Usta isimlerden çağrı: Gazetecilerin ulaşım hakkı geri verilsin

Her gün haberden habere koşturan gazeteciler, İstanbul'da en sık kullandıkları Turyol, Dentur ve Marmaray ulaşım araçlarını ücretsiz kullanamıyor. Büyük bir oranı düşük ücretlere çalışan gazetecilerin sırtına bir de ulaşımda yaşadıkları maddi zorluklar yükleniyor. Ömrünü bu mesleğe vermiş usta gazeteciler; İsmet Özçelik, Rüştü Bozkurt, Avni Küpeli, Hasan Eriş, Engin Çağlar ve Ekonomi Gazetecileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Recep Erçin, konuyu Aydınlık'a değerlendirdi. Gazetecilerin bilgiye erişiminin ulaşım yoluyla kısıtlanmasıyla, halkın da doğru bilgi almasının engellendiğini söyleyen gazeteciler, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığını toplu ulaşımın ücretsiz olması için adım atmaya çağırdı.

‘VATANDAŞIN DOĞRU BİLGİ ALMASINI KISITLAMIŞ OLURSUNUZ’

Gazetecilerin önemli bir kamu hizmeti sunduğunun altını çizen Rüştü Bozkurt, şunları kaydetti:

“Basın ve yayında gazeteci kimliğindeki kişilerin olumsuz işlere karışması, gazeteci kitlesini bağlamaz. Gazetecilerin bu itibarını etkilemez. Bu açında bakıldığı zaman gazetecinin birinci görevi, doğru habere erişmektir. Doğru habere erişmek de oturduğunuz yerden olmaz. Mutlaka sahaya çıkmak lazım. Yani metroda, havaalanında, tünelde... Hayat akışının her noktasında olması lazım ki birebir gözlemlesin ve oradan gerçeğe en yakın bilgiyi kamuoyuyla paylaşsın. Bu temelde, eskiden gazetecilerin basın kartlarıyla toplu taşımada ücretsiz seyahat hakkı uzun süre korunmuştur. Son dönemlerde siyasi bakış açıları çok keskinleştiği için, sanki bunun sebebi gazetecilermiş gibi, gazetecilerin geçmişte kazandığı haklarda geri adımlar atıldı. Bu doğru değildir. Gazetecinin yanlışı varsa ne o yanlışı onaylamak mümkünüdür ne de gazetecinin habere erişmesi için imkanlarını kısıtlamak doğrudur. Bunlar sakıncalı tutum ve uygulamalardır.

'ŞU GÜNLERDE DAHA ÖNEMLİ'

"Ücretsiz ulaşım, şu günlerde çok daha önemlidir. Gazeteciler ve medya sektöründekiler sürekli işlerini kaybediyor. Bugün gazetecilerin birçoğu asgari ücretle geçiniyor ve kurumlar da gazetecilerin yol masrafını karşılayacak durumda değil, gazetelerin gelirleri yok. O zaman gazetecilerin toplu taşıma araçlarını kullanmasını kısıtlarsanız, vatandaşın doğru bilgi almasını kısıtlamış olursunuz. O nedenle basın kartının toplu taşıma araçlarında ücretsiz yolculuk edebilme hakkını yararlı görenlerdenim.”

‘TCDD VE THY ÖNCÜ OLMALI’

Ekonomi Gazetecileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Recep Erçin de şöyle konuştu:

“Özellikle trenlerde, havayollarında ve Marmaray'da gazetecilere özel indirimli tarife uygulanmalı. Bu konuda Ulaştırma Bakanlığı ve İletişim Başkanlığı da bir çalışma yapabilir. TCDD ve Türk Hava Yolları milli ulaşım şirketlerimiz olduğu için öncü olmaları gerekir. Çünkü muhabirler haber peşinde koşarken sade bir vatandaştan çok daha fazla ulaşım aracı kullanıyorlar. Haber kamusal bir olgu olduğu için kamu görevini ifa eden muhabirler için ulaşım ücretsiz veya hatırı sayılır oranda indirimli olmalı.”

