çeyreğe oranla düşük olmakla birlikte üçüncü çeyrekte de üretimde, satışlarda, ihracatta ve istihdamda artışlar bekliyor. Ancak yılın ikinci yarısının tamamına ilişkin değerlendirmeler pek de umutlu değil.

Araç tamir ve bakımı alanında faaliyet yürüten şirketlerin üye olduğu Otomotiv Satış Sonrası Ürün ve Hizmetleri Derneği (OSS), ikinci çeyrekte, geçen yılın aynı dönemine göre yurt içi satışlarda ortalama yüzde 50’ye yakın olmak üzere, üretimde, satışlarda, ihracatta ve istihdamda artış olduğunu açıkladı. OSS üyelerinin katılımıyla yapılan 2022 Yılı 2. Çeyrek Sektörel Değerlendirme Anketi’ne göre sektör, ikinci çeyreğe oranla düşük olmakla birlikte üçüncü çeyrekte de artışlar bekliyor. Ancak OSS Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Özalp “Yılın ikinci yarısının daha zorlu geçeceği, adetsel büyümenin duracağı, bu dönemde geçen seneki adetleri yakalamanın hedef olacağı yönünde öngörülerimiz var. Hatta belki de ilk defa senenin ikinci yarısının birinci yarı ile eşit bir paydada olacağına yönelik tahminler bulunuyor” dedi.

SATIŞLAR YÜZDE 12 ARTACAK

Otomotiv Satış Sonrası Pazarı’ olarak adlandırılan ve birçok değişik unsurun birbirine eklendiği karmaşık bir zincirden oluşan sektörde, yılın ilk aylarından bu yana etkisini gösteren yükseliş trendi ikinci çeyreğe de yansıdı. Ankete göre 2022’nin ikinci çeyreğinde, ilk çeyreğe göre yurt içi satışlar ortalama yüzde 20 arttı. Yine bu yılın ikinci çeyreğinde 2021’in ikinci çeyreğine göre yurt içi satışlarda ortalama yüzde 50’ye yakın artış oldu. Bu dönemde satışlarında yüzde 100’den fazla artış olduğunu belirten dağıtıcı üyelerin oranı yüzde 20’yi bulurken, üretici üyelerde bu oran yüzde 18’e yaklaştı.

Ankette sektörün üçüncü çeyrekte yurt içi satışlarda ortalama yüzde, 12 geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 46 artış beklediği belirlendi. Yine katılımcıların yüzde 70 gibi büyük bir çoğunluğu bu yılın ilk çeyreğinde tahsilat süreçlerinde, bir önceki çeyreğe göre herhangi bir değişiklik olmadığını aktardı.

Yılın ikinci çeyreğinde istihdamını artırdığını belirten dağıtıcı üyelerin oranı yüzde 49’a yaklaştı. Bu oran ilk çeyrekte yaklaşık yüzde 36 idi. İstihdamını artırdığını belirten üreticilerin oranı ise ilk çeyrekte yüzde 56 iken ikinci çeyrekte yüzde 43 oldu.

YATIRIM PLANLARI DEVAM EDİYOR

Üçüncü çeyrekte yatırım planlayan üyelerin genel oranı yüzde 42 oldu. Bir önceki ankette üretici üyelerin yüzde 60’ı yatırım planlarken, yeni ankette bu oran yaklaşık yüzde 48’e geriledi. Dağıtıcı üyelerde ise yatırım planlayanların oranı yüzde 36’dan yüzde 39’a çıktı.

Üreticilerin yılın ilk çeyreğindeki yüzde 81’lik kapasite kullanım oranı ortalaması ise ikinci çeyrekte yüzde 78’e geriledi. Üretim bir önceki çeyreğe göre yüzde 11, geçen senenin aynı dönemine göre de yüzde 10 oranında arttı. Ayrıca yılın ikinci çeyreğinde üyelerin ihracatı, bir önceki çeyreğe göre yüzde 7’ye yakın, 2021’in ikinci çeyreğine göre de yüzde 12’yi aşkın artış gösterdi.

‘ÖNCELİKLİ SORUN DÖVİZDEKİ HAREKETLİLİK’

Ankete katılanların yüzde 92’si öncelikli sorunun ‘döviz kuru/kur artışı’, yüzde 63’e yakını ‘tedarik problemleri’, yüzde 62.5’i ‘kargo maliyet ve teslimat problemleri’ ve yüzde 39’u ‘nakit akışında yaşanan problemler’, yüzde 33’ü ‘gümrükte yaşanan problemler’ olduğunu söyledi.

‘TEDARİKTE ZORLANIYORUZ’

OSS Başkanı Özalp, tedarik sorununa vurgu yaptı: “Her ne kadar hammadde odaklı tedarik problemlerinde iyileşme olsa da başta Gümrük ve TSE süreçleri olmak üzere maalesef ürünlerin piyasaya doğru zamanda uygun fiyata gelmesine ciddi engel teşkil ediyor. Servislerin hem kalite olarak hem fiyat olarak uygun buldukları markaları bu dönemde tedarik etmekte zorlandıkları yönünde ciddi şikayetler almaya başladık.”