Uzun süre sonra ilk temas: Çin’den ABD’ye sert Tayvan uyarısı
Ağustos 2022’de dönemin ABD Temsilciler Meclisi Başkanı’nın Tayvan’ı ziyareti sonrası iki ülke arasında askeri alanda iletişim kesilmişti. Bir yılı aşkın süre sonra yapılan ilk görüşme gergin geçti. Çin Genelkurmayı ABD’ye ‘eylemlerine dikkat et’ dedi
Çin Genelkurmay başkanı Liu Zhenli, ABD Genelkurmay Başkanı Charles Q. Brown ile çevrim içi görüştü. Görüşme Ağustos 2022’de Eski ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan’ı ziyaret etmesinden sonra olan ilk en üst düzey temas oldu. Bu eylemi “korkunçi bir provokasyon” olarak nitelendiren Çin Komünist Partisi (ÇKP) askeri temasları askıya almıştı.
Çin Savunma Bakanlığı'nın bildirdiğine göre Çinli General Liu Zhenli, ikili ilişkilerin gelişmesi için Washington'un Pekin'e yönelik "doğru algıyı" geliştirmesi gerektiğini söyledi.
TALEP ABD’DEN GELDİ
Çin Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada iki Genelkurmay Başkanı arasında perşembe günü yapılan görüntülü konferansın ABD'nin isteği üzerine düzenlendiği belirtildi.
Pentagon'un aylardır karşı tarafı iletişimi yeniden başlatmaya ikna etme çabaları sonuçsuz kalmıştı. Ancak ABD Başkanı Joe Biden ile Çin Devlet Başkanı Xi Jinping arasında Kasım ayında San Francisco'da yapılan zirvede, iki ülkenin silahlı kuvvetlerinin birbirleriyle yeniden konuşmasına karar verildi.
‘YABANCI MÜDAHALEYİ KABUL ETMİYORUZ’
Bakanlık, görüşmeler sırasında Çinli komutanın Amerikalı mevkidaşına Tayvan meselesinin "tamamen Çin'in iç meselesi olduğunu ve hiçbir yabancı müdahaleyi kabul etmediğini" açıkça ifade ettiğini ve ülkenin egemenliğini ve toprak bütünlüğünü "kararlılıkla savunmaya" hazır olduğunu vurguladığını söyledi.
Liu ayrıca Washington'u Pekin'in Güney Çin Denizi'ndeki çıkarlarına saygı göstermeye ve genel olarak "bölgesel barış ve istikrarı korumak için somut adımlar atmaya" çağırdı.
‘İLİŞKİ ANCAK ALGINIZIN DEĞİŞMESİYLE DÜZELİR’
Açıklamaya göre Çinli komutan ABD ordusuyla temasların yeniden başlamasını önemli bir gelişme olarak nitelendirdi. Bununla birlikte Liu, ikili ilişkilerdeki iyileşmenin ancak Amerikalıların "Çin'e yönelik doğru algıyı geliştirmeleri... Çin'in temel çıkarlarına saygı göstermeleri... ve pragmatik işbirliğini teşvik etmeleri ve karşılıklı anlayışı geliştirmeleri" halinde gerçekleşeceğini vurguladı.
‘YANLIŞ ANLAŞILMAYI DÜZELTELİM’
Pentagon'un görüşmeye ilişkin açıklamasında Brown ve Liu'nun "rekabeti sorumlu bir şekilde yönetmek, yanlış hesaplamalardan kaçınmak ve açık ve doğrudan iletişim hatlarını sürdürmek için birlikte çalışmanın önemini ele aldıkları" belirtildi. ABD'nin en üst düzey askeri yetkilisi mevkidaşına Pekin'in "yanlış anlaşılma olasılığını azaltmak için esaslı bir diyaloğa girmesi gerektiğini" söyledi.
Brown ayrıca ABD Hint-Pasifik Komutanlığı şefi ile Çin Halk Kurtuluş Ordusu Doğu ve Güney Bölge Komutanlıkları liderleri arasında iletişim hatları kurulması ve diğer formatlarda diyaloğun yeniden başlatılması çağrısında bulundu. Açıklamada ayrıca bir dizi küresel ve bölgesel güvenlik meselesinin de ele alındığı belirtildi.