Aile olduk: Van'da deprem kardeşliği

Maraş merkezli ve 11 ilimizi etkileyen depremler nedeniyle, bölgede yaşayan yurttaşların başka illere göçü devam ediyor. Soğuk hava ve kış şartları nedeniyle göç hızlanıyor. Evleri yıkılan depremzedeler AFAD tarafından bölgeden tahliye edilirken, bölge dışında tanıdığı, akrabası olanlar da onların yanına yerleşiyor. Sadece akraba değil yurdun dört yanında, deprem bölgesinden tanımadığı insanı misafir etmeye gönüllü binlerce insan bulunuyor. O illerden biri de Van.

Van, çıplak ayakla depremden kaçıp gelenleri bağrına basmak için adeta yarışıyor. Bunu Vatan Partisi Van İl Başkanı Akile Çevik’in anlatımından biliyoruz. Bizzat çalışmaların içinde olan Akile Çevik’le konuştuk.

• Depremden sonra Van’a göçte yoğunluk var mı?

Van adeta afetzedelere kucak açan bir yuva oldu. Zaten, Malatya, Gaziantep, Diyarbakır illerinde depremden zarar gören ailelerin geçici konaklaması, Van ili sorumluluğuna verilmiş. Ancak, ilerleyen günlerde Adıyaman hatta Hatay'dan gelen aileler de oldu. Bireysel, aile reislerinden aldığımız telefon numaraları ve yardımcı olmaya çalıştığımız iletişim bilgileri doğrultusunda bin 348 kişilik bir aile olduk. Halen de telefonlar devam ediyor.

• En çok hangi ilden geliyorlar?

Yoğunlukla Malatya ve Gaziantep. Daha sonra Adıyaman, Hatay. Son bir iki gündür tüm bölgeden ufak tefek göçler başladı.

• Gelenler içinde ailesini kaybetmiş çocuklar var mı?

İşte kalbimizi en çok kanatan konu bu. Pınar, Van'da yaşayan bir anne. Olay günü kız kardeşini aramak üzere Gaziantep'e gidiyor ve vefatını öğreniyor. Kız kardeşinin eşi de kayıp. Ancak, 20 günlük ve 4 yaşındaki iki erkek bebeği canlı buluyor. Sonra kendi eşinin dayısının ailesini arıyor. Onların da vefat ettiğini görünce sağ kalan iki çocuğu ve bebeği alıyor.

Pınar'ın kendisinin de bir aylık bir bebeği var. Şimdi, üçü bebek, dokuz kişilik bir ailenin annesi olarak acılara direniyor. Akrabalarının çocuklarını da alarak gelen onlarca aile var.

AFETZEDELER KAYIT ALTINDA

• Van’da gelenleri yerleştirmek için devlet kurumlarının bir çalışması var mı?

Gerek Van Valiliği gerekse AFAD, aileleri yerleştirmek için tüm olanaklarını seferber etmiş durumda. Tüm oteller kapasitelerine göre mutlaka afetzede alıyor. Sadece Van değil, Erciş, Edremit, Gevaş gibi yakın ilçelerde devlet misafirhaneleri, öğretmen evleri vb. açılmış durumda. Aile ve Sosyal Hizmetler Başkanlığı çeşitli yerlerde kurduğu eşya temin noktaları ile acil ihtiyaçları gidermeye çalışıyor. Devlet var ve tüm afetzedeleri kayıt altına alıp maddi yardımlar için sıraya koyuyor. Bizzat Valilikte buna şahit oldum.

• Siz bu konuda nasıl bir çalışma yürütüyorsunuz?

Van halkına binlerce teşekkür borçluyuz. Damdan düşenin halinden damdan düşen anlarmış. 11 yıl önce benzer acıyı yaşayan Van halkı, ilk günden itibaren kan bağışı ile hummalı bir yardım kampanyası başlattı.

Örneğin; Çaldıran'dan birçok kaynakçı, inşaat ustası üyemiz enkaz kaldırmak için afet bölgelerine gitti. Çeşitli internet iletişim grupları kuruldu. Semra Ayhan ve Fatma Yay, güzellik salonu sahibi arkadaşlarımız, kişisel eşyalarını paylaşmak üzere güzellik salonuna getirdiler ve çevrelerine; "Ne yapabiliriz" mesajları göndermeye başladılar. İkinci gün ben de gruba dahil oldum.

Bu arada güzellik salonu hem eşya hem gıda hem de bebek ve hijyen malzemeleriyle dolmaya başladı. Böyle bir grup oluşturan sadece bizler değildik. Birçok grup, afetzedeleri barındırma yarışına girdi.

'KOCAMAN BİR AİLE OLMUŞUZ'

Van aileleri, boş evini veya evlerini vermek için başvurdu. İş dünyasından, Van esnafından acil ihtiyaçlar grubumuza yağmaya başladı. Örneğin; Aytekin, Salih, Şahin ve ismini sayamayacağım beyler ihtiyaç temininde başı çekti. Murat, Nurullah, Ferhat, Gül ve onlarca gencimiz dağıtım, eve teslim sorumlusu oldu. Sonra salon yetmedi. Valilikten izin alarak hayırsever Fuat Bey'in boş dükkanında depo kurduk.

Geçici evlere yerleştirdiğimiz aileleri bizzat kendim ve arkadaşlarım evlerinde ziyaret edip durumlarını kontrol ediyoruz. Hastanelerdeki aileleri, bebekleri veya taburcu olanları ziyaret edip, varsa, ihtiyaçlarını gidermeye çalışıyoruz. Özellikle, çocuklar ve gençlerle konuşup ruhlarındaki depremi gidermeye çalışıyoruz. Mihriban; “Başkanım sohbetiniz terapi gibi geldi kız kardeşimi de getirebilir miyim?" dedi. Farkında olmadan kocaman bir aile olmuşuz, olmuşum.

• Evlerinizde konuk ettiğiniz depremzede var mı?

Ben dahil birçok arkadaşımız gece gelenlere evlerimizi teklif ettik. Çıplak ayakla, sadece üzerindekilerle yola çıkanları, bir de yolda kaza yapanları eklerseniz değil evinizi, ekmeğinizi, suyunuzu, her şeyinizi paylaşırsınız. Ancak, kadim Van halkı veya AFAD derhal geçici iskân temin edip kimseyi ortada bırakmadı. O nedenle bende konuk aile yok şu anda.

'ÇOCUKLAR KORKUDAN EVE GİRMİYORLAR'

• Bu çalışmalarınız ne kadar sürecek?

Gönül bu yaraların bir nebze daha uzun süre sarılmasına destek olmak ister. Ancak, işin boyutu bireysel ya da grupsal çalışmaların çok üzerinde. Esnafın depolarındaki stoklar sanırım bayağı azalmış. Bunlar işin fiziksel ihtiyaç karşılama boyutu.

Evlere girmek istemeyen çocukların korkuları, gençlerin ruhsal çalkantıları, kendileri yardım yaparken yardım almaya muhtaç olup; “Benim şimdilik buna ihtiyacım yok, siz daha ihtiyacı olana verin" diyen Şükran'ın boğazındaki düğümler, eşya almaktan utanan babanın gözlerindeki dondurmaya çalıştığı yaşları dindirmek... Bunun için psikolojik desteğe ihtiyaç var. İkinci aşamada, bu konuda da çeşitli aktiviteler planlıyoruz. Zaten sevgili Gül bazı psikolog arkadaşlarından destek almaya başladı.