Seri muhakeme ve basit yargılama ile dava süreçleri kısaldı

Ceza muhakemesinde alternatif çözüm yöntemi olarak getirilen seri muhakeme usulünde bu yıl 66 bin 838, basit yargılamada ise 202 bin 270 dosyada karar verildi.

Adalet Bakanlığı kaynaklarından derlenen bilgiye göre, Yargı Reformu Strateji Belgesi kapsamında, ceza muhakemesinde alternatif çözüm yöntemi olarak getirilen seri muhakeme ve basit yargılama usulleri, 1 Ocak 2020'de yürürlüğe girdi.

Ceza adaleti sisteminin güçlenmesi ve yargısal süreçlerin hızlanmasını amaçlayan usullerden seri muhakemede, klasik yargılamada ortalama 1 yıl 7 ay olan davanın kesinleşmesi süreci, iki hafta olarak kayıtlara geçti.

Bu kapsamda, 2021'de seri muhakeme bürolarına gelen dosyaların 66 bin 838'inde mahkemeler, talepname doğrultusunda hüküm kurdu. Aynı süreçte, toplam 389 bin 443 suçta da basit yargılama usulü uygulandı. Bu suçlardan 202 bin 270'inde karar verildi.

SERİ MUHAKEMENİN KAPSAMI

Türk Ceza Kanunu'nda (TCK) yer alan, hakkı olmayan yere tecavüz, genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması, trafik güvenliğini tehlikeye sokma, gürültüye neden olma, parada sahtecilik, mühür bozma, resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan, kumar oynanması için yer ve imkan sağlama, başkasına ait kimlik veya kimlik bilgilerinin kullanılması suçları ile Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun, Orman Kanunu, Rulet, Tilt, Langırt ve Benzeri Oyun Alet ve Makinaları Hakkında Kanun ve Kooperatifler Kanunu'nda yer alan bazı suçlar seri muhakeme usulü kapsamına giriyor.

Seri muhakeme, bu kapsama giren suçlarda, soruşturma evresinin sonunda cumhuriyet savcısı tarafından kamu davası açılması için yeterli şüpheye ulaşılması ve kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilmemesi halinde uygulanıyor.

Seri muhakeme usulünde uygulanacak yaptırım, cumhuriyet savcısı tarafından belirlenerek şüpheliye teklif ediliyor, zanlının avukatı huzurunda teklifi kabul etmesi halinde uygulamaya alınıyor. Bunun üzerine savcı tarafından seri muhakeme usulünün uygulanması yazılı olarak görevli ihtisas mahkemesinden talep ediliyor. Mahkemenin aynı gün içerisinde hüküm vermesi halinde süreç bir günde de tamamlanabiliyor.

BASİT YARGILAMANIN KAPSAMI

Asliye ceza mahkemesinin görev alanına giren adli para cezasına veya üst sınırı iki yıla kadar hapis cezası gerektiren suçlarda uygulanan basit yargılama usulünde, mahkeme tarafından taraflara iddianame tebliğ edilerek, beyan ve savunmalarını 15 gün içinde yazılı olarak bildirmeleri isteniyor. Sürenin bitiminde mahkeme, duruşma açmadan dosya üzerinden karar verebiliyor.