Yurt yok, ev kirası cep yakıyor, aileler çaresiz: İlk tercih: Barınma
Üniversite tercih dönemlerinin en önemli sorunlarından biri barınma. İstanbul’da dört ilçeyi baz alarak özel yurt veya kiralık evlere çıkacak öğrencilerin giderlerini hesapladık.
Üç öğrencinin sıfırdan kiralık bir eve çıkması 22 bin 800 TL, sadece kahvaltı veren özel yurtta kalmak ise en az aylık 5 bin TL.
Üniversite öğrencileri hangi üniversiteyi tercih edecekleri stresiyle boğuşurken bir yandan da nerede kalacaklarını düşünüyor. İstanbul’daki yurtlar ve ev kiraları vatandaşların bütçesini zorluyor. Öğrencilerin üniversite tercihleri de bu durumda değişebiliyor. İstanbul’un Kadıköy, Beşiktaş, Şişli ve Beyoğlu ilçelerindeki özel yurt ve kiralık ev ücretlerini sorduk, hesapladık. Özel yurtta kalacak bir öğrencinin barınma ve yemek maliyeti aylık ortalama en az 10 bin TL. Üç öğrencinin sıfırdan kiralık bir eve çıkma maliyeti ise en az toplam 22 bin 800 TL’yi buluyor.
‘ÖZEL YURTLAR CEP YAKIYOR’
KYK yurtlarının kapasitesi talebi karşılamıyor. Özel yurtlar ise ücretleriyle el yakıyor. Yurt sahipleri enflasyon artışı ve giderlerini gerekçe göstererek bu yıl yüzde 100 zam yaptı. Öğrenci olarak İstanbul; Kadıköy, Şişli, Beşiktaş ve Beyoğlu ilçelerindeki özel yurtları aradık ve fiyat istedik.
YÜZDE YÜZ ZAMLANDI
İstanbul’da dört ilçedeki en uygun aylık özel yurt ücreti geçen sene ortalama 2 bin TL iken şu an 4 bin TL. Odalar 6 kişilik. 4 kişilik odalar ise geçen yıl 2 bin 500 TL iken bu yıl 5 bin TL. 3 kişilik odalarda ise fiyat geçen yıl 2 bin 700 TL iken bu yıl 5 bin 400 TL oldu. 2 kişilik oda ise 3 bin TL'den 5 bin 500 TL'ye çıktı. Tek kişilik odalar bu yıl 7 bin TL’den başlıyor ve odanın özelliklerine göre 15 bin TL’ye kadar çıkabiliyor. Ücretlere kahvaltı, güvenlik, internet, sıcak su, odaların temizliği, nevresim çarşaf değişimi ve faturalar dahil. Gıda fiyatlarındaki artış nedeniyle özel yurtlar öğlen ve akşam yemeği vermiyor. En düşük fiyatlı özel yurtta kalmak, yemek, sosyal aktivite, okul ihtiyaçlarıyla aylık giderler 10 bin TL'yi buluyor.
ÖĞRENCİYE EV VERMEYEN EV SAHİPLERİ
Öğrenciye kiralık ev arayışımızda ise “Öğrencilere ev vermeyen ev sahibi’” efsanesinin gerçek olduğuna şahit olduk. Evini öğrenciye kiralayacak ev sahibi bulmanın yanında yüksek maliyetler de öğrencileri çıkmaza sokuyor. İstanbul’da belirlediğimiz 4 ilçeden birinde 2+1 eve çıkmak isteyen 3 öğrenci ortalama 6 bin TL kiraya, 6 bin TL depozitoya, 6 bin TL emlakçıya para ödüyor. Üç öğrencinin eve çıkma maliyeti en az 18 bin TL'yi buluyor. İkinci el eşyalarla ev kurmak isteyenlerin (Buzdolabı, ocak, yatak, koltuk, çamaşır makinası, çalışma masası vb.) ortalama 20 bin TL’yi gözden çıkarması gerekiyor. Üç kişi için sıfırdan kiralık bir eve çıkmanın maliyeti 28 bin 800 lirayı geçiyor.
