Rus mahkemesinden Batılı bankalara yaptırım

Rusya, Ukrayna'ya başlattığı operasyondan bu yana Batılı kredi kuruluşlarına karşı en büyük adımlardan birini attı. Yüz milyonlarca avro donduruldu. Bu adım, Avrupa Merkez Bankası'nın (ECM) ülkede faaliyet gösteren Avro Bölgesi kredi kuruluşlarına çıkış planlarını hızlandırmalarını söylemesinin ardından geldi. Bu hamleler, Rus petrol ve gaz devi Gazprom'un bir yan kuruluşu olan RusChemAlliance'ın talebinin ardından oldu.

ÜLKE İÇİNDEKİ İŞLEMLERE DE ENGEL

Bankanın Rusya'daki ana iştirakinin son mali tablosuna göre mahkeme, İtalyan UniCredit'in ülkedeki varlıklarının yaklaşık yüzde 4,5'ine denk gelen 463 milyon avroluk varlığına el koydu. UniCredit Rusya'daki iştiraki aracılığıyla 3 binden fazla kişiye istihdam sağlayan Avrupa'nın en büyük kredi kuruluşlarından biridir. Bu ay, Rusya'daki işletmesinin ilk çeyrekte 213 milyon avro net kar elde ettiğini ve bu rakamın bir önceki yılın aynı dönemindeki 99 milyon avrodan daha yüksek olduğunu bildirdi.

Dondurulan varlıklar arasında UniCredit'in Rusya'daki iştiraklerindeki hisselerin yanı sıra sahip olduğu hisse senetleri ve fonlar da yer alıyor. 16 Mayıs tarihli mahkeme kararı 17 Mayıs’ta Rus tescil kurumunda yayınlandı.

Aynı tarihli bir başka karara göre mahkeme, Deutsche Bank'ın Rusya'daki hesaplarında bulunan mülk ve varlıklar da dahil olmak üzere 238,6 milyon avro tutarındaki varlığına el koydu.

Mahkeme ayrıca bankanın Rusya'daki işlerini satamayacağına karar verdi; bunu yapmak için zaten Vladimir Putin'in onayı gerekiyordu. Mahkeme, RusChemAlliance ile bankanın "Rusya'daki mülkünü yabancılaştırmaya yönelik tedbirler alması" nedeniyle tedbirlerin gerekli olduğu konusunda hemfikir oldu.

Mahkeme, Commerzbank'ın varlıklarına el konulmasına da karar verdi, ancak kararın ayrıntıları henüz kamuoyuna açıklanmadığı için el koymanın değeri bilinmiyor. RusChemAlliance mahkemeden kredi kuruluşunun 94,9 milyon avroya kadar varlığının dondurulmasını talep etti.

AVRUPALI ŞİRKET YÜKÜMLÜLÜKLERİNİ YERİNE GETİRMEDİ

2023'te RusChemAlliance'ın St. Petersburg'daki bir tahkim mahkemesine başvurarak Alman mühendislik şirketi Linde ile yapılan bir sözleşme kapsamındaki banka teminatlarını ödemelerini talep etmesiyle başladı.

RusChemAlliance, St. Petersburg yakınlarındaki Ust-Luga'da bir gaz işleme tesisi ve sıvılaştırılmış doğal gaz üretim tesislerinin işletmecisidir. Temmuz 2021'de Linde ile kompleksin tasarımı, ekipman tedariki ve inşası için bir sözleşme imzaladı. Bir yıl sonra Linde, AB yaptırımları nedeniyle işi askıya aldı.

RusChemAlliance daha sonra garantör bankalara başvurdu ve bu bankalar da "Rus şirketine yapılacak ödemenin Avrupa yaptırımlarını ihlal edebileceği" gerekçesiyle yükümlülüklerini yerine getirmeyi reddetti. Garantörler listesinde RusChemAlliance'ın St. Petersburg mahkemesinde dava açtığı Bayerische Landesbank ve Landesbank Baden-Württemberg de yer alıyor.

İHTİYATİ TEDBİR

UniCredit, dosyadan haberdar edildiğini ve "sadece dava ile orantılı varlıkların ihtiyati tedbir kapsamında olacağını" söyledi. Deutsche Bank, "bir müşteriden alınan tazminat ile tamamen korunduğunu" ve Rusya'daki davayı karşılamak için hesaplarında "karşılık gelen bir geri ödeme varlığı" ile birlikte yaklaşık 260 milyon avro tutarında bir karşılık ayırdığını söyledi. "Bu iddianın Rus mahkemeleri tarafından nasıl uygulandığını görmemiz ve Rusya'daki acil operasyonel etkiyi değerlendirmemiz gerekecek" diye ekledi.

Bayerische Landesbank ve Landesbank Baden-Württemberg yorum yapmayı reddetti. Commerzbank ise yorum talebine hemen yanıt vermedi.

UniCredit 800 milyon avrodan fazla karşılık ayırdı ve kredi portföyünü önemli ölçüde azalttı. İcra Kurulu Başkanı Andrea Orcel bu ay yaptığı açıklamada, kredi kuruluşunun Rusya'daki faaliyetlerini "riskten arındırmaya devam ettiğini" ancak ülkeden tamamen çıkmanın karmaşık olacağını söyledi.

ECM PLANLARI İSTEDİ

Avrupa Merkez Bankası'nın (ECM) Rusya'da faaliyet gösteren Avro Bölgesi kredi kuruluşlarından çıkış stratejilerine ilişkin ayrıntılı planlar istediğini bildirdi.

Batılı bankaların ellerinde tuttukları varlıklara ilişkin hukuki sorunlar, bu bankaların kendilerini kurtarma çabalarını zorlaştırıyor. Geçen ay bir Rus mahkemesi, Kremlin tarafından yönetilen kredi kuruluşu VTB'nin yasal itirazının ardından JPMorgan Chase'in 400 milyon dolardan fazla fonuna el konulmasına karar verdi. Reuters'in haberine göre, daha sonra bir mahkeme planlanan el koyma işleminin bir kısmını iptal etti.