Ukrayna'nın saldırdığı gemi TürkAkım'ı koruyordu

Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov, ülkesinin TürkAkım ve Mavi Akım doğal gaz boru hatlarının güvenliğini sağlamakla görevli Karadeniz donanmasındaki bir gemiye Ukrayna ordusuna ait insansız deniz araçlarıyla (İDA) saldırı girişiminde bulunulduğunu bildirdi.

Rus Sözcü Konaşenkov, yaptığı açıklamada, geçen yıl eylül ayında Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2'de meydana gelen terör saldırısının ardından Rus donanmasının bu tür yerleri korumak için önlemler aldığını belirtti.

Konaşenkov, “Bugün (24 Mayıs 2023) saat 05.30 sıralarında Türkiye Cumhuriyeti'nin Münhasır Ekonomik Bölgesi'nde (MEB) yer alan TürkAkım ve Mavi Akım doğal gaz boru hatlarının işletme güvenliğini sağlama görevlerini yerine getirme amacıyla görev yapan Karadeniz Filosu'na bağlı İvan Hurs gemisine, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri, üç insansız deniz aracıyla başarısız saldırı girişiminde bulundu. Tüm düşman botları, İstanbul Boğazı’nın 140 kilometre kuzeydoğusunda, Rus gemisinin standart silahlarından açılan ateşle imha edildi.” ifadelerini kullandı.

Sözcü Konaşenkov, “İvan Hurs” isimli geminin görevini yerine getirmeye devam ettiğini aktardı.

Kuzey Akım boru hatları, geçen sene eylül sonunda düzenlenen saldırıların ardından kullanılamaz hale gelmişti. Rusya, söz konusu boru hatlarını onarmak yerine, Türkiye’de, isteyen Avrupa ülkelerinin Rus gazını satın alabilecekleri bir dağıtım ve fiyatlandırma merkezi kurulması kararını almıştı.

İSTANBUL BOĞAZI'NDA VURULMADI

Saldırının duyulmasının ardından sosyal medyada da bir dezenformasyon kampanyası başladı. Çok sayıda kişi, Ivan Hurs gemisinin İstanbul Boğazı'ndan geçerken saldırıya uğradığını ve Türk MEB'inde keşif-gözetleme faaliyeti yürüttüğünü iddia etti. Halbuki Ivan Hurs son olarak 30 Ağustos 2021'de Türk Boğazlarından geçerek Karadeniz'e girmiş ve o günden sonra bölgeden hiç ayrılmamıştı. Kuzey Akım'a yönelik saldırıların ardındansa TürkAkım'ı korumakla görevlendirilmişti.

Rusya'nın görüntüleri yayınlamasıyla birlikte ise saldıran insansız deniz aracına ait bilgiler ortaya çıkmaya başladı. Videoda, iki keskin manevra yaparak hızla Rus gemisine yaklaşan insansız deniz aracının, yüksek miktarda patlayıcı taşıdığı anlaşılıyor. Platformun uydu kontrollü olduğu değerlendiriliyor. Saldırının ise Ivan Hurs'un üzerindeki 14.5 mm KPVT makineli tüfek kullanılarak bertaraf edildiği belirtiliyor.

Kamikaze saldırı için gönderilen bu deniz araçlarının, ABD tarafından Ukrayna'ya verilmiş olması yüksek ihtimal. Zaten Ukrayna da bir süredir hem insansız deniz aracı satın alabilmek hem de kendi imkanlarıyla üretebilmek için bağış kampanyası yürütüyor. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, Kasım 2022'de yaptığı bir açıklamada, insansız deniz aracı filosu oluşturmak için çalıştıklarını söylemiş ve şu ifadeleri kullanmıştı: “Önümüzdeki hafta bir bağış kampanyası başlatacağız. İnsansız deniz aracı filosu için fon biriktireceğiz. Bence kesinlikle herkes bunun ne olduğunu ve savunmamız için ne manaya geldiğini anlıyor ve eminim ki milyonlarca insan bunu destekleyecektir.”

KIRIM'DA DA BENZER SALIRI

Ukrayna, daha önce Kırım'da da Rus donanmasına yönelik benzer bir saldırı girişiminde bulunmuştu. 29 Ekim 2022 günü saat 04:00 civarında Sivastopol’deki Rus Deniz Üssü'ne yaklaşan çok sayıda insansız deniz aracı, donanmanın kalbine saldırmıştı. Ukrayna tarafı Rusya'ya ait Amiral Makarov firketeyni ile Ivan Golubets mayın avlama gemisini vurduğunu açıklarken, Rus tarafı gemilerde ciddi bir hasar olmadığını, saldırıda kullanılan 9 adet İHA ile 7 adet İDA’nın imha edildiğini duyurmuştu. Amiral Makarov gemisi de bir süre sonra Karadeniz'deki görevine geri dönmüştü.

Bu saldırının ardından Ukrayna Cumhurbaşkanlığına bağlı ‘United24’ isimli bir kuruluş, İDA’ları ellerindeki mevcut kaynakları kullanarak ürettiklerini ve birim maliyetinin 40 milyon Ukrayna grivnası (250 bin ABD doları) olduğunu açıklamıştı. United24'ün yeni İDA'lar üretmek için başlattığı kampanyaya ise ABD ve Avrupa'dan büyük bağışlar yapıldı.

TÜRKAKIM'A DÜŞMANLAR

Ukrayna'nın Karadeniz'de TürkAkım'ı hedef alması ise yeni bir gelişme değil. Daha 16 Ekim 2018 günü Washington'da bir araya gelen ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ile Ukrayna Dışişleri Bakanı Pavlo Klimkin, imzaladıkları “ABD-Ukrayna Stratejik Ortaklığı” başlıklı mutabakat metni ile TürkAkım'a karşı düşmanlıklarını ilan etmişlerdi.

İki Bakan, Ukrayna’dan gaz nakliyatının sürmesi konusundaki ihtiyacın altını çizmiş, Avrupa’nın enerji kaynaklarının çeşitliliğini tehdit eden enerji projelerine karşı olduklarını vurgulamışlardı. Rus gaz hatlarının Ukrayna’nın ekonomik ve stratejik istikrarına zarar vereceğini iddia eden taraflar, özellikle Kuzey Akımı 2 ve TürkAkım’ın durdurulması için sürekli eşgüdüm halinde olacaklarını duyurmuştu.

ORBAN'DAN SALDIRI UYARISI

Macar Lider Viktor Orban da daha 1 Mart 2023'te yaptığı bir açıklamada, Kuzey Akım 2 sabotajından sonra TürkAkım’ın hedef alınabileceğini söylemiş ve şu değerlendirmede bulunmuştu: “Macaristan’a doğal gaz sağlayan güney boru hattının Macar ekonomisi için itici güç haline geldiğini hatırlatmak isterim. Bildiğiniz gibi meydana gelen Kuzey Akım’daki patlama bir terör saldırısıydı. Her kim yaptıysa bu bir terör eylemiydi. Bunu, sırf Rusya’dan gelen gazın Avrupa’ya ulaşmasını engellemek için kuzeyde yaptılarsa aynısını güneyde de yapabilirler. Bunu TürkAkım’da da yaparlarsa, şimdi Kuzey Akım’daki patlama olayında olduğu gibi ucuz atlatamayacaklar, örtbas edemeyecekler.”