Ticaret rekor düzeyde Irak ile hacim artacak
Irak Ticaret Bakanlığı Basın Ofisi'nden yapılan yazılı açıklamaya göre Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Irak Ticaret Bakanı Atir el-Gireyri, başkent Bağdat'taki Bakanlık binasında bir araya geldi.
Bakanların başkanlık ettiği heyetler arası toplantıda, ikili ekonomik ve ticari ilişkilerle yatırımların güçlendirilmesi ve bu kapsamdaki engellerin giderilmesi konusunda mutabık kalındı. Haberi AA,§ Türk kamuoyuna duyurdu. Taraflar, ortak komisyonların aktifleştirilmesi, imzalanan anlaşmaların yürürlüğü girmesi ve ortak ticaret hacminin artırılması konusunda da anlaştı. Iraklı Bakan Gireyri, "İki ülke arasındaki ekonomik, ticari ve yatırım ilişkilerinin önünde duran tüm engellerin aşılması için Başbakanımızın talimatları var. Ortak çıkara hizmet edecek ticari hacmin artırılması ve yatırım için gerekli ortamın oluşturulması gerekiyor." dedi.
TİCARET, YATIRIM, İNŞAAT...
Gireyri, Türk şirketlerinin Irak'ta sanayi, müteahhitlik, hizmet ve diğer alanlara güçlü şekilde girmesi gerektiğine de vurguladı. "Irak'ta diğer ülke şirketlerine göre sayıca en fazla olanı Türk şirketleridir. Bu alanda kolaylık sağlanması ve engellerin aşılması için ciddi çalışmalarımız olacak."
Açıklamaya göre Bakan Bolat, Türkiye ile Irak ilişkilerini, başta ticaret ve yatırım olmak üzere tüm alanlarda güçlendirmek istediklerini ifade etti. Bakan Dr. Bolat da, X sosyal medya platformundan yaptığı açıklamada, şu bilgileri paylaştı:
"İş dünyası temsilcilerimizin de hazır bulunduğu toplantıda, 2022 yılında Türkiye ile Irak arasındaki ticaret hacmimizin rekor düzeye ulaşmasından, Irak'ta ticaret, yatırım ve müteahhitlik sektörlerinde lider ülke olmaktan duyduğumuz memnuniyeti dile getirdik. Ticaret hacmimizi daha da artırmaya ve firmalarımızın karşılaştığı sorunlara çözüm üretmeye yönelik planlı bir çalışma yürütmek ve özel sektörlerimizi daha yakın diyaloğa teşvik etme konularında mutabık kaldık." Bakan Bolat, ikili ilişkilerde yakalanan ivmenin artarak devam etmesi için karşılıklı ziyaretlerin sıklaştırılacağını aktardı. Ticaret Bakanı Bolat, Irak Başbakan Yardımcısı ve Planlama Bakanı Muhammed Temim ile de görüşmüştü.
KALKINMA PROJESİ İÇİN GÖZ KIRPTI
Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, Türk şirketlerinin Irak'ın altyapı çalışmalarındaki rolünden övgüyle söz ederek Kalkınma Yolu Projesi'nin (Basra Körfezi'ndeki Büyük Faw Limanı'ndan başlayıp Irak'ın kuzeyine doğru devam ederek Türkiye'ye ulaşacak projenin 1200 kilometre uzunluğunda demir yolu ve kara yolu altyapısını içermesi planlanıyor. Bu projenin Basra, Bağdat ve Musul'u de içeren bir güzergahı takip ederek Türkiye'deki demir yolu ağına bağlanması hedefleniyor.) geliştirilmesi noktasında da Türk şirketlerinin potansiyele sahip olduğunu belirtti. Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve beraberindeki heyeti kabul eden Başbakan,
"Kalkınma Yolu Projesi'nde Türkiye'nin gösterdiği ciddi etkileşimden memnuniyet duyuyoruz. Türk şirketlerinin Irak'ta kalkınmanın gerçekleştirilmesi noktasında önemli potansiyeli söz konusu. Bu şirketlerin Irak'ta altyapı çalışmalarındaki rolü de önemli." dedi. Ticaret Bakanı Bolat da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Sudani'ye selamlarını ileterek, uluslararası ticaret ve Türkiye-Irak ilişkileri için önemli olduğunu belirttiği Kalkınma Yolu Projesi'ni, Türk hükümetinin ciddi şekilde desteklediğini ifade etti.
BOLAT'IN 11 YIL ÖNCEKİ IRAK MESAJI
Bir dönem Irak’taki Merkezi Bağdat Hükümeti ile Kuzey Irak Bölgesel yönetimi arasında savaş boyutuna varan gerginlik bölgede yatırımları olan Türk işadamlarını tedirgin ediyordu. 8 Aralık 2012 tarihli Aydınlık'ta yayımlanan “Ankara Irak'ta taraf olmasın” başlıklı haberimizde MÜSİAD'ın eski Başkanı ve dönemin Albayrak Grubu CEO’su Dr. Ömer Bolat ile konuşmuştuk.
Yeni hükümette Ticaret Bakanı olarak görev alan Bolat, o dönem Türkiye’nin Irak’ta taraf olmaması ve sorunların Irak Anayasası kapsamında çözülmesi gerektiğini söylemişti. Kendilerinin de Basra bölgesinde yatırımlarının olduğunu ifade eden Bolat, bölgede silahlı çözüme başvurulmadan iki yönetim arasındaki sorunların çözülmesi gerektiğini ifade etmişti.
CARİ DENGEYE İLAÇ GİBİ KOMŞU
TÜİK'in Temmuz 2023 dış ticaret verilerine göre Irak'a ihracatımız bu yılın ilk yedi ayında 6.64 milyar dolar oldu. Bu ülkeye geçen yıl 13.75 milyar dolarlık ihracat yapmıştık. Irak Türkiye'nin ihracatında Almanya, ABD, İngiltere'den sonra 4. sırada geliyor. Irak'ı İtalya takip ediyor. 2013'te Irak'a ihracatımız 12.94 milyar dolardı. Irak'tan ithalatımıza baktığımızda bu yılın ilk yedi ayında 735 milyon dolarlık mal aldık.
2022'de ise bu tutar 1.42 milyar dolar düzeyindeydi. Irak, Türkiye'nin en çok dış ticaret fazlası verdiği ülkelerin başında geliyor.