Sümerce Türkçe mi? Türkçeyle Sümerce arasında akrabalık var mı? İşte yanıtı

Türk tarihi araştırmalarıyla ilgili neredeyse her gün yeni gelişmeler yaşanıyor. Türk tarihi ve Türkçe'yle merak edilen en önemli konulardan birisi de Sümerlerin Türk olup olmadığı ve Türkçe'yle Sümerce arasındaki benzerliklerin ne anlama geldiği. Bu konuda pek çok farklı görüş mevcut. Sümerlerin Ön Türk olabileceği iddia edilirken, birçok Türkolog da bunun bir dil alışverişi olarak görüyor ve Türkçenin Sümerce'yle olan ilişkisinin Türk tarihini daha eski dönemlerden başlatılabileceğinin kanıtı olduğunu belirtiyor.

SÜMERCE TÜRKÇE MİDİR?

Peki Sümerce gerçekten de Türkçe mi ya da Sümercenin Türkçeyle bir akrabalığı var mı? Türkolog Prof.Dr.Ahmet Bican Ercilasun Murat Bardakçı'nın Tarihin Arka Odası programında bu soruya yanıt verdi.

-Şimdi hocam çok bu konuya döneceğiz de çok gelen birkaç soru var. bir Sümerce Türkçe midir?

-Hayır. Sümerce Türkçe değildir ama Sümerceyle Türkçede ortak kelimeler vardır.

Prof.Dr.Ahmet Bican Ercilasun, Türkiye'nin önde gelen Türkologlarından

Osman Nedim Tuna'nın Türk Dil Kurumu yayınları arasında çıkan küçük bir kitabı var. Türkçe Sümerce ilişkisi diye. Orada yüz altmış küsur kelimenin Türkçe ile Sümerce arasında ortak olduğunu söylüyor. Bir dilci gözüyle baktığınız zaman yüz altmış kelimenin tamamına katılmasanız dahi, katılmasanız dahi büyük bir kısmın gerçekten de ortak olduğunu görüyorsunuz. Yani sesler aynı veya çok yakın, anlam aynı. Biz yani tesadüf olması için yani üç beş kelime tesadüf olabilir iki ayrı dilde. Yani hem ses bakımından benzerlik hem anlam bakımından benzerlik ama üçü beşi geçtiği zaman artık tesadüf olma ihtimali ortadan kalkar.

Osman Nedim Tuna'nın, Sümer ve Türk Dillerinin Tarihi ilgisi ile Türk Dili'nin Yaşı Meselesi eseri

TÜRKÇEYLE SÜMERCE ARASINDAKİ BENZERLİKLER

Şimdi elli kelime olsa dahi çok önemli. Zaten Osman Nedim Bey'den önce Sümerce ilk çözüldüğü zaman daha dingir kelimesi o zamanki Sümerce uzmanlarının dikkatini çekmişti. Kelimesiyle çünkü anlamı da tanrı ki eski Türkçe'de Tengri, dingil kelimesinin benzerliği, Osman nedim Tuna, işte bunlar için yüz altmış yedi kelimelik bir liste çıkardı. mesela sağ kelimesi, sağ taraf anlamına geliyor. Sümercede de sağ taraf anlamına yani bu kadar yakın benzerlikler var. Mesela ud kelimesi efendim veya öd kelimesi öd değil ama zannederim zaman anlamına geliyor. Eski Türkçe'de de öd.

Fakat tabii Sümerce metinleri biz akakça üzerinden okuyoruz. Akadça Sami Dillerin en eski metinlerini veren bir dil.

SÜMERCE NASIL ÇÖZÜLDÜ?

Niye Akadça’dan okuyoruz? Çünkü Akadlar Sümerlerin halefleri. Yani Sümerleri yıktılar. Yerlerine Akatlar geldi. Ve Akatlar sayesinde biz Sümerce'yi söktük. Yani bu tarafta Sümercesi bu tarafta Akadçası hem de sözlüklerini, gramerlerini yazdılar. Yani bu kütüphaneler, tabletlerden, kütüphaneler ortaya çıktı.

