Uçak bileti almanın en hesaplı yolu hangisi?
Ucuz uçak bileti bulmak ve satın almak kimi zaman kedi - fare oyununa dönebiliyor. Bazen, daha uygun fiyatlı uçak bileti bulduğumuza dahi sevinemeden dakikalar içinde koltuk fiyatı artabiliyor. Peki bu durum sadece arz ve talepten mi kaynaklanıyor yoksa arkasında daha farklı bir şey mi var?
Havayolu şirketleri fiyatlandırma stratejilerinin ardındaki gizli sırrı açıklamıyor. Biz de böylece ‘gizli modda’ uçuş aramak, sadece haftanın belirli günlerinde rezervasyon yapmak veya bilet satın almak için Mac yerine PC kullanmak gibi (batıl inançlarla yarışan) uçak bileti efsaneleri ve rezervasyon teknikleriyle baş başa kalıyoruz.
Seyahat üyelik programı Going'in kurucusu Scott Keyes, “İnsanları havayolları hakkında komplo teorilerine inandıkları için suçlamıyorum. Ama uçak bileti fiyatlarının değişmesinin nedeni sizin davranışlarınız değil” diyor.
O hâlde nedir? Washington Post’tan Natalie B. Compton’a konuşan sektör uzmanları fiyat dalgalanmalarının sandığımız kadar tekinsiz olmadığını söylüyor ve bu efsaneleri hakkındaki gerçekleri anlatıyor. İşte karşınızda efsaneler ve gerçekler...
EFSANE: 'GİZLİ' MODDA UÇAK BİLETİ ALMALISINIZ
Gerçek: Uçak bileti fiyatları tarayıcı geçmişinizden bağımsız sık sık değişiyor.
Evet, bilet siteleri davranışlarınızı takip ediyor. Bir havayolu analisti olan ve sektörel haber sitesinde editörlük yapan Seth Miller, Vegas'a bir uçuş aradıktan 72 saat sonra, 'Hey, hâlâ Las Vegas'a gitmekle ilgileniyor musun?’ diye bir e-posta aldığını söylüyor. Ancak yine de Miller, bu bilgileri uçak biletinizi manipüle etmek için kullandıklarını düşünmüyor.
Hawaiian Airlines sözcüsü Alex Da Silva, “Fiyatlarda bir değişiklikle karşılaşıldığında müşterilerimizin değişikliği kendi bireysel eylemlerine atfetmeleri anlaşılabilir ama işin aslı bu değil” diyor. Da Silva, mevcut koltukların fiyatlarının genellikle satıldıkça, kalkış tarihi yaklaştıkça veya rakiplerin fiyat değişikliklerine yanıt olarak yükseldiğini ifade ediyor.
Uzmanlara göre uçak bileti fiyatlandırması bu kadar basit değil ve son derece değişken. Gerçek zamanlı ve geçmiş rezervasyon verilerini değerlendirmek için dinamik fiyatlandırma algoritmaları kullanılıyor ve ücretler buna göre ayarlanıyor. Rezervasyon sitesi Skyscanner'ın seyahat trendleri uzmanı Laura Lindsay, talebin, mesafenin, seyahat programınızın ve kabin sınıfının bu değişiklikleri etkileyebileceğini söylüyor.
Ayrıca Skyscanner'ın yolculara gösterdiği fiyatları belirlemek için çerez kullanmadığını, bu nedenle aynı uçuş için kaç kez arama yaparsanız yapın, her zaman o anda mevcut olan en uygun fiyatı göreceğinizi aktarıyor.
Google Flights ürün müdürü James Byers da sitenin uçuş fiyatlarına karar vermediğini belirtiyor. Yani tarama geçmişiniz, cihazınız ya da özel aramalarınız fiyatları etkilemiyor. Byers, Google Flights sistemlerinin her gün çok sayıda olası bilet kombinasyonunu hesapladığını ve farklı veri sağlayıcılarından gelen bilet fiyatlarının ‘saniyeden saniyeye’ sürekli değiştiğini aktarıyor ve konuya ilişkin şu detayları veriyor:
“Örneğin, aktarmalı uçuşlar ve rezervasyon sitelerinden alınan farklı fiyatlar gibi değişkenleri hesaba kattığınızda, Los Angeles ve Londra arasındaki seyahatler için pek çok kombinasyon olabiliyor. Bu nedenle fiyatlar sayfayı yenilediğinizde veya bir cihazdan diğerine geçtiğinizde bile değişebiliyor.”
Seyahat teknolojisi start-up'ı RatePunk'ın sözcüsü Aiste Matuleviciute, uçuş rezervasyon sitelerinin IP adresinize erişimi olduğunu ancak bunun fiyatlarla oynamak için olmadığını söylüyor. Konumunuz hakkında veri toplamak, havayollarının ve rezervasyon sitelerinin (kullandığınız para birimi ve dil gibi) size daha uygun arama sonuçları vermesini sağlıyor. Gizli moddaki ücret farklılıklarının tesadüfi olduğunun altını çizen Keyes, “Bir aramadan diğerine bir fiyat sıçraması görmeniz, fiyatların sizin aktivitenize bağlı olarak değiştiği anlamına gelmiyor. Buna dair herhangi bir kanıt yok” diyor.
EFSANE: HAVAYOLLARI ÇİFTLERDEN DAHA FAZLA ÜCRET ALIR
Gerçek: Farklı koltuk tipleri farklı fiyatlara sahiptir.
Bir uçuşta çok sayıda boş koltuk olduğunu görüyorsunuz; neden aynı fiyata iki koltuk alamıyorsunuz?
