‘Trakya köyleri zenginlerin eline geçiyor’

Kırklareli Ziraat Odası Başkanı Ekrem Şaylan, tarımın sürdürülebilir olması için aile işletmelerine daha fazla destek verilmesi gerektiğini söyledi. Büyük işletme ve şirketlere krediler verildiğini ama onların da kâr göremeyince işi terk ettiklerini belirten Şaylan, “Bizim terk etme şansımız yok. Tarımı aile işletmeleri sürdürür.” dedi. Ezine Ziraat Odası Başkanı Serkan Zehir ise hayvancılıkta yaşanan sıkıntıların çıkmaza girdiğini ifade etti.

Ekrem Şaylan ve Serkan Zehir, tarımda 2024 yılını değerlendirdi.

Bu sene üreticinin malının para etmediğini belirten Şaylan, “Yaptığımız masrafların karşılığını maalesef alamadık. Üretici çocuğunun rızkını tarla satarak, bağ bahçe satarak yerine koyacak. Hem kuraklıktan dolayı hem enflasyondan dolayı zarar ettik. Aldığımız gübre, mazot ve ilaç yüzde yüze yakın zamlandı ama sattığımız ürünlerde böyle bir fiyat farkı yok. Önümüzdeki sene de böyle giderse birçok işletme kapanır.” diye konuştu.

‘SAHA FARKLI’

Ekrem Şaylan, Üretim Planlaması çalışmalarını takip ettiklerini de belirtti, “Sonucu beklemek lazım. Bizde projeler iki sene sürmüyor, her sene değişiyor. Umarım iyi şeyler olur. Masa başında planlar güzel ama sahada farklı işliyor.” dedi.

“Tarımda küçük işletmeler desteklenmeli.” vurgusu yapan Şaylan, şöyle devam etti:

“Küçük işletmelerin köyde kalmasını istiyoruz, aile işletmelerine destek istiyoruz ama bu şartlarda köylerde kimse kalmaz. Kırklareli’nde köyler dışarıdan gelen insanlarla doldu. Zenginler geliyor, bağ bahçe alıyor. Köylerimiz, zenginlerin eline geçti. Bunlar, büyük şirket kuruyorlar. Ama iki sene çalışıp bırakıyorlar. Bir gecede 5 bin hayvanı ahırlardan tırlarla yükleyip çıktılar. Onların başka işleri var çünkü. Kâr görmeyince bu işi terk ediyorlar, kendi işlerine dönüyorlar. Biz öyle değiliz ki bizim işimiz tarım. Terk etme şansımız yok.”

‘KÖYLER ATIL HALE GELİR’

Türkiye’nin pandemiden ders almadığını belirten Şaylan, “Pandemide gıdaya erişiminin yüzde 70’ini aile işletmeleri karşıladı. Ama aile işletmelerine devlet sırtını dönüyor. Büyük şirketlere dünya kadar kredi çıkarıyorlar. Küçüğe devlet ne verirse o. Vergi gibi, yüzde 80’ini bizlerden topluyorlar. Zenginden daha az alıyorlar. Aile işletmelerine daha fazla destek verirseniz, köyden kente göç olmaz. Köylerde yaşam olur. Yoksa buralar boşalır. Trakya atıl kalmaz belki ama İç Anadolu atıl hale gelir.” diye konuştu.

‘HAYVANLAR BİTİYOR’

“Köylerde toprak kalmadı.” diyen Ezine Ziraat Odası Başkanı Serkan Zehir de bölgedeki hayvan varlığının ve işletmelerin azalmadığını, bitmek üzere olduğunu belirtti. Zehir, şöyle konuştu: “Köylü artık çocuklar köyde kalmasın diye toprağını satıyor, bir yerlere işe sokmaya çalışıyor. Küçük işletmeler azalmıyor, bitiyor. Bizim burada üç büyük şirket var. İşleri bunlar sürdürüyor. Ama nasıl sürdürüyor, bilmiyoruz. Devlet desteğiyle mi bilmiyoruz.”

2 BİN HAYVAN 300’E DÜŞTÜ

Çanakkale’de küçükbaş hayvan varlığındaki azalmaya dikkat çeken Zehir, şu bilgileri verdi: “İlçe Tarım’dan alınan rakamlar gerçeği yansıtmıyor. Bir damda 300 hayvan görülüyor ama 100 tane yok. Adam koyununu kesiyor, İlçe Tarım’dan düşürmüyor. 6-7 ay sonra denetimlere gidildiğinde bu ortaya çıkıyor. Geçek şu, 5 yıl önce bir köyde 2 bin küçükbaş hayvan varken şu anda sayı 300-400’e düştü.”

‘KÖYLÜNÜN GÜCÜ KALMADI’

Serkan Zehir, hayvan varlığındaki azalmanın nedenini de şöyle açıkladı:

“Sütün kilogramı 15 lira. 1 sene önce 12 liraydı. Bütün girdilere yüzde 70 zam geldi ama süte yüzde 20 geldi. Çoban bulamıyoruz. 40 bin liradan aşağı maaşı yok. Yem maliyetleri çok yüksek. Bir hayvan günde 20 kilo süt yapacak, köylü bundan 300 lira kazanacak. Zaten hayvan 300 liralık yem yiyor. Bir koyundan da yarım kilo süt çıkar. Köylü 12,5 lira için her gün sabah akşam onu sağmak zorunda kalıyor. Çok büyük zararlar edildi. İnekler azaldı. Gelecek sezonda bizde yarısı çıkar. İnsanlar anacını sattı. Çiftçinin de hayvancının da gücü kalmadı.”

Ezine Ziraat Odası Başkanı Zehir, son olarak tarımın küçük işletmelerle ayakta kalacağına vurgu yaptı, köylüye desteklerde öncelik verilmesini istedi.