Sosyal medyadaki 'masum' tehlike: Puf sigara nedeniyle akciğerini kaybetti!
Elektronik sigara kullanımı sağlığı tehdit ederken, kullanım yaşı her geçen yıl düşüyor. Uzmanlar, elektronik sigaranın gençlere sosyal medyadan aktarılan masum görünümlü bir tehlike olduğunu belirterek, elektronik sigaranın akciğer dokusunda ciddi sorunlar yaratacağına dikkat çekiyor.
Alternatif sigara son yıllarda hayatımıza girdi. Sigara bağımlılığından kurtulmak isteyenlere bir seçenek masum bir olarak sunuldu. Ancak en az sigara kadar hatta belki de daha fazla zararı olduğu ortaya çıktı.
Başta kanser olmak üzere birçok hastalığa yol açan sigaraya alternatif olarak kullanımı artan elektronik sigara, özellikle gençlere sosyal medyadan aktarılan masum rolüne giren oldukça zararlı bir ürün olarak artış gösteriyor.
'AROMATİK TATLAR BAĞIMLILIĞI ARTIRIYOR'
Renkli ambalajları ve farklı aromaları ile en büyük hedef kitlesi gençler olan bu zararlı cihazların alerjik reaksiyonlar, akciğer enfeksiyonu gibi sorunlara sebep olabileceğine dikkat çeken Medicana Konya Hastanesi Göğüs Hastalıkları Bölümü’nden Uzm. Dr. Gülfem Yıldırım, “Elektronik sigarayı gençler arasında popüler kılan sebeplerden bir tanesi de içerdiği aromatik tatlar. Normalde sigara içerken solumadığımız aromatik bu tatlar hem bağımlılık artırıcı bir sebep hem de beraberinde ciddi alerjik reaksiyonlara sebep olabiliyor. Çünkü içerisindeki aromatik tatlarla beraber alınan diğer ürünler de birçok hastalığa sebep olduğu gibi hem zatürre dediğimiz akciğer enfeksiyonu hem ani alerjik reaksiyon dediğimiz akciğerin bazı ciddi pnömonilerine sebep olabiliyor. Hastaların kontrollü astımları daha kontrolsüz bir hale gelerek ilaç ihtiyaçlarını artırabiliyor” dedi.
'GENÇLERE KARŞI YAPILAN BİR ALGI'
Elektronik sigaranın gençlere karşı yapılan bir algı olduğunu söyleyen Medicana Konya Hastanesi Psikoloji Bölümü’nden Psikolog Rabia Bağcı, “Gençlere karşı yapılan bir algı olduğunu düşünüyorum. Bu algı nedir dersek; sosyal medyayla bizlere içerik üreticileriyle beraber nasıl masum rolüyle bizlere sunulduysa bu cihaz aynı zamanda görünümüyle de bizlere sunuluyor. Nasıl? İşte renklendiriciler, renkli ve farklı şekillerde küçük, büyük, USB şeklinde bunlarla sunuldu. Bunlar da zaten bize sosyal medyadan aktarılan masum rolüne çok güzel uyum sağladı. Bu ambalajlarda gençlerin elinde renklerinden, cihazların kendisinden, tipinden, koleksiyon gibi ellerinde toparlamaya başladılar ve gezdirmeye başladılar. Bunun gençler üzerinde daha aktif olmasının etkisi de aslında sosyal medyada tanınan kişiler bizlere verdiği bu etkileşim yüzünden oldu” şeklinde konuştu.
ELEKTRONİK SİGARADAN CİĞERİ SÖNDÜ
ABD'nin Batı Virginia eyaletinde yaşayan 19 yaşındaki inşaat işçisi Draven Hatfield, 13 yaşındayken 'zararsız bir alışkanlık' olduğunu düşünerek elektronik sigara kullanmaya başladı. 16 yaşında geldiğinde çoktan bağımlı haline gelmişti ve her iki günde bir tek kullanımlık paketi bitiriyordu.
2021 yılının Ekim ayında şiddetli göğüs ağrısı ve kramplar yaşamaya başlayan genç adam hastaneye kaldırıldı. "Ne olduğu hakkında hiçbir fikrim yoktu, neyi yanlış yapmış olabileceğimi düşünüyordum" diyen 19 yaşındaki gence Spontan Pnömotoraks (SP) yani akciğer sönmesi teşhisi kondu ve acilen göğüs tüpü takıldı.
'HAYATIMIN EN ACI DENEYİMİYDİ'
Hastanede göğüs tüpüne bağlı olarak bir hafta geçiren Draven bu süreci "Hayatımın en acı verici deneyimiydi" diyerek tanımlasa da yaşadıklarının elektronik sigara ile bir bağlantısı olmadığını düşündü.
Taburcu olduktan sonra işine geri dönen genç adam elektronik sigara kullanmaya devam etti ancak bir hafta sonra aynı şey tekrar oldu.
AKCİĞER SÖNMESİ NEDİR?
Akciğer sönmesi iki türlü gelişebilmektedir. Pnömotoraks ve atelektazi şeklinde görülebilen akciğer sönmelerinin nedenleri ve tedavileri de birbirinden farklıdır. Pnömotoraks denilen akciğer sönmesinde akciğerin etrafında oluşan baloncuğun patlaması sonucu akciğer ve kaburgalar arası hava sıkışması gerçekleşir. Halk arasında akciğer sönmesi olarak tarif edilen durum genellikle pnömotoraks tipi akciğer sönmesidir.
