Virüse karşı tek yumruk

Evlere kapandık, büyüklerimiz ve çocuklarımız sağlık çalışanlarının yükü artmasın diye günlerce dışarı çıkamadı. Sağlık çalışanları çocuklarıyla görüşmedi, otellerde kaldı. Yoğun bakım çalışanları zor koşullarda hastalarını hayatta tutmak için büyük özveri gösterdi. Ülkemizde ilk vakanın görüldüğü günden bu yana 130 bin sağlık çalışanı Kovid-19’a yakalandı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca 13 Aralık’ta yaptığı açıklamada 225 sağlık çalışanının hayatını kaybettiğini açıkladı. Havaların soğumasıyla vaka sayılarının zirveye çıktığı bir dönemde aşı çalışmalarının sonuçlanması karanlık içindeki ışık oldu. Bilim kurulunun rehberliğinde yürüyen mücadelenin bir yılı…

• Sağlık Bakanlığı, Kovid-19 vakalarının görüldüğü ilk ülke olan Çin'den gelen tüm uçaklardaki yolcuların uçaktan inişte termal

kameralarla taranması kararı aldı. (23 Ocak)

• Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü bünyesinde Kovid-19’a yönelik Bilim Kurulu oluşturuldu. Bakanlık sağlık çalışanlarını

bilgilendirmek amacıyla rehber yayımladı. (28 Ocak)

• Bilim Kurulu, Sağlık Bakanı Koca başkanlığında ilk kez toplandı. Türk Hava Yolları, Çin'in Pekin, Guangzhou, Şangay ve Xian

şehirlerine düzenlediği seferleri 9 Şubat'a kadar durdurdu. (31 Ocak)

• Kovid-19 salgınının merkezi konumundaki Çin'in Vuhan kentine giden askeri uçak, 61 kişiyi Ankara'ya getirdi. Ambulanslarla Dr. Zekai

Tahir Burak Hastanesi'ne sevk edilen 61 kişi, üç Kovid-19 testinin de "negatif" çıkmasının ardından taburcu edildi. (1 Şubat)

• Çin'den Türkiye'ye gelen bütün uçuşlar durduruldu. (5 Şubat)
• Kovid-19'la mücadele tedbirleri kapsamında sadece tüm uluslararası uçuşlarla Türkiye'ye gelenlerin havaalanlarında termal kamera ile

taranması uygulamasına geçildi. (6 Şubat)

• Çin'den, her türlü canlı, cansız hayvan, hayvansal ürünler ve yan ürünlerin ithalatı geçici süreyle durduruldu. (7 Şubat)
• İran'da yeni tip koronavirüsün görülmesinin ardından, İran’dan Türkiye'ye gelen bütün yolcular pasaport kontrolünden önce sağlık

personelinin kontrolünden geçirilmeye başlandı. (21 Şubat)

• İran ile Türkiye arasındaki kara hudut kapıları kapatıldı, İran üzerinden hava yoluyla doğrudan Türkiye'ye girişlere izin verilmedi.

Türkiye'deki uluslararası havalimanlarına gelen vatandaşların ve yabancı uyruklu yolcuların son 15 günde Çin ve İran'a seyahat edip etmediklerinin kontrol edilmesine, Türkiye'den İran'a gitmek isteyen İran vatandaşlarına ilişkin herhangi bir kısıtlama uygulanmamasına karar verildi. (23 Şubat)

• İran'da yaşayan 132 Türk vatandaşı özel seferle Ankara'ya getirilerek Dr. Zekai Tahir Burak Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde gözetim

altına alındı. (25 Şubat)

• Diyanet İşleri Başkanlığınca Türkiye'den umre çıkışları durduruldu. (27 Şubat)
• Türkiye-İtalya, Türkiye-Güney Kore, Türkiye-Irak arasında gidiş-geliş tüm yolcu uçuşları durduruldu. (29 Şubat)
• Türkiye’de ilk Kovid-19 vakası bildirildi. İlk vakanın Avrupa’dan Türkiye’ye yeni döndüğü çevresindekilerin izole edildiği açıklandı. (11 Mart)
• İlkokul, ortaokul ve liseler, 1 hafta üniversiteler üç hafta tatil edildi. (16 Mart)