SÜMERCE'YLE TÜRKÇE AYNI KÖKTEN Mİ GELİYOR?

Dolayısıyla Akadça sayesinde çözüldü. Ama Akadça bir Sami dil ve Sami dillerin biliyorsunuz ünlüleri seslileri çok az. Arapça'da üç ünlü var. Efendim Akadça'da dört zannederim. Türkçe'nin Ö ünlüsünü veremez. Yani belki Türkçe'deki gibi öd idi kelime zaman anlamına gelen kelime. Ama akaçça üzerinden aldığımız için ud gibi oluyor. Yani böyle yüz altmış yedi kelimeyi veriyor. Osman Nedim dolayısıyla Sümerce ile Türkçe aynı kökten geliyor iddiasında bulunmuyor.

TÜRKÇE'YLE SÜMERCE ARASINDA ALIŞVERİŞ OLABİLİR

Sadece ikisi arasında ortak kelimeler var. Bu da alışveriş olabilir diyor. Birinden diğerine alışveriş olabilir diyor. Osman Nedim'in bu görüşü Türkçe'nin tarihini gerçekten çok eskilere götürüyor. Yani ki bu Sümer Metinleri milattan önce iki bin, üç bin yıllarına ait metinler yani böylece Türkçe'nin tarihi çok eskilere gitmiş oluyor.

Peki Ahmet abi bu şimdi ön Türkçe diye bir şey ortaya atıldı deniyor. Hiç isim vermeyelim. Böyle bazı iddialar var. Soruyorlar. Ahmet Hoca bu ön Türkçe görüşlerine katılıyor mu?

ESKİ TÜRKÇE'DEN KALMA BİR METİN YOK

Yani ilim dünyasında ön Türkçe daha çok Prea Türkçe anlamında kullanılmıştır ama sizin dediğiniz başka efendim başka anlamda yani milattan önceki binli yıllarda filan kullanılan Türkçe öyle bir şey yok. Muhakkak Türkçe kullanılıyordu o tarihlerde. Yani milattan önceki yıllarda Türkçe muhakkak kullanılıyordu. Onda hiç şüphemiz yok. Ama o dönemlerden kalma metin yok. Milattan önceki dönemlerden kalma birtakım şekilleri, resimleri, yazıları Türkçe diye okuduk diyenler ilim dünyasında rağbet görmüyor. Çünkü ilmi yöntemler kullanmıyorlar. Mesela Müslüman olduktan sonra Türkçe'ye girmiş bir kelime dahi efendim okudukları metin içinde geçebiliyor.

Dolayısıyla onlar Türkologlar arasında pek pek rağbet görmüyor diyelim.

TÜRKÇE-SÜMERCE ARASINDAKİ BENZER KELİMELER NEYİ GÖSTERİR?

Sümerce meselesi. Şimdi benzer kelimeler var. Bu neyi gösterir? Bu devamı mı Türkçe? Sümerce'yle bağlantısı var mı yok mu?

Alışverişi gösterir. Yani ikisi arasında yani nasıl bugün Türkçe'de Arapça kelimeler var? Bu ne demektir? Biz Türkçe'den bu Arapça kelimeleri almışız. Arapçaya da Türkçe kelimeler vermişiz. Yahut Bulgarca'ya Türkçe kelimeler vermişiz.

Yani bu diller arasındaki ilişkiyi gösterir. Bugün dil biliminde çok önemli bir araştırma konusu bu kontak, dil kontağı, diller arası ilişki. Sümerce’yle, Sümerce’yle de Türkçe arasında bir ilişki var, bir alışveriş var. Sümerceden Türkçeye de olabilir. Türkçeye doğru da olabilir.

Türkçe’den Sümerce’ye doğru da oluyor. Ama neyi gösterir? Böyle bir alışverişin olması için o kadar eski dönemlerde Türkçe'nin bulunmuş olması, mevcut olmasını gösteriyor. Bir de coğrafya bakımından olması lazım. Yani bunu gösteriyor.