Tüketici temsilcileri kira sorununda çözümü anlattı: Şişen fiyatları indirmek vergilendirmeyle olur

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 24 Kasım Öğretmenler Günü dolayısıyla yaptığı açıklamalarda konut kiralarında fahiş fiyatların önüne geçmek için harekete geçtiklerini belirtti. Bir vatandaşın, ev sahibinin kirasını üç kat artırdığını ve kendisini sıkıştırdığını söylediğini dile getiren Erdoğan, ev sahibinin 2 bin 500 lira olan kira miktarını 7 bin 500 liraya çıkardığını ‘ya verirsin ya evden çıkarsın’ dediğini aktardı.” Ev sahiplerinin insaf dışı uygulamalarını bir kenara koyamayız diyen Erdoğan, şöyle devam etti:
“Şimdi insaf, 2 bin 500'den 7 bin 500'e evin kirasını çıkarmak. Mecburen o ilçedeki belediye başkanımızı aradım, ricada bulundum. Dedim ki 'ya uygun bir kiralık yer bul veyahutta bizim TOKİ'nin evleri varsa oradan kendisine bir imkan sağla'. Bu vicdan. Her şeyi devletten beklemek herhalde olacak bir şey değil. El ele vereceğiz, dayanışma halinde olacağız. Ben o ev sahibine, şu anda belki dinliyor beni 'sen de vicdan var mı' diye sormak durumundayım. Bu kadar konut yapıyoruz, çözüm geliştirmeye çalışıyoruz. Ama insaf yahu, 2 bin 500'den 7 bin 500'e. Bu ne vicdandır? Yakında piyasa gerçekleriyle uyumlu rakamlara geleceğine inanıyorum.”

‘TOPLUMSAL BARIŞ BOZULDU’

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın harekete geçtiklerini ifade etmesine rağmen kira bedellerinde yüzde 25’lik artış sınırı dışında adım atılmadı. Aydınlık’a konuşan tüketici temsilcileri ise uygulanan sınırlamanın çözüm olmadığını vurguladı. Fahiş fiyatlamaların, vergilendirme yoluyla konutun yatırım aracı olarak kullanımının azaltılarak önleneceğini söyleyen Tüketici Birliği Federasyonu Genel Başkanı Av. Mehmet Bülent Deniz, şöyle konuştu:
“Kira bedelleri konusundaki anormallik 2021’de başlayan yüksek enflasyon nedeniyle oluştu. Hem konutta arz-talep dengesizliği var hem de ev sahipleri yüksek enflasyon nedeniyle kiralara yüksek zam talep etmeye başladı. İktidar buna çözüm olarak 2022 Temmuz ayında yüzde 25’lik bir artış sınırı getirdi. Bu yöntemle kira bedellerinin artış oranını sınırlamak, toplumsal huzuru kaçıracak ve dava sayılarında patlamaya yol açacaktır dedik. Ancak bu uygulama 2023’ün Temmuz ayında tekrar uzatıldı. Mahkemelerde kiracı ve ev sahibi arasındaki davalar patlamış durumda. Her gün ev sahibi ve kiracılar arasında yaşanan olayları haberlerde izliyoruz. Çözüm bu değildir. Satılık konut ve kira bedellerindeki şişen fiyatları indirmek vergilendirme yoluyla olacaktır. Biz çözüm önerisi olarak üçten fazla konuta sahip olanların ödeyeceği konut vergisinin bir varlık vergisi gibi birkaç kat artırılması yönünde bir çözüm önermiştik. Üçten fazla konuta sahip olanların kira bedelinden fazla vergi ödeyecek olması fiyatları frenleyecekti. Ancak bu tercih edilmedi.

Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu

‘DENGELENME BAŞLADI’

“Toplumsal barışı tehdit eden bir durumla karşı karşıyayız. Enflasyonun yüzde 80 olduğu bir ülkeden kira bedelindeki artışın yüzde 25 ile sınırlandırılması da mağduriyet yaratır. Yüksek enflasyon meselesi ortadan kalkmadan bu problemin bitmesi mümkün görünmüyor. İnsanlar yüksek enflasyon ortamında parasının değerini koruyacak yatırım arayışına giriyorlar. Konut arzı da yetersiz olunca fiyatlarda çok ciddi bir artış oldu. Şimdi faizler artınca konut kredisi kullanmak da hayli pahalı hale geldi. Bir dengelenme olduğunu biz de görüyoruz.”

‘KOŞULSUZ TAHLİYE
HAKKI ERTELENMELİ’

Yüzde 25’lik artış sınırı olsa da vatandaşın eli kolu bağlı olduğuna açıklık getiren Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Kira bedellerindeki artışa yüzde 25’lik bir sınır getirildi. Ancak beş yılın doldurulduğu vakit ev sahibinin dava açması ile kira artışı sağlanıyor. 10 yıl dolduğu vakit ise ev sahibi koşulsuz tahliye hakkına sahip oluyor. Bu şartlarda kiracı vatandaşın eli kolu bağlanıyor. Yaşadığımız bu fahiş fiyatlama sürecinde koşulsuz tahliye hakkının en azından iki yıllığında ötelenmesi bir rahatlama yaratacaktır. Yüzde 25’lik kira artışı sınırlamasına rağmen kiracılar üzerinde ev sahiplerinin tacizi sürüyor. Bu huzur ve sükunu bozmaya girer. Türk Ceza Kanunu’nun 123. maddesine göre huzur ve sükunu bozma suçtur ve yaptırıma tabiidir.”