YURT DIŞINA ÇIKIŞLAR DURDURULDU

• Kovid-19 tedbirleri kapsamında tüm kamu görevlilerinin, görevlerine istinaden veya şahsi sebeplerle yurt dışına çıkışları durduruldu. (13 Mart)
• Diyanet İşleri Başkanlığınca koronavirüs hastalığının görüldüğü ülkelerde yaşayan ve yüksek risk grubunda bulunan Müslümanların,

mazeretli sayılacağından cuma namazı yerine evlerinde öğle namazını kılabileceği belirtildi. (13 Mart)

• Açık ve kapalı tüm cezaevlerindeki görüşlerle cezaevleri arasındaki nakiller 2 hafta süreyle ertelendi. (13 Mart)
• Kovid-19 salgınıyla mücadele amacıyla Türkiye, 08.00'den itibaren tüm hudut kapılarını, Almanya, İspanya, Fransa, Avusturya, Norveç,

Danimarka, İsveç, Belçika ve Hollanda'dan gelen yolculara kapattı. (14 Mart)

• Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca, kronik hastalığa ilişkin sağlık raporlarından, süresi 1 Mart'ta dolanların, ilaç almada

sorun yaşanmaması amacıyla bir sonraki açıklamaya kadar geçerli sayılması, yurt dışından gelip hastalık şüphesi bulunanlara 14 güne kadar istirahat raporu düzenlenmesi, iş göremezlik ödeneğinin SGK tarafından karşılanması, yurt dışına zorunlu çıkacak personelden, göreve başlamadan önce sağlık raporu istenmesi kararlaştırıldı. (14 Mart)

• Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, son bir hafta içinde umreden dönen bir vatandaşın koronavirüs testinin pozitif çıktığını bildirdi. Koca

ayrıca, umreden dönen tüm yolcuların, Ankara ve Konya'daki öğrenci yurtlarında karantina mantığıyla ayrı odalara yerleştirildiğini, şüpheli bulunanların gelir gelmez hastaneye kaldırılıp testlerinin yapıldığını belirtti. Türkiye ile Gürcistan, koronavirüsü önleyici tedbirler kapsamında iki ülke arasındaki mevcut üç sınır kapısından biri olan Sarp/Sarpi sınır kapısını yolcu trafiğine karşılıklı kapattı. (15 Mart)

• Camilerde cemaatle namaz kılınmasına ara verildi. Kuran kurslarındaki eğitimler 29 Mart'a kadar durduruldu. (16 Mart)

KAPANMALAR BAŞLADI

• Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından açılış izni verilen özel kreş, gündüz bakımevleri ile özel çocuk kulüpleri, yeni bir

açıklamaya kadar tatil edildi. İçişleri Bakanlığı genelgesiyle, koronavirüs tedbirleri kapsamında pavyon, diskotek, bar ve gece kulüplerinin faaliyetleri geçici süreyle durduruldu. Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan hamileler, yasal süt izni kullananlar, engelliler ile yönetici pozisyonundakiler hariç 60 yaş ve üzerindekilerin bugünden itibaren 12 gün idari izinli sayılması kararlaştırıldı. Huzurevlerinin tamamına mücbir sebepler hariç ziyaretçi kısıtlaması getirildi. Özel yaygın eğitim kurumu olan çeşitli kurslar, özel öğretim kursları, sosyal etkinlik merkezleri, motorlu taşıt sürücüleri kursları, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri, mesleki eğitim merkezleri ile benzeri özel öğretim kurumları 30 Mart'a kadar tatil edildi. Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı kütüphaneler 30 Mart'a kadar hizmete kapatıldı. (16 Mart)

• İçişleri Bakanlığı genelgesiyle gece yarısından itibaren tiyatro, sinema, gösteri merkezi, konser salonu, nişan-düğün salonu, çalgılı-

müzikli lokanta, kafe, gazino, birahane, taverna, kahvehane, kıraathane, kafeterya, kır bahçesi, nargile salonu, internet kafe, her türlü oyun salonları, her türlü kapalı çocuk oyun alanları, çay bahçesi, dernek lokalleri, lunapark, yüzme havuzu, hamam, sauna, kaplıca, masaj salonu, SPA ve spor merkezlerinin faaliyetleri durduruldu. Türkiye, İngiltere, İsviçre, Suudi Arabistan, Mısır, İrlanda ve Birleşik Arap Emirlikleri ile uçuşları yasakladı. 2020 yılında bedelli askerlik hizmeti yapacak yükümlülerin celp ve sevk işlemleri ertelendi. (17 Mart)

