Ukrayna’ya askeri harekat Avrupa'ya ordunun önemini hatırlattı

Geçen hafta Ukrayna gündemiyle olağanüstü toplanan Alman Parlamentosu’nun oturumunda konuşan Başbakan Olaf Scholz, orduya 100 milyar avroluk ek bütçe ile destek sağlanacağını açıkladı. Karar ABD'de memnuniyetle karşılanırken İsviçre'de de muhafazakârlar ile liberaller, ordunun genişletilmesini savundular.

Rusya’nın Ukrayna harekâtı, Avrupa ülkelerinin savunma harcamaları politikalarında da değişikliklere yol açtı. NATO tehditlerine karşı Rusya’nın sergilediği kararlılık karşısında birçok NATO ülkesi çareyi silahlanmada buldu. Geçen hafta olağanüstü gündemle toplanan Alman Federal Parlamentosu’nda konuşan hükümet yetkilileri, orduya 100 milyar avroluk ek bütçe ayıracaklarını duyurdu. Ukrayna’nın Berlin Büyükelçisi’nin onur konuğu olarak tribünden izlediği toplantıda hükümet açıklamasını okuyan Almanya Başbakanı Olaf Scholz, dış politika ve savunma harcamalarında köklü bir değişikliğe gidileceğini açıkladı. “Ukrayna’ya saldırı ile yeni bir döneme girmiş bulunuyoruz” diyen Scholz, bu yeni dönemde orduya daha fazla yatırım yapılacağını, bu kapsamda NATO’nun hedef olarak belirlediği Gayrisafi Yurtiçi Hasılanın yüzde 2’sinin orduya yatırılmasının da öngörüldüğünü ilan etti.

‘ORDU HEMEN HEMEN ÇIPLAK’

Hükümetin kararı, savunma politikasında köklü bir değişikliği ifade ediyor. Daha önce silahsızlık ve pasifizm çizgisini izleyen Almanya, açıklanan yeni kararla Hristiyan Birlik Partilerinin yıllar içinde uygulayamadığı savunma bütçesinin artırılması politikasını uygulamaya soktu. Öte yandan Ukrayna’ya yapılması öngörülen silah sevkiyatı da hükümetlerin bugüne kadar izledikleri kriz bölgelerine silah sevk etmeme rotasından uzaklaşma anlamına geliyor. Ancak askeri yetkililer Almanya’nın yeterince etkili olamamasından endişe ediyor. Linkedin hesabından bir açıklama yapan Kara Kuvvetleri Komutanı Alfons Mais, “Barış içindeki 41 yıllık meslek hayatım boyunca bir savaş daha yaşamak zorunda kalacağıma inanmamıştım. Ve Federal Ordu, yönetme imkânı bulduğum Kara Kuvvetleri hemen hemen çıplak durumda” ifadelerini kullandı. Mais’ın tespitini son yıllarda yaşanan donanım skandalları da destekliyor. Geçen yıllarda tank ve uçaklarda meydana gelen arızalar, ordunun kamuoyundaki saygınlığını zedeledi. Ordunun “caydırıcılığı ve ittifak yeteneğini” güçlendirmek adına bir öneri ise Hristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU) Aşağı Saksonya Eyalet Teşkilatı’ndan geldi. Bir tutum belgesi yayınlayan parti örgütü, bu etkenliği artırmak adına zorunlu askerlik uygulamasının yeniden başlatılmasını önerdi. Öneriye destek, Rezerve Askerler Derneği’nden gelirken, Federal Parlamento Ordu Politikaları Sorumlusu Eva Högl de siyasi olarak böyle bir teklifin yasallaşması için Berlin’de gereken çoğunluğun bulunmadığını belirtti.

KARAR ABD’Yİ SEVİNDİRDİ

Öte yandan Almanya’nın aldığı son kararlar, Amerika Birleşik Devletleri’nde mutlulukla karşılandı. Hem silahlanma hem Kuzey Akım 2 projesinin ruhsatlandırılma sürecinin askıya alınmasına yönelik memnuniyetini dile getiren Wall Street Journal, “Almanya’da büyük bir uyanış görülüyor” ifadelerini kullandı. Ukrayna’yı silahlandırma kararı ise özellikle New York Times’da geniş yer buldu. Almanya’nın kendi ekonomisini riske atarak sözlerini tuttuğunu gösterdiğinin belirtildiği haberde “Rusya’nın Almanya’yı kaybettiği” değerlendirmesi yapıldı.

‘DAHA YÜKSEK BİR BÜTÇE DE ÖNLEYEMEDİ’

Orduya yönelik yeni projelerin hazırlanması önerisi bugünlerde İsviçre’de de gündemde. İsviçre Halk Partisi (SVP) ve Liberallerin (FDP) Ulusal Konseye önerdikleri teklifte orduya ayrılan bütçenin yıllık 2 milyar avro artırılması asker sayısının 100 binden 120 bine çıkarılması görüşünü savundu, ancak SVP ve FDP, Sosyal Demokrat Parti (SP) ve Yeşiller’i henüz ikna edebilmiş değil. Önergeyi değerlendiren SP Savunma Politikaları Sözcüsü Priska Seiler Graf, Almanya’nın NATO üyesi olarak kendi savunma bütçesini artırdığına işaret ederek İsviçre’nin tarafsızlığının altını çizdi. Yeşiller’den Marionna Schlatter ise daha yüksek bir bütçenin aynı zamanda daha fazla başarı elde etmekle denk düşmediğini belirtti. NATO ülkelerinin çoğu kez yüksek bütçelerle NATO’yu desteklediklerine dikkat çeken Schlatter, “buna rağmen NATO, Ukrayna’a girişi engelleyemedi” dedi. İsviçre Senatosu da bir adım attı. Aralık 2021’de kurulması kararlaştıran “siber ordu” senatoda da kabul edildi.