Çünkü havayolu şirketleri uçaktaki her koltuğu, hatta (ekonomi, business gibi) aynı kategorideki koltukları bile aynı fiyata satmıyor. Bunun yerine koltuklar ‘ücret kategorilerine’ ayrılıyor.
Keyes, “Çoğu zaman en ucuz biletin bulunduğu kümede son bilet satılmış oluyor. Dolayısıyla ‘yeni en ucuz bilet’ daha yüksek bir ücret diliminde yer alabiliyor” diyor.
EFSANE: 'İKİ KOLTUK KALDI' KOCA BİR YALAN
Gerçek: Havayolu şirketi ‘bu fiyata iki koltuk kaldı’ demek istiyor.
‘Kıtlık hissi’ yaratmak, müşterilerin çok geç olmadan ürünü satın alması için bir tetikleyici olabilir ve bu nedenle sık sık başvurulan bir pazarlama aracı. Ancak bu arz göstergeleri büyük olasılıkla kafadan uydurulmuyor.
Bir teknoloji şirketi olan iSeatz’in enformasyon sorumlusu Ed Silver, bunun bir başka kategori meselesi olduğunu söylüyor ve “Eğer bir müşteri bir seyahat sitesini kullanırken ‘bu fiyata 2 koltuk kaldı’ mesajını görüyorsa, çoğu durumda bu gerçekten o fiyata sadece 2 koltuk kaldığı anlamına geliyor” diyor.
Bu durumu kafa karıştırıcı hâle getiren şey, havayolu şirketlerinin bunu her zaman açıkça ifade etmemesi. Örneğin “2 koltuk kaldı” mesajı “bu fiyata sadece 2 koltuk kaldı”mesajından daha vahim geliyor.
Matuleviciute, bunun aslında yararlı bir araç olduğunu çünkü yaklaşan fiyat artışı konusunda sizi uyarabileceğini söylüyor. Çünkü en ucuz iki koltuk satıldığında, daha fazla ödeme yapmanız gerekiyor. Şayet bu mesajı gördüğünüzde üç bilet almanız gerekiyorsa ayrı ayrı satın almanızı öneriyor: “İkisini en ucuz fiyattan ve üçüncüsünü ise (bir sonraki en ucuz fiyattan) tek başına satın alın.”
EFSANE: HAFTA İÇİ ALMAK DAHA UCUZ
Gerçek: Evet, genellikle bir fiyat farkı var ancak gerçekten çok az.
Google Flights son beş yılın fiyat verilerini inceledi ve salı, çarşamba veya perşembe günleri bilet almanın hafta sonuna göre ortalama olarak sadece yüzde 1,9 daha ucuz olduğunu tespit etti.
Ayrıca bu, hafta sonu ucuz uçak bileti bulamayacağınız veya fiyatların düşmeyeceği anlamına gelmiyor. Şayet fiyat bildirimleri alıyorsanız uçak biletlerinin her zaman yükseldiğini ve düştüğünü göreceksiniz.
Seyahat acentesi Altour'un risk ve güvenlik müdürü John Rose, yapılacak en iyi şeyin ‘makul fiyatı gördüğünüzde bileti satın almak’ olduğunu söylüyor. Bir uçuş rezervasyonu yaptıktan sonra, kalkışa kadar ücretleri takip edebilirsiniz. Değiştirilebilir veya iade edilebilir bir bilet için rezervasyon yaptıysanız, yüksek fiyatlı biletinizi iptal edebilir ve daha düşük fiyattan yeniden rezervasyon yapabilirsiniz.
Lindsay, Skyscanner'ın geçen yıl milyonlarca uçuş rezervasyonundan elde ettiği verilere göre ABD'den uçuş rezervasyonu yapmak için en iyi zamanın kalkıştan ortalama 23 hafta önce olduğunu ve seyahat etmek için haftanın en ucuz gününün salı olduğunu söylüyor. Ama bu sadece bir ortalama ve bu ‘hayat hileleri’ yalnızca varış noktasına bağlı olarak değişmekle kalmıyor, seyahat edilen zamana ve elbette ülkelere göre değişiklik gösteriyor.
EFSANE: X SİTE EN UCUZ BİLETİ SATIYOR
Gerçek: Aracı siteler fiyatları belirlemiyor.
Google Flights veya Skyscanner gibi sitelerde, havayolu tarafından belirlenen fiyatların yanı sıra üçüncü tarafların fiyatlarını da görürsünüz. Bu gibi siteler ücretleri ayarlamaz ancak çok seçeneğe sahiptir.
Lindsay, “Skyscanner yalnızca diğer sitelerde gösterilen fiyatları gösterebilir, fiyatların yükselmesi ya da düşmesi üzerinde bir etkisi yoktur” diyor.
Google Flights gibi sitelerden alışveriş yapmanın avantajı, gördüğünüz ücretlerin yüksek veya iyi bir fırsat olup olmadığı konusunda size bağlam sunmak için rotanın fiyat geçmişini göstermeleri. Ayrıca size değişiklikleri bildiren fiyat uyarıları da var. Ancak bazı dezavantajları da yok değil, örneğin her havayolu şirketini göstermiyorlar.
Ayrıca üçüncü taraf bir site üzerinden rezervasyon yaptığınızda havayolu şirketinin değil, üçüncü tarafın elindesiniz demektir. Dolayısıyla, seyahat gününüzde bir şeyler ters giderse aşmanız gereken çok daha fazla engel olabilir.