Türkiye ve Rusya 5. nesil jet için görüşüyor: Karşılıklı teknoloji alışverişi yapılabilir

Türkiye ve Rusya arasındaki askeri iş birliğinin boyutu artıyor. Rusya Federal Askeri-Teknik İşbirliği Servisi’nin (FSVTS) Direktörü Dmitriy Şugayev yaptığı açıklamada, iki ülkenin Türkiye'nin kendi 5. nesil savaş uçağını geliştirme konusunda görüşme aşamasında bulunduklarını açıkladı. Konuyu Aydınlık'a değerlendiren uzmanlar, karşılıklı iş birliğinin olabileceğini vurguladı.

Türkiye, F-35 projesinden hukuksuzca çıkartılmasının ardından 5. nesil savaş uçağının geliştirilmesi konusunda çalışmalarını sürdürüyor. Bu konuda Rusya ile de görüşmeler devam ediyor. Rusya Federal Askeri-Teknik İşbirliği Servisi’nin (FSVTS) Direktörü Dmitriy Şugayev, Dubai Airshow havacılık fuarında bu konuda açıklamalarda bulundu. Şugayev, “Rusya, Türkiye Cumhuriyeti’ne yardım etmeye hazır olduğunu defalarca ifade etti, şu an için bu proje konusunda görüşme aşamasında bulunuyoruz.” dedi.

'F-16'LARIN MODERNİZASYONUNU SAĞLAYALIM'

Görüşmeleri değerlendiren Emekli Kurmay Albay İhsan Sefa, F-35'lerin sorunlarına değindi: “Şu aşamada bizim elindeki F-16'ları ne yapıp edip idame ettirmenin yolunu seçmemiz lazım. Bu F-16'larımızın bir kısmı Block 50, bir kısmı Block 30. Onların ömürlerini uzatabiliriz. Kendi milli muharip uçağımızın 2030'dan sonra devreye gireceğini varsayarsak elimizdeki mevcut uçaklarımız başka bir 5. nesil uçağa gerek kalmadan bizi 2030'a kadar götürebilir. Zaten SİHA'larımız iyi bir seviyeye geldi. Özellikle Akıncı. 2023'ten itibaren de Hürriyet devreye giriyor. Hürriyet'in de devreye girmesiyle F-16'ların yükü yüzde 30-40 azalacaktır.

“Özellikle motor konusunda destek olabilir. Milli muharip uçağına yetecek güçte motor yapamıyoruz henüz. Rusya'dan 'uçağın motorunu biz yapalım, beraber yapalım' gibi bir çalışma olabilir. Milli muharip uçağın geliştirilmesi, teknik destek vs düşünülebilir. Rusların öyle bir teklifi varsa olabilir. Karşılıklı teknoloji transferi olabilir. Bizim Aselsan'ımızın yaptığı sistemler artık dünya çapında sistemler. Onlar bizden isteyebilir, biz onlardan motor desteği isteyebiliriz. Karşılıklı yazılım desteği istenebilir.

'İYİ Kİ F-35'TEN BİZİ ÇIKARDILAR'

"ABD F-35 üretimini Ocak ayında durdurdu. ABD Hava Kuvvetleri 400 tane F-16 üretme isteğinde bulundu. F-20 de talep ettiler. ABD bile kısa dönemde F-35'ten umudunu kesti. F-35'i uçurmak son derece zor bir hale geldi. F-35'i uçuran ülkelerdeki faaliyet oranı yüzde 50'yi geçmiyor. Çünkü yedek parça bekliyor. Yedi farklı ülkede 1500 üreticisi var. Lojistik desteğin akışı sağlanamıyor bu da sorun oluyor. F-35 projesi bekleneni veremedi. İyi ki bizi çıkardılar oradan. İngiltere'nin de başına geldi bu durum. Eğitim için şaltere basıyorlar ama uçak çalışmıyor, arıza veriyor. ABD kilitliyor. 'Arıza çıktı, emniyetli değil, uçmayın' diyor. Yarın benim mesela Yunanistan'a yapacağım bir harekatta F-35'i kilitler, uçurtmaz. Böyle bir uçağı biz niye alıyoruz? Vazgeçmek çok daha iyi oldu. Bütün bu argümanları dikkate alırsak artık kendi Milli Muharip Uçağımıza gereken önemi daha çok vermek zorundayız. Türkiye'nin durumu 'aman uçaksız kaldık' şeklinde değil. Bunlar 'Aman ABD'den kopmayalım' diyen içimizdeki bazı Amerikancıların kıvranışlarıdır. “Kesinlikle şu bundan bu bundan üstün diyemeyiz. Ama Rus uçakları daha ucuza mal edilebiliyor bir de yedek parça konusunda iyi durumda. Hepsi tek elde üretiliyor. F-35'lere göre yedek parça konusunda daha akıcı olabilir.

'1500 İNGİLİZ MÜHENDİS ÇALIŞIYOR'

Emekli Korgeneral Erdoğan Karakuş, Türkiye'nin Milli Muharip Uçak projesi konusunda İngiltere'nin de çeşitli girişimlerde bulunduğunu belirtti. Karakuş şunları söyledi:

“Şu anda zaten Türkiye'de İngiltere'den 150 civarında mühendis çalışıyor. İngilizler de bu işi kaptırmak istemiyor, hazır bekliyor, Türkiye'yi kaptırmak istemiyor. F-16 işi olmazsa bize Tayfun satmak istiyorlar. 40 tane Block 70 F-16 isteğimiz var. O olmazsa 80 Block 50 uçağa Block 70 kiti alamazsak muhtemelen zaten Milli Muharip Uçak için Ruslarla da İngilizlerle de başkalarıyla da irtibat içerisinde olacağız.

“Pek mukayese yapılması söz konusu değil. İkisi de iyi bir teknolojiye sahip. Biz zaten F-16'yı uzun yıllar kullandığımız için ısrarcıyız. Şu anda F-16'nın birçok parçasını hala ABD'den alıyoruz. Ruslar'dan S-400 alınmasının başımıza neler açtığını biliyoruz. Ruslarla o konudaki irtibatımız artık ipler koptuğunda olabilir.”

'S-400'ÜN PARÇALARI TÜRKİYE'DE ÜRETİLECEK'

Rusya'nın askeri ihracat şirketi Rosoboronexport'un Genel Direktörü Aleksandr Miheyev, S-400 hava savunma sisteminin bazı parçalarının Türkiye'de üretileceğini belirtti. Miheyev, üretim için teknoloji transferinin başladığını duyurdu. Miheyev, Dubai Airshow Havacılık Fuarında yaptığı açıklamada, “Türkiye ile S-400'lerle ilgili teknoloji (transferi) konusunda işbirliğine başladık. Bazı parçaları (ve üretimini) yerelleştiriyoruz, bu konuda çalışmalara başladık.” dedi.

Ankara ile yapılan mevcut anlaşmalarının, S-400 tedarikinin yanında, sistemin parçalarının bir kısmının Türkiye'de üretilmesi koşulunu da içerdiğini anımsatan direktör, Türkiye'de üretilecek parçaların hangileri olduğuna ilişkin herhangi bir detay vermedi.