• Türkiye’de Kovid-19 nedenli ilk ölüm bildirildi. Avrupa'nın 9 ülkesinden Türkiye'ye gelen 1957 kişi, yeni tip koronavirüs (Kovid-19)

tedbirleri kapsamında 14 günlük karantina/gözetim süreci için İstanbul'daki üç yurda yerleştirildi. Yunanistan ve Bulgaristan'a açılan sınır kapıları, koronavirüs (Kovid-19) önlemleri kapsamında yolcu giriş ve çıkışlarına kapatıldı. (18 Mart)

SAĞLIK ÇALIŞANLARINA ALKIŞ

• Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, koronavirüse karşı yoğun mesai harcayan sağlık çalışanlarını TBMM'de milletvekillerine alkışlattı. Millet,

üç gün boyunca yurt genelinde balkonlardan, pencerelerden sağlık çalışanlarına alkışlarla teşekkür etti. (19 Mart)

• Bünyesinde enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji, göğüs hastalıkları, iç hastalıkları uzmanı hekimlerden en az ikisinin bulunduğu

3. seviye erişkin yoğun bakım yatağı bulunan hastaneler "pandemi hastaneleri" olarak tanımlandı. (20 Mart)

• İçişleri Bakanlığı genelgesiyle berber, kuaför, güzellik merkezlerinin faaliyetleri geçici süreliğine durduruldu. (21 Mart)
• 65 yaş ve üstü büyüklerimiz ile kronik rahatsızlığı bulunanların ikametlerinden dışarı çıkmaları, park, bahçe gibi açık alanlarda

dolaşmaları kısıtlandı. Tüm lokanta, restoran, pastane ve benzeri iş yerlerinin sadece "paket servis" ve "gel-al" benzeri şeklinde, müşterilerin oturmasına müsaade etmeden hizmet vermesi kararlaştırıldı. (22 Mart)

• Yüz yüze eğitime verilen 1 haftalık aranın ardından ilkokul, ortaokul ve lise öğrencileri için TRT-EBA TV ile Eğitim Bilişim Ağı (EBA)

üzerinden yapılacak "uzaktan eğitim", Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk'un verdiği ilk dersle başladı. (23 Mart)

• İçişleri Bakanlığınca market ve toplu taşıma hizmetlerine ilişkin genelge yayımlandı. Marketlerin çalışma saatleri ile toplu taşıma

araçlarının yolcu kapasiteleri kısıtlandı. Semt pazarlarında giyim, oyuncak, süs eşyası, çanta gibi zaruri olmayan ihtiyaç maddelerinin satışı durduruldu.

• Milli Eğitim Bakanlığınca Liselere Geçiş Sistemi kapsamındaki merkezi sınavın sadece birinci dönem müfredatından yapılması

kararlaştırıldı. Yükseköğretim Kurulu, üniversitelerde uzaktan eğitim kararı aldı. Diyanet İşleri Başkanlığı, hac işlemlerini ikinci bir duyuruya kadar erteledi. (27 Mart)

• Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, "Biz Bize Yeteriz Türkiyem" sloganıyla Milli Dayanışma Kampanyası başlattı. Kampanya kapsamında

toplanan bağışlarla, vatandaşlara 44 Milyar 694 Milyon 549 Bin 525 TL destek sağlandı. (30 Mart)

• Cezaevlerinde görev yapan personelin, belirlenen süreler sonunda evlerine gönderilmeden izole edilen yerlerde kalmasına, tutuklu ve

acil işler, yürütmenin durdurulması, zaman aşımına az süre kalmış ve diğer acele işler haricinde tüm duruşmaların ertelenmesine karar verildi. (30 Mart)

BALKONLARDA TEK YÜREK OLDUK

• Sokağa çıkma kısıtlaması nedeniyle TBMM'nin açılışının 100. yıl dönümü ve 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı evlerde

kutlandı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın konuşmasının ardından vatandaşlar, saat 21.00'i gösterdiğinde çocuklarıyla balkon ve pencerelerden İstiklal Marşı'nı coşkuyla seslendirdi.

