TOBB finansmana erişim istişare toplantısı yapıldı
Çakar, TOBB Finansmana Erişim İstişare Toplantısı'nın açılışında yaptığı konuşmada, bankacılık sektörünün bilançosu ve kredi kullandırımlarına ilişkin bilgi verdi.
Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Başkanı ve Ziraat Bankası Genel Müdürü Alpaslan Çakar, çevre ve iklimi dikkate alarak üreten, yatırım yapan, istihdam yaratan her bir müşterinin yanında olmaya devam edeceklerini belirterek, "Bizim ülkemiz büyümek zorunda, biz de o büyümeyi finanse edebilecek güç, kabiliyet, ödenek ve kaynağa sahibiz." dedi.
Sektörün aktif büyüklüğünün 12 trilyon liraya ulaştığını dile getiren Çakar, fonlamaların temelinin mevduat öz kaynaklardan oluştuğunu ifade etti.
Çakar, bankaların toplam öz kaynağının 1,3 trilyon lira olduğunu, mevduat olarak gerçek ve tüzel kişilerden toplamda 7,5 trilyon lira toplandığını, mevduat dışı kaynakların da 2,8 trilyon lira olduğunu bildirdi.
Gerçek ve tüzel kişilere kullandırılan toplam kredi tutarının 6,5 trilyon liraya ulaştığını söyleyen Çakar, mevduat ve kredilerin detaylarına ilişkin bilgi verdi.
Çakar, Türk lirası mevduat büyüklüğünün toplam mevduat içindeki payına ilişkin, "Toplam mevduatın 235 milyar doları yabancı para. Türk lirası mevduatın büyüklüğü 3,2 trilyon lira. Yani bilançodaki mevduatın yüzde 43'ü Türk parası, kalan yüzde 57-58'i yabancı para cinsinden." dedi.
Kur korumalı mevduat (KKM) bakiyesinin 1,1 trilyon liraya ulaştığını söyleyen Çakar, kredilerin dağılımına ilişkin "6,5 trilyon lira kredi içinde firmalara kullandırdığımız kredinin büyüklüğü 5,3 trilyon lira. Bunun 1,2 trilyon lirası da bireysel krediler. 5,3 trilyon liralık kredinin 141 milyar doları yabancı para cinsinden. Büyük işletmeler 125 milyar dolar, KOBİ'lerin de 16 milyar dolar civarında kredisi var." diye konuştu.
Türk lirası cinsi kaynağın yüzde 43 oranında olduğunu yineleyen Çakar, "Ancak kredilerin yüzde 60 küsuru Türk lirası cinsinden kullandırılıyor. Burada bir çelişki var, Türk lirası mevduat az ama krediler Türk lirası cinsinden talep ediliyor." ifadelerini kullandı.
Çakar, yabancı paraların Türk lirasına çevrilerek kredi kullandırılmasının maliyet oluşturduğunu belirterek, Türk lirası ve yabancı para kompozisyonundaki dengenin sağlanması gerektiğine, TL mevduatın artırılması gerektiğine, KKM’nin de kısmen bu dengeyi sağlama amacına hizmet ettiğine dikkati çekti.
- "Firmalara temmuz itibarıyla geçen yıl aynı döneme göre 12 katı kredi kullandırdık"
Geçen yıl 30 Temmuz itibarıyla bankacılık sektörünün kullandırdığı kredi toplamının 137 milyar lira olduğunu belirten Çakar, firmalara kullandırılan 70 milyar liralık kredinin 45 milyar lirasının büyük işletmeler ve 25 milyar lirasının KOBİ'lere kullandırıldığını anlattı.
Bu yıl aynı dönemde 1,1 trilyon lira kredi kullandırıldığını bildiren Çakar, "Firmalara kullandırılan kredi 901 milyar lira, geçen sene bu rakam 70 milyar liraydı. Geçen senenin 12 katı oranında kredi kullandırmış durumdayız." dedi.
Çakar, enflasyonun bu rakamı büyüttüğünün farkında olduklarını ancak 901 milyar liralık kredinin reel sektöre kullandırılmasının da önemli olduğunu söyledi.