‘ULAŞIM HAKKI YENİDEN VERLİMELİ’

Aydınlık Gazetesi Ankara temsilcisi İsmet Özçelik, bu hakkın gazetecilerin şahsına değil, kamu yararı adına verildiğine dikkat çekti. Özçelik, şunları kaydetti:

“Gazeteciler çok önemli bir kamu görevi yürütüyor. Gazetecilere verilen ücretsiz ulaşım hakkı tekrar hayata geçirilmelidir. Bu hak gazetecilerin şahıslarına verilmiş bir ayrıcalık değil, yaptıkları kamu görevinde haber kaynağına ulaşıp daha sağlıklı bilgiler alabilmeleri ve bu bilgileri vatandaşa ulaştırabilmeleri için çok önemlidir. Gazetecilere ulaşım hakları en kısa zamanda yeniden verilmelidir. Ayrıca bu hakla birlikte haber kaynağına ulaşımda gazetecilerin önüne çıkan maddi zorluklar da engellenmiş olur.”

‘TÜM BELEDİYLERDE ÜCRETSİZ OLMALI’

TRT’nin ilk basketbol spikeri, usta gazeteci Avni Küpeli de, basın mensuplarının çok sık seyahat ettiklerini hatırlatarak şu ifadeleri kullandı:

“Basın mensupları yerinde oturmayan kişileri. Çok sık seyahat etmek zorundalar. Bu açıdan basın kartının ulaşıma açık olması gerekiyor. Daha önceki yıllarda basın kartı daha geçerliydi. Özellikle ev telefonlarında, internette indirim sağlıyordu, hemen hemen her yere basın kartıyla girebiliyordunuz. Sonra kısıtlamalar getirilmeye başlandı. Özellikle Turyol, Dentur ve Marmaray’ı basın mensupları çok sık kullanıyorlar. Mesela eskiden Türk Hava Yoları basın indirimi yapıyordu. Şu anda bazı telefon şirketlerinin basın indirimi yaptıklarını görüyoruz. Bu sevindirici. Ama özellikle ulaşımda kısıtlamalar gelmeye başladı. Bu konuda bir ortak görüş doğrultusunda bütün ulaşım araçları basın kartıyla ücretiz olarak sağlanmalı. Bu çok zor bir konu değil. Ortak bir karar alıp sadece İstanbul, İzmir değil ülkemizin tüm belediyelerinde ortak bir kararla ulaşımın ücretsiz olması sağlanabilir. Bugün gazeteciler ülkemiz koşullarında çok yüksek ücretler almıyorlar. Ulaşımın ücretli olması da gazetecileri gelir kaybına uğratacaktır.

‘BASIN KARTI OLMAYAN DA YARARLANMALI’

"Sadece basın kartı değil. Basın kartı olmayan gazeteci ve televizyonculara kuruluşun talebi doğrultusunda belediyeler tarafından kartlar çıkartılarak ulaşımdan da ücretsiz yararlanmaları gerekir. Basın kartımızı maalesef eski imkanlarla kullanamıyoruz. Ben bu sorunun düzelebileceğine inanıyorum.”

‘KURUMLAR ARASI BAĞ OLMALIDIR’

Usta Gazeteci Yalçın Bayer de “Gazetecilere ücretsiz ulaşım hakkının verilmemesini haksızlık olarak görüyorum. Bu hak bir an önce gazetecilere verilmeli. Ayrıca, kurumlar arası sorunlar vatandaşları etkilememeli. Kamu kurumlarında siyaseten bir ayrım olmamalıdır. Kurumlarda siyasi ayrımlar olduğu için bu haklarımız eşit şekilde dağıtılamıyor. Basın kartı konusu bütün kurumlar için geçerli olmalıdır. Türkiye’nin her yerinde gazeteciler basın kartları gösterdiği anda toplu taşımayı ücretsiz kullanmalılar.” diye konuştu.

'GAZETECİLER TOPLUMUN AYNASIDIR'

Yenigün Gazetesi Genel Yayın Danışmanı Engin Çağlar da “Toplumsal enformasyonun sağlanmasında anahtar rolünde bulunan gazeteciler toplumun aynasıdır. İstanbul gibi kalabalık ve trafik çilesinin yaşandığı bir kentte kamu görevi yapan gazetecilere İBB'nin ya da diğer belediyelerin kanunla tanıdığı toplu ulaşımda basın kartı uygulamasının aslında tüm toplu ulaşımlarda kullanılması gerekiyor. Halkla kamu arasında köprü vazifesi gören gazetecilerin, tramvay, metro ve şehir hatları vapurlarından ücretsiz yararlanırken Marmaray, Dentur ve Turyol’dan ücretsiz yararlanamamaları abesle iştigal. Bu konuda tüm medya bir dayanışma göstermeli ve sahada çalışarak sıkışık İstanbul trafiğinde haberden habere koşan basın kartı sahibi gazetecilerin kamuya ait tüm toplu taşıma araçlarından ücretsiz geçişleri sağlanmalı.” dedi.