‘Tarihi yapılarda sıva analizleri standartları geliştirilmeli’: Eksiklik bu kez Çeşmeköy Camii'ni vurdu

Muğla'daki Çeşmeköy Camii'nde uygulanan restorasyona yapılan eleştiriler sürüyor. Muğla Belediye Başkanı Osman Gürün’ün çalışmayla ilgili paylaşımına ünlü isim ve sosyal medya kullanıcılarından çok sayıda tepki gelmişti. Aydınlık'a değerlendirmede bulunan Konservatör Dr. Hande Günözü Ulusoy, raspa uygulamasının doğru bir yaklaşım olmadığını belirterek orjinal sıvanın lokal alanlarda kalmış olduğuna işaret etti. Ulusoy, "Özgün sıvanın sağlamlaştırma metodları uygulanarak koruma altına alınması gerekirdi." şeklinde konuştu. Hande Günözü Ulusoy, uygulanan sıvaya ilişkin şunları söyledi:
“Özgün sıvanın tamamen bozulmaya uğrayarak yok olduğu alanlarda yeni sıva uygulaması yapılacaksa, bu ancak yapının özgün sıvası ve yapı malzemesi ile kimyasal, fiziksel ve mekanik olarak uyumlu, ileride bozulmaya yol açmayacak ve var olan bozulmaları tetiklemeyecek, bunun yanı sıra renk ve doku olarak uyumlu bir onarım sıvasının geliştirilmesi ile mümkün.”
“Bu tür bir sıvanın geliştirilmesi için var olan özgün sıvanın yapım tekniklerinin ayrıntılı olarak analiz edilmesi gerekli. Ayrıca özgün sıva ile uyumlu olabilecek yeni sıva uygulaması için yeni bir harcın geliştirilmesi ve yapı malzemesi ile kimyasal, fiziksel ve mekanik uyumunun test edilmesi, uzun yıllar sürecek ciddi bir laboratuar çalışması ile mümkün.”
“Ülkemizde tarihi harç ve sıva analizleri yapan birçok kurum mevcut. Fakat tarihi yapılarda yeni sıvaların üretimi için gerekli testler ve analizler yeterli değil. Analizler eksik çünkü yeterli standart oluşturulmadı. Ayrıntılı malzeme, malzeme kaynağı analiz ve testleri, ayrıca malzeme geliştirme, uygulama için laboratuar, saha analiz ve testleri gerçekleştirilmeden yapılan uygulamalar, bilimsel altyapıdan yoksun olarak yapılan çalışmalar.”
“Tarihi yapılarda uygulama olarak yapının tamamının özgün yapım tekniğine bağlı olarak yeniden sıvanması, yani yenileme kararı ciddi bir karar ve etik açıdan değerlendirmeli. Aksi takdirde yapının günümüze kadar geçirdiği tüm zaman aralığını yok etmek anlamına gelebilir.”