Rus varlıkları yine gündemde! ABD G7 Zirvesi'ni bekliyor
ABD, uluslararası haydutluğuna Avrupa Birliği’ni ve G7’yi dahil etmeye çalışıyor. Dondurulan Rus varlıklarından elde edilen karlarla Ukrayna’yı beslemeye çalışan ABD, G7 ülkelerinin maliye bakanları arasında yapılan zirvede, kendine suç ortakları aramaya çalışıyor.
Dondurulan Rus varlıklarından elde edilecek karların Ukrayna’ya aktarılmasına yönelik yeni düzenlemeler, ABD’nin öncülüğünde devreye alınmaya çalışılıyor. Amerika Birleşik Devletleri (ABD), uluslararası hukuku çiğneyerek Rusya Merkez Bankası varlıklarına el koymayı gündeme getirdikten sonra, Avrupa Birliği’ni (AB) de aynı uygulamayı hayata geçirmek yolunda zorlamaya başladı. Zira, Batı’daki Rusya Merkez Bankası varlıklarının en önemli bölümü Avrupa Birliği’nde bulunuyor. Financial Times’te çıkan son değerlendirme, bu konu üzerinde ABD ve AB’nin yaşadığı ayrılığı gözler önüne serdi.
G7 İÇİNDE FİKİR AYRILIĞI VAR
ABD, tartışmayı ABD, Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya, Kanada ve Japonya’dan oluşan G7 (Group of Seven) ülkelerine de taşımıştı. Financial Times, dondurulan Rus varlıklarına el konulması ve bunların doğrudan kullanılması konusunda G7’nin “ikiye bölündüğünü” ifade etti: “Washington, rezervlerin tamamına el konulması ve Ukrayna'ya verilmesi fikrini desteklerken, Avrupalı yetkililer bu fikrin uluslararası hukuku ihlal edebileceğinden ve mali piyasaları istikrarsızlaştırabileceğinden endişe ediyor. AB ülkeleri ise Kiev'e sadece söz konusu varlıklardan elde edilen karın verilmesini tercih ediyor.”
Geçen hafta Kiev’e giden ABD'nin uluslararası ekonomiden sorumlu ulusal güvenlik danışman yardımcısı Daleep Singh Çarşamba günü orada yaptığı açıklamada "Ukrayna için hareketsiz durumdaki rezervlerin değerini en üst düzeye çıkarmak için mümkün olan her yolu araştırmamız gereken bir noktadayız" dedi. "Sonsuza kadar bekleyemeyiz, bunu biliyoruz." Singh’in aktardığına göre ABD’nin önerisi, dondurulmuş varlıkların gelecekteki faiz gelirlerinin hesaba katılması yoluyla bugün bir tahvil ya da kredi olarak piyasaya sürülmesi.
BARIŞ İMZALANIRSA NE OLACAK?
ABD yetkilileri, AB’nin “kar transferine” sıcak bakmasındaki açıktan yararlanarak, daha fazlasının yapılabileceğini söyledi. Singh, "Sadece rezervlerden elde edilen yıllık karı transfer etmek yerine, 10 yıllık karı ya da 30 yıllık karı transfer etmek kavramsal olarak mümkün" dedi. "Bu karların bugünkü değeri çok büyük bir rakama ulaşıyor." Singh’in hedefi, haziran ayında yapılacak olan G7 liderler zirvesinden bu konuda bir karar çıkartmak.
Ancak önde gelen bir AB ülkesindeki yetkililer, savaşın birkaç yıl içinde sona ermesi ve varlıkların dondurulup bir barış anlaşması çerçevesinde Rusya'ya geri verilmesi halinde, el konulan Rus varlıklarının 10 yıllık faiz ödemeleri karşılığında teminat altına alınan bir tahvile ne olacağını sordular.
ABD’NİN GÖZÜ AB’DEKİ VARLIKLARDA
Dondurulmuş Rus parasının büyük bir kısmı AB'de bulunuyor ve bunların arasında Brüksel merkezli merkezi bir menkul kıymetler deposu olan Euroclear'da tutulan yaklaşık 190 milyar avroluk Rus merkez bankası varlıkları da yer alıyor. Bu varlıklar savaşın başlamasından bu yana 3.85 milyar avro kar sağladı ve AB ülkeleri bu karları Ukrayna'ya yardım etmek için kullanmayı tartışıyordu. Financial Times’e konuşan Avrupalı bir yetkili, Euroclear'daki Rus fonlarından önümüzdeki 10 yıl içinde elde edileceği tahmin edilen faiz gelirine dayanarak bir tahvilin 30 milyar ila 40 milyar avro, önümüzdeki 15-20 yıl içinde ise 50 milyar ila 60 milyar avro arasında kar sağlayabileceğini söyledi. Ancak bunun büyük ölçüde gelecekteki faiz oranlarına bağlı olduğu konusunda uyarıda bulundular.
