Trump göz koyduğu yerler için askeri güç kullanmayı dışlamıyor
Göreve gelmesine 12 gün kalan Trump sınırları değiştirecek tasarılarını açıklamayı sürdürüyor. Kanada, Grönland ve Panama Kanalı'ndan sonra şimdi de Meksika Körfezi gündemde. Başkan kararlı ve gerekirse askeri güce başvurmaktan çekinmeyeceğini söylüyor. Hedef ülkelerden yanıtlar ve ayarlar geliyor.
Donald Trump, ABD'nin sınırlarını genişletme konusunda şaka yapmıyor gibi görünüyor. Göz koyduğu yerlerin sayısı salı günü itibarıyla üçten dörde çıktı. Trump, Florida Mar-a-Lago'daki malikanesinde düzenlediği basın toplantısında, Grönland ve Panama Kanalı'nı ABD kontrolüne almak için askeri bir çatışmadan kaçınacağına dair “güvence veremeyeceğini” kaydetti. Şunları da sözlerine ekledi: “Ancak şunu belirtebilirim ki ekonomik güvenlik için ikisine de ihtiyacımız var. O yüzden ben buna söz vermeyeceğim."
'GAYRİ MENKUL ANLAŞMASI'
Danimarka'nın özerk adası Grönland'ın "ABD ulusal güvenliği için mutlak bir gereklilik" olduğunu iddia eden Trump, oğlu Donald Jr.'ı, salı günü herhangi bir yetkiliyle toplantının planlanmadığı "kişisel bir günlük gezi" için Grönland'a gönderdi. Donald Jr, dünyanın en büyük adasına üzerinde Trump yazan bir uçakla geldi ve kalabalığa babasının "Grönland'daki herkese merhaba dediğini" söyledi.
Trump, ilk döneminde de Grönland'ı satın alma niyetini defalarca dile getirmiş ve bunu "büyük bir gayrimenkul anlaşması" olarak nitelemişti. Başkan geçen Aralık ayında, kendi sosyal medya platformu Truth Social'da niyetini yenileyerek şunları yazdı: "Dünya çapında ulusal güvenlik ve özgürlük amaçları doğrultusunda ABD, Grönland'ın mülkiyetinin ve kontrolünün kesinlikle bir ihtiyaç olduğunu düşünmektedir."
MUSK DA PEŞİNDE
Trump'ın icat ettiği Hükümet Verimliliği Bakanlığı koltuğuna oturmaya hazırlanan Elon Musk da Grönland planına destek veriyor. X platformunda yaptığı paylaşımda, ada halkının "Amerika'nın bir parçası olmak istediğini" ve "çok hoş karşılanacaklarını" öne sürdü.
ARTIK ABD'NİN BİR PARÇASI
'KARTELLER YÖNETİYOR'
Başkan, Meksika'ya yüklenmeyi de ihmal etmedi. Ülkenin ABD'yi ticari alanda istismar ettiğini, büyük sorunlarla karşı karşıya olduğunu söyledi ve uyuşturucu çeteleriyle bağlantılı şiddet olaylarına işaret etti.
Milyarder meseleye ilişkin değerlendirmelerini aktarmaya şöyle sürdürdü: "Meksika ile çok büyük bir açığımız var ve Meksika'ya çok yardım ediyoruz. Esasen karteller tarafından yönetiliyorlar ve buna izin veremeyiz. Meksika gerçekten sıkıntıda, çok fazla sıkıntı, çok tehlikeli bir yer ve biz gelecekte bir tarihi duyuracağız. Çok yakında değişeceğiz çünkü oradaki işin çoğunu biz yapıyoruz ve orası bizim."
İkinci döneminde Meksika'ya karşı daha sert bir duruş sergileyeceğinin sözünü veren Trump, sınırdan gelen göçmen ve uyuşturucu akışını durdurmak için daha fazla şey yapmaması halinde ülkenin yeni gümrük vergileriyle karşılacağı tehdidinde bulundu.
Dev ada bu işe ne diyor?
Grönland'ın bağımsızlık yanlısı lideri, Trump'ın Arktika'daki özerk adayı Danimarka'dan satın alma teklifini reddetti. Başbakan Mute Bourup Egede salı günü Facebook'ta şöyle yazdı:
"Tekrar edeyim, Grönland, Grönland halkına aittir. Geleceğimiz ve bağımsızlık mücadelemiz bizim işimizdir. Danimarkalılar ve Amerikalılar da dahil olmak üzere diğerleri kendi görüşlerine sahip olma hakkına sahip fakat histeriye kapılmamalıyız ve dış baskılar bizi yolumuzdan alıkoymamalı. Gelecek bizim ve şekillendirmek bizim elimizde."
Egede, hükümetinin Grönland'ın Danimarka ile nihai kopuşu için çalıştığını yeniden teyit etti.
'EN ÖNEMLİ MÜTTEFİKİMİZ'
Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen ise ABD'nin Grönland'a yatırım yapmasını memnuniyetle karşıladığını söyledi ancak Trump'ın adaya olan yenilenen ilgisini desteklemekten kaçındı. Danimarka kanalı TV 2'ye verdiği demeçte, "Hükümetin başlangıç noktası çok açık: Grönland'ın geleceği Grönland'da belirlenmeli. Grönland, Grönlandlılara aittir." dedi. Başbakan, "ABD, Danimarka'nın en önemli müttefikidir. Bugünkü tartışma bunu değiştirmiyor." diye ekledi.
KRAL DİPLOMASİ
Danimarka Kraliyet ailesi de tartışmalara dahil oldu. Kral Frederick, Grönland ve ülkeye bağlı diğer özerk bölge Faroe Adaları'nı daha belirgin bir şekilde öne çıkarmak için yeniden tasarlanmış kraliyet armasını tanıttı. Eski amblemde, Danimarka Krallığı'nın iki parçası olan Grönland ve Faroe Adaları amblemde diğer sembollerle aynı alanı paylaşıyordu. Yeni versiyonda ise iki bölgeyi sembolize eden kutup ayısı ve koça artık kendi alanları tahsis ediliyor.
Havada bulut Kanada'yı unut
Kanada Başbakanı Justin Trudeau salı günü Trump'ın açıklamalarına yanıt verdi. Trudeau, sosyal medya platformu X'te şöyle yazdı: "Kanada'nın ABD'nin bir parçası olması en ufak bir ihtimal bile yok. Ancak her iki ülkedeki işçiler ve toplumlar, birbirlerinin en büyük ticaret ve güvenlik ortağı olmaktan fayda sağlıyor."
Muhalefetteki Muhafazakar Parti'nin lideri ve geleceğin Kanada Başbakanı olarak görülen Pierre Poilievre de Trump'a çıkıştı: "Kanada asla 51. eyalet olmayacak. Nokta. Biz büyük ve bağımsız bir ülkeyiz."
Poilievre ülkeyi yönetmesi halinde “orduyu yeniden inşa edeceğine ve hem Kanada'yı hem de ABD'yi güvence altına almak için sınırın kontrolünü geri alacağına” söz verdi.
'Her metrekaresi bizim'
Panama Devlet Başkanı Jose Raul Mulino, Trump'ın Aralık ayında yaptığı açıklamalara şu şekilde yanıt vermişti "Panama Kanalı'nın ve çevresindeki alanın her metrekaresi Panama'ya aittir ve öyle olmaya devam edecektir."