Sulak alanların uyarı sistemi kuşlar
Sapanca Gölü’nde kuş sayımı 11 noktada devam ediyor. Uzman Biyolog Lider Sinav, ‘Sulak alanda gidişat kötüyse, su kalitesi bozulmuşsa, su seviyesi düşmüşse ya da sudaki besin miktarı azalmışsa, su kuşları bu alanlarda bulunmayabiliyorlar.
Böyle değişiklikler tespit edilirse, sulak alanların korunması için faaliyetler belirlenmesi gerekir’ dedi.
Dünya genelinde sulak alanların durumunu takip etmekle görevli Ramsar Sekreteryası’nın 2018 yılında yayımladığı bir rapora göre yapılaşma, kirlilik, kurutma, aşırı kullanım gibi çeşitli sorunlar nedeniyle son 300 yılda, dünyadaki sulak alanların yüzde 87’si, 1970’ten bu yana ise yüzde 35’i yok oldu. Dünya yüzeyinin yaklaşık yüzde 6’sını kaplayan sulak alanlar dünyadaki karbonun yüzde 14,5’unu tutuyor. Türkiye son 60 yılda Van Gölü’nün üç katı büyüklüğünde sulak alan niteliğini kaybetti. Her yıl düzenli olarak yapılan kuş sayımı, sulak alanların gidişatı hakkında da veri sağlıyor.
ÜÇ VAN GÖLÜ BÜYÜKLÜĞÜNDE SULAN ALANI YİTİRDİK
Türkiye’de Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Ulusal Sulak Alan Envanteri Yönetim Bilgi Sistemine kayıtlı büyüklüğü 8 hektarın üzerinde 307 sulak alan bulunuyor. Bunların toplam alanı 1 milyon 102 bin 612 hektara ulaşıyor. 25 nehir havzasına sahip ülkemizde 1960’lardan bu yana sulak alanların yarısı nicelik ve kalite açısından sağlıklı yapılarını kaybetti. Bir başka deyişle üç Van Gölü büyüklüğünde sulak alanımız ekolojik işlevini yitirdi.
Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, sivil toplum kuruluşları, uzman kuş gözlemcileri ve akademisyenler, sayımlar sayesinde kuş sayılarının yıllara göre değişimini tespit ediyor, ekosistemi tehdit eden unsurlar varsa bunların ortadan kaldırılması için çalışma yürütüyor.
TÜRKİYE’DE 494 TÜR KAYIT ALTINDA
Uzman Biyolog Lider Sinav, "Sulak alanda gidişat kötüyse, su kalitesi bozulmuşsa, su seviyesi düşmüşse ya da sudaki besin miktarı azalmışsa, su kuşları bu alanlarda bulunmayabiliyorlar. Böyle değişiklikler tespit edilirse, sulak alanların korunması için faaliyetler belirlenmesi gerekir. Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü de sulak alanların korunması için gerekli faaliyetleri uygular" dedi.
Lider Sinav, 15 Ocak-15 Şubat'ta yapılan kış sayımlarının, sivil toplum kuruluşlarının ve üniversitelerin katkılarıyla gerçekleştirildiğini belirterek, "Her yıl dünya genelinde yaklaşık 175 tür ve yaklaşık 20 milyon su kuşu sayılıyor. Türkiye'de de ortalama 1 milyon 200 bin su kuşu sayımı yapılıyor" bilgisini paylaştı. Türkiye’de bugüne kadar 494 kuş türü saptandı.
Sapanca Gölü’nde 11 noktada sayım yapan ekipler daha çok, sakarmeke, ördek, kuğu, karabatak, yalıçapkını, balıkçıl, martı, yelkovan türlerini kayıt altına aldı. Lider Sinav, soğuk hava koşullarında yapılan sayımların zor olduğunu ancak bu çalışmanın doğa koruma için önemli veri sağladığını vurguladı.
SULAMA İLE TASARRUF
Doğal Hayatı Koruma Vakfı Türkiye Genel Müdürü Aslı Pasinli de Dünya Sulak Alanlar Günü’nde yaptığı açıklamada “Kamu yönetimi, tarım sektörü ve ilgili STK’ların birlikte harekete geçmesi gerekiyor. Sadece tarımda damla sulamaya geçerek bile, ülkemizde her yıl toplam 16 milyar metreküp su tasarrufu yapmak, sulak alanlarımız üzerindeki baskıyı azaltmak mümkün. Bu miktar 80 milyona yakın nüfusa sahip Türkiye’de, yaklaşık 3 yıllık evsel su ihtiyacına denk düşüyor” dedi.