Mali dilde de zinciri kırdı
Sömürgeciliğe karşı son yıllarda mücadelesini büyüten Mali’den önemli bir adım daha geldi. Dördüncü Cumhuriyet’i ilan eden ülke, yeni anayasasıyla birlikte 1960 yılından bu yana Batı Afrika ülkesinin resmi dili olan Fransızcayı bıraktı.
Mali’de yeni anayasa yüzde 96,91’lık ezici bir oy oranıyla kabul edildi. Yeni anayasa, ulusal dillere resmiyet kazandıracak ve Fransızcayı özel amaçlar için kullanılan bir dile indirgeyecek. Ülkede toplam 13 ulusal dil var.
Anayasa Mahkemesi, referanduma katılım oranının seçmen listelerinde kayıtlı seçmenlerin yüzde 38,23'üne tekabül ettiğini belirtti. Malililer, IŞİD’in ülkede önemli bir alanı elinde tutmasından dolayı o bölgelerde sandığa gidememişti.
‘ÜLKENİN YENİDEN İNŞASI İÇİN KRİTİK’
Cumhurbaşkanlığı, Mali lideri Albay Assimi Goita'nın cumartesi günü ülkenin yeni anayasasını yürürlüğe koyarak Batı Afrika ülkesinde Dördüncü Cumhuriyet'in başlangıcını ilan ettiğini açıkladı. Mali yönetimi Ağustos 2020'de iktidarı ele geçirdiğinden beri yeni yapılacak anayasanın ülkenin yeniden inşası için kritik önemde olduğunu savunuyordu.
70 YEREL DİL VAR
Mali onlarca dile ev sahipliği yapan bir ülke. Ülkede yaklaşık 70 yerel dil konuşulmakta. Aralarında Bambara, Bobo, Dogon ve Minianka'nın da bulunduğu bu dillerden bazıları 1982 tarihli bir kararname ile ulusal dil yapılmıştı. Bu diller içerisinde en yaygın dil konumunda olan Bambara dili nüfusun yüzde 46'sı tarafından konuşulmakta.
TÜM FRANSIZ KURULUŞLARA YASAK
Kasım ayında Mali'deki geçiş hükümeti Mali'de faaliyet gösteren, Fransa'dan fon, maddi veya teknik destek alan tüm sivil toplum kuruluşlarının faaliyetlerini yasaklamıştı. Bu karar, iki ülke arasındaki ilişkilerde gerilimi tırmandırdı.
Fransa ise 16 Kasım'da aldığı kararla, Mali ile Rusya arasında askeri işbirliği yapıldığına dair iddialar nedeniyle kalkınma kuruluşlarına yaptığı yardımı askıya aldı.
BAYRAKTAR AYRINTISI
Malili lider Assimi Goita, yeni anayasayı imzalarken ilginç bir ayrıntı göze çarptı. Goita’nın masasında Bayraktar Akıncı maketi vardı. Mali yönetimi mart ayında Türkiye’den SİHA almıştı. 16 Mart’ta T.C. Bamako Büyükelçiliği resmi Twitter hesabında Mali’ye ihraç edilen Bayraktar TB2 SİHA’lar için teslim töreni yapıldığını duyurdu. Büyükelçilik tarafından paylaşılan görselde Mali Hava Kuvvetleri’nin Bayraktar TB2’nin yanı sıra Rusya’dan L-39 Albatros jet motorlu eğitim/hafif taarruz uçaklarını da teslim aldığı görüldü. Savunma Bakanı Albay Sadio Camara "Mali'nin güvenilir ve samimi ortakları" olarak tanımladığı Rusya ve Türkiye'ye teşekkür ettikten sonra "Bayraktar TB2 tipi insansız hava araçları ve L-39 Albatros savaş uçaklarından oluşan bu yeni silah sistemleri Mali ile Rusya Federasyonu ve Türkiye Cumhuriyeti arasındaki ortaklığın bir meyvesidir." ifadelerini kullandı.
ABD’DEN MALİ’YE YAPTIRIM
ABD Hazine Bakanlığı Yabancı Varlıkları Kontrol Ofisince (OFAC) Mali'deki Wagner faaliyetlerinin konuşlandırılmasını ve genişletilmesini kolaylaştırmaları nedeniyle 3 Malili yetkiliye yaptırım uygulandığı açıklandı. Bu adımın Malili yetkililerin Wagner'in ülkedeki “kötü niyetli” faaliyetlerine katkıda bulunduğunu gösteren kanıtlara dayanılarak atıldığına dikkati çekilen açıklamada, bugünkü yaptırımların Mali halkını değil belirlenen 3 kişinin eylemlerini hedef aldığı vurgulandı. Açıklamada, ABD'nin Mali'ye en büyük ikili kalkınma ve insani yardım bağışçısı olarak Mali halkını barış, refah ve demokrasi arayışlarında desteklemeye devam ettiği iddia edildi. Bu kapsamda, Mali Savunma Bakanı Albay Sadio Camara'nın yanı sıra Mali Hava Kuvvetleri Komutanı Albay Alou Boi Diarra ve Mali Hava Kuvvetleri Komutan Yardımcısı Yarbay Adama Bagayoko yaptırım listesine dahil edildi.
Açıklamada ifadelerine yer verilen Hazine Bakanlığının Terörizm ve Mali İstihbarattan Sorumlu Müsteşarı Brian Nelson, bugünkü eylemin, iki yıldır Wagner'in Mali'de sağlamlaşmasına yardımcı olan başlıca Malili yetkilileri açığa çıkardığını bildirdi.