TMO’nun arpası ucuz değil

Üretici, ahırda ve tarladaki fiyatların düşmesini istedi.

Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), 2022-2023 sezonunda da un ve yem regülasyonuna devam edeceğini açıkladı. Ofis, arpayı hayvan yetiştiricilerine 5 bin 250 liradan satacak. Yetiştiriciler ise fiyatın yüksek olduğunu, buğdayı sanayicilere ton başına 4 bin 700 liradan veren devletin arpayı 5 bin 250 liradan yetiştiricilere satmasının yanlış olduğunu belirttiler.

Gaziantep İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Osman Türkman, “TMO arpa dağıtımına başlıyor ama üretici, bu maliyetle TMO'dan arpa alır mı? Özellikle üreticinin hayvanına yem alamadığı, hayvanın para etmediği, hayvanını satmak için müşteri bulamadığı bu süreçte son bir çare olarak umudumuzu bağladığımız dağlara kar yağdı maalesef.” diye konuştu.

FİYAT, TMO’DA 5 BİN 330 LİRA

Geçen yıl üreticiler ister birliğe isterse de TMO’ya gidip arpa müracaatlarını yapabiliyorlardı. Şu anda ise birlikler üzerinden bu işlem yapılacak. Geçen yıl küçük başta hayvan başı aylık 30 kilogram arpa veriliyordu, bu yıl 18 kilogram veriliyor. Büyük baş hayvan için ise 20 kilogram arpa verilecek. En büyük sıkıntı ise fiyat. Şu anda TMO’nun açıkladığı fiyat 5 bin 250 lira. KDV ve regülasyon fiyatı ile birlikte üretici, arpayı yaklaşık 5 bin 330 liradan alabilecek.

ÜRETİCİ NEDEN TMO’DAN ALSIN?

Birlik Başkanı Osman Türkman, Gaziantep’in Islahiye ilçesini örnek vererek, maliyet hesabı çıkardı. Türkman, şu bilgileri verdi: “Arpanın Islahiye’ye gitmesinin 250 lira nakliye bedeli var, 25 tonluk tırlarla götürüyoruz. Oraya boşaltıp, yer kiralıyoruz, hamal tutuyoruz. 40-50 kuruş bir farkla maliyet 5 bin 830 lirayı buluyor. Fireyle birlikte 5 bin 930 lira oluyor. Geçen hafta borsadaki arpa fiyatı ise 5 bin 950 ile 5 bin 980 lira civarındaydı. Şu an serbest piyasadan üyelerimiz 6 bin 200 lirayla 6 bin 600 lira arasında bir fiyattan arpa alabilir. Neden üye bana gelsin, müracaat etsin, bir ay da beklesin?”

FİYAT, 4 BİNİN ÜZERİNE ÇIKMAMALI

Türkman, buğday fiyatının 7 binin üzerinde olduğunu ama buğdayın un fabrikalarına 4 bin 700 liraya verildiğini de belirterek, “Buğday, fabrikalara devlet tarafından 4 bin 700 liradan verilirken arpanın 5 bin 330 liradan ilk elden satılması ne kadar doğru? Arpanın da o zaman 3 bin 700 liran verilmesi lazım. Arpanın 4 liranın üzerine çıkmaması lazım.” dedi.

ÜRETİCİ YEMİNİ ALAMADI

“Son 1 yılda Türkiye'de her şeyin fiyatı artmışken Türkiye'de sadece iki şeyin fiyatı düştü, biri koyun, biri keçi.” diyen Türkman şöyle devam etti: “Batıyoruz. Geçen yıl 2 bin liraya sattığımız koyunu şu anda bin 300 liraya satamıyoruz. 5-6 aydır küçükbaş hayvancılık yapan işletmeler, ‘biz bu sektörden nasıl çıkarız?’ diyorlar. Üretici her yıl sonbahara doğru kışlık yem ihtiyacını alıp içeri koyardı. Şu anda insanların ceplerinde para kalmadı. Biz hayvanımıza uygun fiyata yem verebilirsek eti ve sütü daha düşük bir maliyetle üretmiş olacağız. Halkın sofrasına da düşük fiyatla gelecek. Biz tarla ve ahırdaki maliyetleri düşürmediğimiz sürece biz bu işi sürdüremeyiz.”

Son birkaç aydır inek sütü bulmakta zorlandıklarını da ifade eden Türkman, “Üretim azaldı, birçok süt işleme tesisi kapasitelerinin çok altında çalışmak zorunda kaldı.” dedi. Türkman, önceki gün açıklanan 2022 tarımsal destek miktarlarıyla ilgili de “Batmakta olan küçükbaş hayvan üreticisine verilen yüzde 65'lik artış, yaraya merhem olmayıp, yaranın daha çok kanamasına, kangren olmasına sebep olacaktır.” diye konuştu.

ACİLEN YENİ DÜZENLEME BEKLİYORUZ

Kangal Ziraat Odası Başkanı Basri Çoban, TMO’nun arpa fiyatlarıyla ilgili yaptığı açıklamada şöyle konuştu: “Geçtiğimiz yıl yem 4 bin 500 lira civarında iken TMO tonu 2 bin 250 liraya arpa verdi. Bu gerçekten besicilerimiz için önemli bir destek oldu. Ama bu yıl açıklanan rakamlar çok fazla. Yemin tonu 6 bin lira civarında olduğu bu dönemde besicilerimize tonu 5 bin 250 liraya arpa vermeyi taahhüt etmek maalesef piyasa koşullarından çok uzak bir yaklaşım. Bu şekilde çiftçimiz KDV ile 5 bin 312 liraya arpa almış olacak. Biz, Kangal Ziraat Odası olarak Tarım Marketimizde zaten nakliyesi içinde bu fiyatlara yem satıyoruz. Geçtiğimiz yıl yem fiyatlarının yarısına verilen arpa, bu yıl aynı paraya üreticilerimize destek adı altında sunuluyor.” dedi. Fiyatlarla ilgili düzenleme yapılması gerektiğini belirten Çoban şöyle devam etti: “TMO’nun bu süreçte arpayı daha uygun fiyatlara besicilerimize vermesini beklerdik. Umuyoruz bu karardan dönülür ve fiyatlarda düzenleme yapılır. Aksi halde arpayı bu fiyatta alan besicimiz nakliye ve kırım ücretiyle yem fiyatıyla aynı oranda para harcamış olacak. Bunun adı da destekleme olamaz. Sayın Bakanımızdan konuyla ilgili yeni bir düzenleme bekliyoruz.”