Gazetenin aktardığına göre, AB aynı zamanda ABD’nin önerilerine paralel olarak bu gelirlerin Kiev’in silahlandırılması ve yeniden inşası için kullanılması konusunda bir karar taslağı hazırlıyor. Ancak bu taslak henüz üye ülkelerce kabul edilmiş değil.
Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nden karar çıktı
Avrupa Konseyi’nde danışma organı olma görevi yürüten Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) 16 Nisan'da, dondurulmuş Rus varlıklarına el konulması ve bunların Ukrayna'nın yeniden inşası için yeni bir fonda kullanılması çağrısında bulunan bir karar tasarısını oybirliğiyle destekleme kararı aldı. Kararda özellikle dondurulan varlıkların Kiev'in yeniden inşa çabalarını desteklemek için kullanılması çağrısında bulunuldu. Dünya Bankası'nın tahminlerine göre Ukrayna'nın yeniden inşası 10 yıllık bir süre zarfında 486 milyar dolara mal olacak. Avrupa Konseyi’nin karar organı Bakanlar Komitesi, AKPM ise yalnızca danışma organı görevini üstlendiği için, alınan karar, Konsey tarafından uygulamaya konulması için henüz yeterli değil.
Yellen: Anlaşmazlıklarımız Rusya’ya umut veriyor
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Hazine Bakanı Janet Yellen, bu hafta yaptığı açıklamada ABD Kongresi’ni acilen Ukrayna’ya yeni askeri ve mali desteği onaylamaya çağırdı. Batı’daki bölünmelere de vurgu yapan Yellen, Rusya'nın ABD'de ve başka yerlerde Ukrayna'ya yardımın sürdürülmesi konusundaki iç tartışmalardan cesaret alabileceğini söyledi: “Rusya'nın ABD ve müttefiklerimizin yorulduğuna ya da Ukrayna'yı desteklemenin yollarını bulmakta zorlandığına dair işaretler görmeye başladığından korkuyorum. Bu, onlara bizden daha uzun süre dayanabilecekleri ve kararlılığımızın kırılmasını bekleyebilecekleri umudunu veriyor." Yellen ayrıca, AB’nin dondurulan varlıklardan elde edilen faiz gelirini ayırma yönündeki son hamlelerinin Washington tarafından "çok desteklediğini" kaydetti.
‘Tüm olası yolları çalışmaya devam edeceğiz’
G7 Maliye Bakanları, 17 Nisan Çarşamba günü ABD’nin başkenti Washington’da toplandı. Toplantı sonrası yapılan yazılı açıklamadaki 24 Şubat’ta düzenlenen G7 Liderler Zirvesi’nin sonuç bildirgesindeki vurgular tekrarlandı. AB’nin Rusya’ya ait varlıklardan elde edilen gelirlerin bir kısmını Ukrayna’ya göndermeye devam edeceğinin işaretleri verilirken; Rus varlıklarının ABD’nin önerisi doğrultusunda kullanılması yönünde “hazırlıklar yapılacağı” bir kez daha vurgulandı. Öte yandan, somut bir adım açıklanmadı:
“AB'nin, Rusya'nın el konulan varlıklarından elde edilen olağanüstü gelirlerin Ukrayna'nın yararına yönlendirilmesi yönündeki önerilerini memnuniyetle karşılıyoruz. İngiltere ve ABD'nin yeni Rus baz metallerinin küresel metal borsalarında ticaretini durdurmak üzere attıkları adımları da memnuniyetle karşılıyoruz.”
Açıklamada, 13-15 Haziran tarihlerinde İtalya’nın Puglia kentinde toplanacak G7 zirvesi öncesi, Rus varlıklarına yönelik yasal hazırlıkların tamamlanacağına işaret edildi. Ancak son karar, zirvede verilecek:
“Rusya'nın Ukrayna'ya verdiği zararı ödemesini sağlama konusundaki kararlılığımızı bir kez daha teyit ediyoruz. Rusya'nın yargı alanlarımızdaki egemen varlıkları, ilgili hukuk sistemlerimizle tutarlı olarak, o zamana kadar hareketsiz kalacaktır. Hareketsiz hale getirilen Rus egemen varlıklarının Ukrayna'yı desteklemek üzere kullanılabileceği tüm olası yollar üzerinde çalışmaya devam edeceğiz.”