SADOK Üyesi Dr. Feridun Çelikmen: Yabancı kanun tanımıyor ruhsat vermeyelim! Amerikalı altından başka bir şey görmez

Sarıçiçek Doğa Koruma Derneği (SADOK) Üyesi Dr. Feridun Çelikmen, İliç’teki maden şirketinin yasaları tanımadığını belirtti, “Ülkeyi yönetenlerin duyarlı olmasını istiyoruz. Bu kadar ucuza yabancılara bu ruhsatları vermemeleri lazım. Adam götüreceği altına bakıyor.” dedi. Aydınlık’a konuşan Çelikmen, maden sahasının deprem riski olan bölgede olduğuna dikkat çekti: “Madenin olduğu bölgede iki tane büyük fay hattı var. Kuzeydoğu fay hattının kesiştiği yer. Daha yeni Malatya sallandı. Bilinmeyen başka fay hatları da var. Bu kadar tektonik hareketlerin yoğun olduğu yerde, atık dağları ve göller oluşturulduğunda bu tür çevre felaketleri kapıda. Bu kaçınılmaz bir acı son. Göz göre… Bilinen, jeolojik sıkıntısı olan bir yerde açık ocak madenciliği riskli. 9 tane insan kayıp demeye insanın takati kalmadı. Yıllarım afetlerle geçti, insanlarımız o yığına canlı canlı gömüldüler. Bir sürü siyanür karışımlı toprak, arkadan yağmur. Basra Körfezi’ne kadar bütün insanlığa hayat veren Fırat, kirlenme tehlikesiyle karşı karşıya.”

‘BÖLGEYE ÇÖREKLENDİLER’

Yabancı şirket tarafından işletilen İliç’teki maden işletmesinde vahşi madencilik yapıldığına dikkat çeken Çelikmen, “İnsanı, çevreyi hiç hesaba katmayan, insana saygı duymayan madencilik yapılıyor. Orada insanlar yüzyıllardır hayvancılık yapıyor, peynir üretiyor, arıcılık yapıyor. Bu orta vadede bütün yöreyi etkileyecek. O bölge Türkiye’nin en güzel tulum peynirinin yapıldığı yerlerden biri. Güvensizlik oluştu. Bitti gitti. Bu insanları hiçe sayarak hatta akıllarını çelerek buraya çöreklenmiş çok uluslu bir firma bu. Sürekli alan büyütme derdindeler. Vay efendim, biz buraya yatırım yaptık, vay efendim borsada hisse senetleri düşecek… Oturdukları yerden para kazanacaklar, bizim insanımız da ölecek. Biz buna ilk günden müdahale ettik. Doğayı katletmeyin, sular kirlenmesin dedikçe vatan haini olduk. Metallere ihtiyaç var tabii ki ama bunu doğaya saygısız bir şekilde çıkarırsan doğa keser biletini.” diye konuştu

‘ENDİŞEYLE İZLİYORUZ’

Dr. Çelikmen, şöyle devam etti:

“Geriye dönüşü olmayan bir zarar var. Önümüzdeki yıllarda küresel iklim değişikliği nedeniyle su sıkıntısı olacak. Su, altından kıymetli olacak. Adam gelmiş, ruhsat almış, diyor ki ben yer altı suyunu kullanarak maden cevherini yıkayacağım. Yer altı suları köylünün çeşmelerinden akan, içtiği sular. Bol keseden ruhsatlar verdik. Gidişatı endişeyle izliyoruz. Devam edilirse büyükleri sırada bekliyor.”

KANADA, ÜLKESİNDE ÖLÜ YERDE YAPIYOR

Amerika ve Kanadalıların altına hücum dönemleri olduğunu da vurgulayan Dr. Feridun Çelikmen, şunları anlattı:

“Şikago’dan tutun Kaliforniya’ya kadar olan güzergâhta yüzlerce kasabalar kurmuşlar, refah içinde. 30 yıl sonra caddeler çöp… Kimse kalmamış, terk edilmiş kasabalar, silmişler süpürmüşler. Aynı kepazeliği şimdi Afrika gibi Anadolu gibi yerlerde yapıyorlar. Altın hırsı, uğursuz metale düşkünlük maalesef geçmişten bugüne hiç hayır getirmemiş. Kanadalı firmanın kendi ülkesine bakın. 1-2 tane maden açmışlar kendi ülkelerinde o da ölü yerlerde.”

KANUNLARI TANIMIYORLAR

Çelikmen, şirketin kanunları tanımadığını da ifade etti, “Yasaların orasından burasından dolanmaya çalışıyorlar. Açtığımız davalarda bir baktık. Adamlar ‘ÇED gerekmez’ raporu almışlar. Bunların bir kısmını iptal ettirdik. O kadar gözleri dönmüş ki. Yasalara uysalar bunları yaşanmaz. Ülkeyi yönetenlerin duyarlı olmasını istiyoruz. Bu kadar ucuza yabancılara bu ruhsatları vermemeleri lazım. Adam götüreceği altına bakıyor. Altından dolardan başka bir şeyi görmüyorlar.” diye konuştu.

NE OLDU?

Erzincan’ın İliç ilçesinde Anagold’a ait altın madeninde 13 Şubat’ta meydana gelen facianın ardından 9 işçi milyonlarca metreküp toprak altında kaldı. İşçilerin bulunması için başlatılan çalışma önceki gün arama kurtarma görevlilerini de riske atacak bir toprak kayması ihtimaline daha karşı tamamen durduruldu. Toprak kaymasına ilişkin soruşturmada, aralarında firmanın Kanadalı yöneticisinin de bulunduğu 6 zanlı tutuklanmış, 2 zanlı adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştı. Önceki gün sahayı inceleyen Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Heyelan Uygulama ve Araştırma Merkezi’nden (UYGAR) bilim insanlarının yer aldığı heyet, LİDAR teknolojisine sahip insansız hava aracı ile maden sahasında ölçüm ve incelemelerde bulundu. Heyet, literatürde 150 metreyi aşmayan liç yığının İliç’te 257 metreyi bulduğunu ifade etti. UYGAR Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Hakan Ersoy, "Bu inanılmaz bir rakam. Dünyada böyle bir 'liç'e rastlamadık. Kontrol edilemeyen bir 'liç yığını'nda su içeriğinin fazla olup, üretim sahasındaki patlatmalara çok yakın bir noktada yığılması, felaketi de beraberinde getirdi" dedi.