Bu yıl kur hareketliliği dolayısıyla yabancı para cinsinden kredilerin 14 milyar dolar azaldığını belirten Çakar, "Bunun Türk lirası kredi talebini artırdığının ve kur üzerinde baskı yaptığının da farkındayız. Bu ekosistemin hepimiz parçalarıyız, finans sektörü, reel sektör, ekonomi yönetimi, kamu otoritesi, biz hepimiz birbirimizi tamamlıyoruz. Birindeki olumlu gelişmeden hepimiz yararlanırız. Sıkıntılı bir ortam olduğunda da bu sıkıntıyı hep beraber bölüşürüz." ifadelerini kullandı.
Çakar, geçen seneki toplam kredi büyümesinin yüzde 6, Türk lirası cinsinden ticari kredilerde büyümenin de yüzde 5 seviyesinde olduğuna işaret ederek, bu sene yüzde 49 civarında ticari kredi büyümesi oluştuğunu bildirdi.
- "Üreten, yatırım yapan, istihdam yaratan her bir müşterimizin yanında olmaya devam edeceğiz"
Çakar, bireysel kullandırılan kredilerin geçen yılın sonunda yüzde 23, firmaların kullandığı kredilerin payının ise yüzde 77 olduğunu belirterek, şimdi kredilerin yüzde 19'unu bireylere, yüzde 81'ini firmalara verdiklerini ifade etti.
İmalat sanayinin ticari kredilerinde 2 puanlık bir artış olduğunu dile getiren Çakar, selektif olarak imalat sanayiye daha çok kredi kullandırımı yaptıklarını söyledi.
Çakar, bankacılık sektörünün sermaye yeterlilik oranının yüzde 18 civarında, öz kaynak karlılığının yüzde 29 civarında olduğunu, bu anlamda sektörden çok da ayrışmadıkların ifade etti.
Aktif büyüklüğün GSYH oranının yüzde 119 seviyesinde olduğunu belirten Çakar, "Hala gidecek çok yolumuz var. Bankacılık sektörünün bu paydan daha çok alması lazım. Bunun hala mütevazı olduğunu düşünüyorum, bu daha da büyüyecek." dedi.
Bütün dünyada ekonomik sorunlar olduğuna işaret eden Çakar, bu ortamda ticari kredilerde tahsili gecikmiş alacak oranının temmuz itibarıyla yüzde 2,5, bireyselde yüzde 2,3 civarında olduğunu, şu anda sistemin işlediğini, herhangi bir sıkıntı bulunmadığını belirtti.
Çakar, borçlarını ödemekte zorlanan firmalar için yapılandırma mekanizmasının çok iyi işlediğini vurgulayarak, 343 milyar liralık bir kredinin yapılandırıldığını, bunun 313 milyar lirasının yakın izleme, 30 milyar liralık kısmının da takibe düşmüş kredi olduğunu kaydetti.
Yeniden yapılandırılan kredilerin toplam krediler içindeki payının da yüzde 6 olduğunu belirten Çakar, takipteki krediler için ayrılan karşılıkların oranının yüzde 79 civarında olduğunu söyledi. Çakar, şöyle dedi:
"Bizim bilanço yapılarımız sağlam ve size önümüzdeki süreç itibarıyla destek verebilecek durumdayız. Bütün bankacılık sektörü adına şunu rahatlıkla söyleyebilirim, 'Sizin kaybettiğiniz benim kazandığım bir ortam yok. Siz kazandıkça ben kazanabilirim, sizin bilançolarınız iyi oldukça benim bilançom iyi olabilir.' Reel sektör ve finans sektörü bunlar iş birliği içinde olmak ve beraber hareket etmek durumunda. Ekonomi yönetimi, reel sektör ve finans sektörü, biz birbirimizi tamamlamak durumundayız. Böyle hareket ediyoruz, önümüzdeki süreçte de böyle hareket etmeye devam edeceğiz. Esas olan ülke bilançosunun sağlıklı işlemesi, ülke bilançosu sağlıklı olduğu müddetçe hepimizin bilançosu doğru işlemeye devam eder. Çevre ve iklimi dikkate alarak üreten, yatırım yapan, istihdam yaratan her bir müşterimizin yanında olmaya devam edeceğiz. Bizim ülkemiz büyümek zorunda, biz de o büyümeyi finanse edebilecek güç, kabiliyet, ödenek ve kaynağa sahibiz. Bundan hiçbir tereddüdünüz olmasın."
Toplantı açılış konuşmalarının ardından basına kapalı olarak devam etti.