Restoran çalışanları risk altında: Sıkı denetim şart
Çoğu işletmede maskeler burun altında, bazıları bunalıp çene altına almış… Maske takmayan bile var. Halk sağlığı uzmanları garson gibi toplumla yakın temasta bulunan meslek gruplarının kendi sağlıkları için de kurallara uyması gerektiğini söyledi.
Garsonlar, müşterilerin yemek sırasında maske kullanamaması nedeniyle Kovid-19 açısından en fazla risk altında olan meslek grupları arasında yer alıyor. Uzun süreli temas riski artırıyor. Halk sağlığı uzmanları maske ve mesafe kuralının garsonlar gibi toplumla temas oranı yüksek meslek gruplarında hem kendi sağlıkları hem de toplum sağlığı için mutlaka doğru şekilde uygulanması gerektiğini söyledi. Uzmanlar daha fazla denetim ve cezai yaptırım istedi.
Sarp Üner
MÜŞTERİYİ UYARMAKLA YÜKÜMLÜ
Bilim Kurulu tarafından hazırlana Kovid19 Salgın Yönetimi ve Çalışma Rehberi’nde restoran, kafe ve pastanelere ilişkin kurallar 6 sayfada anlatılıyor. Buna göre yeme içmeye ilişkin işletmelerde masalar arası mesafenin 1,5 metre olması gerekiyor. Her masada el antiseptiği veya kolonya bulundurulması, maskesiz müşterilerin içeriye alınmaması, gerekirse maskenin müşteriye işletme tarafından verilmesi isteniyor. Kurallar arasında “Tüm personele Kovid-19 salgını ve hijyen konusunda bilgi/eğitim verilmesi sağlanmalıdır. Bütün personel ağız ve burnu kapatacak şekilde tıbbi maske kullanmak zorundadır” ifade de yer alıyor.
Hacettepe Üniversitesi Halk Sağlığı Enstitüsü öğretim üyesi ve HASUDER Yönetim Kurulu üyesi Prof. Dr. Sarp Üner, virüsün insandan insana bulaştığını fiziksel mesafenin en önemli silah olduğunu söyledi. “Bir restoranda dip dibe tedbir almadan yemek yiyorsanız, garson etrafınızda dolaşıyor ama tedbir almıyorsa hasta ise başkalarına bulaştırması çok kolay. Tedbir uygulaması zor ama işlem çok basit. Maske, mesafe ve el temizliği…
Kapalı ortam riski artırıyor. Doğal havalandırma olmazsa o da bulaşma riskini artırıyor. Bu sıcakta, sağlık çalışanları koruyucu ekipmanla çalışıyor. Restoran gibi yemek yenirken maskenin çıkarıldığı bir işyeri personeli kendini korumak için de maske takmak durumunda.”
RUTİN TEST UYGULANMALI
Prof. Dr. Üner, başta sağlık çalışanları olmak üzere, hastalarla karşılaşma riski fazla olan garsonlar, şoförler gibi bazı meslek
gruplarına rutin test uygulanması gerektiğini söyledi. Üner, “Sadece bakanlıklara bağlı ekiplerin denetlemeleri yetmez. Müşterinin de denetim yapması gerekiyor. Kurallara uymayan işletmeler tercih edilmemeli. Müşteri kaybına uğrayan işletme kurallara uyacaktır” dedi.
Gül Ergör
KADEMELİ CEZA YANLIŞ
Maskenin doğru takılması gerekiyor. Çoğu işletmede maskeler burunun altında kalıyor ya da tamamen çenenin altına indiriliyor. Hiç maske takmayan işletmeler de var.
Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Epidemiyoloji Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Gül Ergör, “Garsonlar gibi temasın çok olduğu meslek grupları kendilerini korumak durumunda. Onlar da toplumun diğer bireyleri gibi risk altında hissetmekten vazgeçti. Gevşeme risk olmadığı algısını pekiştiriyor. Denetim şart” dedi.
Ergör, İçişleri Bakanlığı’nın denetimlerde kademeli ceza vermesini de eleştirdi: “Birinci ihlalde uyarı cezası veriliyor, ikincide idari para cezası, üçüncüde 1 gün süreyle kapatma… Salgının içindeyiz. Uyarı cezası yetersiz. Maskesiz gördüğü anda bir günlük kapatma vermesi gerekir. Sağlık çalışanları ‘Bu kadar ölen var. Kurallar dikkate alınmıyor. Biz bunun için mi aylarca emek verdik’ diyor ve isyan ediyorlar. Her yerde sıkı denetime ihtiyaç var.”