Akciğerin etrafında biriken havanın oluşturduğu basınç sonucu dıştan bası ile akciğerde sönme olur, içine hava dolamaz. Atelektazi tipi akciğer sönmesinde ise soluk borusunun içinde balgam birikmesi ya da soluk alınmasını güçleştiren tümör gibi durumlarda akciğerlere yeterli havanın girememesi sonucu oluşmaktadır. Atelektazi tipi akciğer sönmesinde akciğerin belli bir bölgesine hava dolmamakta ve hava dolmayan bölgede sönme yaşanmaktadır.
AKCİĞER SÖNMESİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Atelektazi ya da pnömotoraks tipi akciğer sönmesinin ortak belirtileri bulunmaktadır. Nefes darlığı akciğer sönmesinin en belirgin belirtisidir. Öksürük ve öksürüğe bağlı olarak nabzın artması, oksijen düzeyinin düşmesi de akciğer sönmesinin belirtileri arasındadır.
AKCİĞER SÖNMESİNİN NEDENLERİ NELERDİR?
Akciğer sönmesinin nedenleri tipine göre farklılık gösterebilmektedir.
Pnömotoraks tipi akciğer sönmesinin nedenleri;
◼️ Pnömotoraks tipi akciğer sönmesinin nedeni genellikle akciğer etrafında oluşan baloncukların patlamasından kaynaklanmaktadır. Baloncukların patlaması sonucu akciğer etrafında oluşan havanın neden olduğu basınç akciğerin bir kısmının ya da tamamının sönmesine neden olabilmektedir. Bu durum daha çok genç, uzun boylu ve ince yapılı erkeklerde görülmektedir. Uçak seyahati, ya da dalgıçlık gibi basınç farklarının aniden yaşandığı durumlar akciğer etrafındaki baloncuğun patlamasına yol açabilmektedir.
◼️ Göğüs bölgesine alınan künt ya da delici yaralanmalar pnömotoraks tipi akciğer sönmesine yol açabilmektedir.
◼️ KOAH, kistik fibroz, akciğer kanseri veya pnömoni (zatürre) gibi birçok hastalık akciğer dokusunun hasar görmesine ve akciğer sönmesine zemin hazırlayabilmektedir.
◼️ Sigara kullanımı akciğer sönmesinin en önemli nedenleri arasında gösterilmektedir.
Atelektazi tipi akciğer sönmesinin nedenleri;
◼️ Yaşlı insanların balgamını temizleyememesi
◼️ Hastanede yatan hastanın ağrı gibi durumlara bağlı olarak derin nefes alamaması
◼️ Ameliyat olan hastalarda ameliyatlardan sonra öksürememek gibi nedenler
◼️ Yabancı cisimlerin soluk yolunu tıkaması.
◼️ Hava yolunda oluşan tümörün oluşturduğu darlık gibi etkenler atelektazi tipi akciğer sönmesine neden olabilmektedir.
ELEKTRONİK SİGARA NEDİR?
Elektronik sigara, nikotin içeren sıvının ısıtılıp aerosol üretmesi sonucu meydana gelen, küçük ve elde taşınabilir bir elektronik cihazdır. Bu cihazın için sıvı nikotin bulunur ve elektronik sigara kullanan kişiler cihazın içindeki sıvı nikotin ve buharı ciğerlerinin derinlerine çeker.
Ciğerlere çekilen buhar akciğerlere ulaşıp akciğer sönmesi gibi ciddi hastalıklara ve solunum problemlerine yol açabilir. Bunların başında elektronik sigara hastalığı olarak bilinen EVALI gelir. Ayrıca elektronik sigara hastalığı kimyasal diasetil, nikel, kalay ve kurşun gibi vücuda zarar verebilecek zararlı maddeler de içerir.
En az sigara kadar bağımlılık yaratabilen elektronik sigara da mümkün olan en kısa sürede bırakılmalıdır.
ELEKTRONİK SİGARA ZARARLARI NELERDİR?
Sigara kadar zararlı bir ürün olan elektronik sigara, başta elektronik sigara hastalığı olan EVALI ve akciğer sönmesi gibi hastalıklarla birlikte akciğerde yara izi, bağımlılık, solunum yollarını etkileyerek öksürük, ağız ve boğazda tahrişe neden olabilir. Bununla birlikte elektronik sigara kalp hastalıkları riskini de artırır.
Elektorik sigara zararları şöyledir:
◼️ EVALI ve tiryaki dili hastalığına yol açabilir.
◼️ Akciğer sönmesine neden olabilir.
◼️ Elektronik sigara bağımlılık yaratır.
◼️ Solunum yollarını etkileyerek öksürüğe sebep olur.
◼️ Astım gelişimini tetikleyebilir.
◼️ Ağız ve boğazda tahriş yaratır.
◼️ Elektronik sigara kalp hastalıkları riskini artırır.
◼️ Baş ağrısı ve mide bulantısı yapar.
◼️ Beyin gelişimini etkileyebilir.
◼️ Patlamış mısır hastalığına sebebiyet verebilir.
◼️ Kısırlığa neden olabilir.
◼️Hamilelikte bebeğin gelişimini etkileyebilir.
ELEKTRONİK SİGARA MI DAHA ZARARLI SİGARA MI?
Elektronik sigaranın, daha küçük partiküller içerdiği için akciğerler ulaşma riskinin daha yüksek olduğu değerlendirilir.