İLK TERCİH DEVLET YURTLARI
Öğrencilerin ilk tercihi Kredi ve Yurtlar Kurumu’na ait devlet yurtlarına yerleşmek oluyor. Devlet yurtlarına zam yapılması da bekleniyor. KYK yurtlarının zamsız fiyatları şöyle: 3. tip KYK 290 TL, 4. tip KYK 325 TL, 5. tip 360 TL, 6. tip KYK 390 TL.
YURT KRİTERLERİ NEDİR?
Kredi ve Yurtlar Kurumu Müdürlüğü yurtları kriterlerine sınıflandırıyor. Yurdun fiziki durumu, odada kalan öğrenci sayısı, sosyal alanların kullanımına göre değişen kriterler, depozito ve yurt ücretlerin de etkiliyor.
MALİYETLER
3 kişilik bir öğrenci evi için alınması gereken ikinci el bazı eşyaların fiyatları şöyle:
Yemek masası: 500 TL
Buzdolabı: 600 TL
Çamaşır makinası: 500 TL
3 adet halı: 300 TL
3 adet baza-yatak: 1800 TL
Koltuk takımı: 500 TL
Ütü:100 TL
3 adet bez gardrop: 500 TL
- Beyoğlu, Şişli, Mecidiyeköy, Kadıköy’de kiralık eve çıkmak isteyen öğrencinin en az ödeyeceği maaliyet:
Kira: 6 bin TL
Emlakçı: 6 bin TL
Depozito: 6 bin TL
TGB GENEL BAŞKANI DİLEK ÇINAR: DEVLET YURDU SAYISI ARTIRILMALI
Türkiye Gençlik Birliği Genel Başkanı Dilek Çınar, Türkiye Liseliler Birliği'nin (TLB) ve TGB'nin dönem boyunca olduğu gibi tercihlerde de “arı” gibi çalıştığını söyledi. Çınar, “tercih hattı” ile öğrencilere yardımcı olduklarından bahsederek, şöyle konuştu:
“Tercih yapacak öğrencilerin hedefledikleri bölüm ve üniversitelere dair en doğru bilgiyi almalarını sağlıyoruz. Bu sene en sık karşılaştığımız sorulardan biri ev kiraları ve yurt imkanları elverişli mi sorusu oldu. Geçen öğretim yılı başlarken de yaşanan barınma sorunu, bu sene de üniversiteye başlayacak arkadaşlarımızın karşılaştığı sorunların başında geliyor. KYK yurduna yerleşemeyen öğrenciler, ev kiralarının ve özel yurt ücretlerinin çok yüksek olması sebebiyle barınma sorunu yaşıyor.
“Binlerce öğrencinin yaşadığı bu mağduriyetin giderilmesi için atılması gereken adımlar basittir. Üniversite içerisinde ve çevresinde yurt olarak kullanıma uygun olan binalar devlet yurdu haline getirilmeli ve kullanıma açılmalıdır. Mevcut devlet yurtlarının kapasitelerinin yetersizliği, özel yurtların ve ev kiralarının fahiş fiyatları ortadadır. Devlet yurdu sayısı arttırılması şarttır.
EĞİTİM KAMU HİZMETİDİR
“Barınma hakkı öğrencinin en temel hakkıdır. 2021-2022 yılında da karşılaştığımız bu sorunun en hızlı şekilde çözülebilmesi için Gençlik ve Spor Bakanlığımız başta olmak üzere valiliklerimiz, üniversitelerimiz ve belediyelerimiz eşgüdüm halinde çalışarak tüm kamu imkanlarını seferber etmelidir. Eğitim bir kamu hizmetidir. Öğrencinin barınma ihtiyacı devlet eliyle sağlanmalıdır.”