Rus petrolüne tavan fiyat yürürlüğe girdi
Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin Rusya'dan deniz yoluyla ham petrol ve petrol ürünleri ithalatını durdurma kararı dün yürürlüğe girdi. Deniz yoluyla ithal edilen petrol, Rusya'dan toplam petrol ithalatının üçte ikisini oluşturuyor.
AB yetkililerinin yaptığı açıklamalara göre, ambargo ile günde ortalama üç milyon varil ham petrolün AB'ye ithalatı engellenecek. Bu Rusya için günlük yaklaşık 210 milyon dolarlık gelir kaybı anlamına geliyor.
AB ülkeleri, Rusya'nın başlattığı operasyon sonrasında Rusya'dan petrol ithalatına ambargo uygulanmasını öngören yaptırım yönetmeliğini kabul etmişti. AB ülkeleri dünden itibaren sadece "istisnai" durumlarda Rusya'dan petrol ithal edebilecek. Denize kıyısı olmayan ve boru hattıyla alım yapan ülkeler için tanınan istisnalar doğrultusunda bu ülkeler Rusya'dan Avrupa'ya petrol taşıyan Druzhba boru hattıyla petrol almaya devam edecek, ancak aldıkları petrolü diğer üye ülkelere veya üçüncü taraflara satamayacak.
ÜÇ ÜLKE İSTİSNADAN FAYDALANMAYA ÇALIŞIYOR
DW’nin haberine göre 2022 sonuna kadar Almanya, coğrafi konumları nedeniyle Rus petrolüne büyük oranda bağımlı durumda olan ve söz konusu enerji açığını hızlı şekilde ikame edemeyecek ülkelere uygulanan istisnadan faydalanacak.
Macaristan, Çekya ve Slovakya ise süre sınırı olmaksızın söz konusu istisnadan faydalanmak istiyor. Rafinerileri yalnızca Rus ham petrolünü işleyecek şekilde tasarlanan Bulgaristan, 2024'ün sonuna kadar Rusya'dan deniz yoluyla ham petrol ve petrol ürünleri ithal edebilecek.
AB, Rusya'dan petrol ürünü tedarikini ise 5 Şubat itibarıyla sonlandıracak.
VARİL PETROLE DE AYNI UYGULAMA
Öte yandan AB, G7 ülkeleri ve Avustralya'nın hafta sonu kabul ettiği Rus petrolüne tavan fiyatı uygulanması kararı da dünden itibaren geçerli oldu. Buna göre, deniz yoluyla taşınan Rus petrolünün varil başına fiyatı 60 doları geçemeyecek. Söz konusu fiyat, Rusya varil petrolünün piyasadaki mevcut değerinin yaklaşık 9 euro altında bulunuyor.
Her iki yaptırımın amacının da Rusya'nın petrol ihracatından elde ettiği gelirin azaltılmasını sağlamak ve böylece Ukrayna'da yürütülen savaş için yeni finansman kaynağı yaratmasını engellemek olduğu belirtiliyor.
Kanada, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya, İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri'nden (ABD) oluşan G7 ülkelerinden yapılan açıklamada Rus petrolüne tavan fiyat uygulanması kararının Moskova'nın "Ukrayna'da yürüttüğü saldırı savaşından kazanç sağlamasını önlemek, küresel enerji piyasalarındaki istikrarı desteklemek ve Rusya'nın savaşının olumsuz ekonomik sonuçlarının azaltmak" hedefi çerçevesinde olduğu belirtilmişti.
İTALYA: RUS GAZINA BAĞIMLIYIZ
İtalya Çevre ve Enerji Güvenliği Bakanı Gilberto Pichetto Fratin, İtalya’nın, AB'nin yasaklama çağrılarına rağmen ithal etmeye devam ettiği Rus doğal gazına hala bağımlı olduğunu söyledi.
La Stampa gazetesine verdiği bir röportajda Bakan, önceki günlerde 250 milyon metreküp (mcm) gazın İtalya'ya girdiğini açıkladı.
Bakan, yaptırım uygulanan ülkeden günlük ortalama hacmin yaklaşık 20 mcm'ye ulaştığı Rusya'dan hala 30 mcm geldiğini ekledi.
İtalya, diğer AB ülkeleriyle birlikte, büyük ölçüde artan enerji maliyetlerinden kaynaklanan rekor düzeydeki enflasyonla mücadele ediyor. Ülke, enerjisinin yaklaşık yüzde 75'ini ithalatla karşılıyor. Bu yılın başında doğal gazının yüzde 40'ını Rusya'dan alıyordu, ancak yaptırımlar ve Kuzey Akım boru hattının sabotajı nedeniyle ithalat düştü.
‘AVRUPA FİYASKOYA UĞRAYACAK'
Amerikan The Hill gazetesinden Peter Doran Rus petrolüne yönelik tavan fiyat uygulamasının Batı'da tarihi bir fiyaskoya yol açacağı belirtildi.
Yazar makalesinde, “Rus petrol fiyatlarına tavan uygulaması yaklaşmakta olan tarihi bir fiyaskonun tüm emarelerini taşıyor. Artık dünya enerji piyasasında neredeyse hiç serbest petrol kalmadı. Bu nedenle kısıtlamaların devreye girmesinden sonra petrol fiyatlarının fırlama riski yüksek” ifadelerine yer verildi.
Daha önce böyle bir önlemin Rusya’nın gelirlerinin düşürülmesi için ‘şık bir çözüm’ olarak kabul ettiklerini ifade eden yazar, ancak o günlerden bu yana durumun değiştiğini, 60 dolarlık tavan fiyatın Moskova için karlı olduğunu yazdı.