ÜÇ HEKİMİN ADLARI YAŞATILACAK

• İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi öğretim üyesi Prof. Dr. Cemil Taşcıoğlu ile Cerrahpaşa Tıp Fakültesi emekli öğretim

üyelerinden, dünyaca ünlü patolog Prof. Dr. Feriha Öz 1 Nisan’da, İstanbul Cerrahpaşa Tıp Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Murat Dilmener 3 Mayıs’ta koronavirüs hayatını kaybetti. Üç hekimin adları İstanbul’daki üç hastaneye verildi.

• Sağlık Uygulama Tebliğinde (SUT) yapılan düzenlemeyle karşılanan yoğun bakım tedavi ücretleri iki katına çıkarıldı. (4 Nisan)
• Ankara Üniversitesi Biyoteknoloji Enstitüsü Direktörü Prof. Dr. Aykut Özkul, Kovid-19’a karşı serum, aşı ve ilaç üretmenin ilk adımı olan

"SARS-COV-2 virüsünü izole etmeyi başardı. (5 Nisan)

• Maske fiyatlarındaki ciddi yükselmenin ardından maskenin vatandaşlara ücretsiz olarak dağıtılmasına karar verildi. (6 Nisan)
• İnönü Üniversitesi, Kovid-19'a karşı immün plazma yöntemiyle tedaviye başladı. (6 Nisan)
• Toplum Bilimleri Kurulu oluşturuldu. (7 Nisan)
• 30 büyükşehir ile Zonguldak'ta sokağa çıkma kısıtlamasına gidildi. Kısıtlama öncesi temel ihtiyaçlarını karşılamak isteyenler marketler,

fırın, bakkal ve akaryakıt istasyonları önünde uzun kuyruklar oluşturdu. Yaşananların ardından İçişleri Bakanı Süleyman Soylu istifa etti. İstifası kabul edilmedi. (10 Nisan)

• Türkiye normalleşme sürecine girdi. Kovid-19 tedbirleri kapsamında mart ayı itibarıyla durdurulan hava yolu ulaşımında iç hat seferleri

yeniden başladı. Kovid-19 tedbirleri kapsamında kapatılan milli parklar ve tabiat parkları yeniden açıldı. Kovid-19 salgını sürecindeki "Yeni Normal" kapsamında idari izinde bulunan veya esnek çalışma sistemine dahil olan kamu personeli normal mesaiye başladı. Şehirlerarası seyahat sınırlaması tamamıyla kaldırıldı. Kreşler ve gündüz bakım evlerinin tamamı açıldı. Restoran, kafe ve pastane gibi işletmeler ile müze ören yerleri, plajlar, milli parklar ve bahçeler belirlenen kurallar dahilinde faaliyete geçti. (1 Haziran)

• Ticaret Bakanlığınca, Kovid-19 sürecinde kapatılan başta Habur ve Gürbulak olmak üzere, İran ve Irak'a yönelik gümrük kapıları

uluslararası yük taşımacılığına yeniden açıldı. (4 Haziran)

• Durdurulan tarifeli yurt dışı uçuşlar yeniden başladı. (11 Haziran)
• Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, "TÜBİTAK Covid-19 Türkiye Platformu" çatısı altındaki bilim insanları tarafından Kovid-19'a karşı geliştirilen ilk yerli sentez ilaç olan "Favipiravir isimli ilacın yerli sentezi"nin ruhsatlandırma aşamasına geldiğini bildirdi. (12 Haziran)
• Normalleşme dönemi kapsamında lokanta, restoran, kafe, kıraathane, çay bahçesi gibi işletmelerin çalışma saatine yönelik kısıtlamalar

kaldırıldı. (21 Temmuz)

• İstanbul Valiliğince, tüm kapalı alanlarda sünnet düğünü, kına gecesi ve nişan gibi etkinlikler yasaklandı. (31 Ağustos)
• 2020-2021 Eğitim Öğretim Yılı'nın uzaktan eğitim yoluyla başlatılması dolayısıyla Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, Ankara'da ilk ders

zilini çaldı.

• Testi pozitif olan ve izolasyon süreleri sonlandırılan kişilerin, PCR testine bakılmaksızın işlerine dönebilmelerine yönelik düzenleme

yapıldı. (5 Eylül)

• Sağlık Bakanı Fahrettin Koca bakanlığın izniyle Çin Sinovac aşısının Türkiye'deki ilk uygulamasına Hacettepe Üniversitesinde 3 gönüllü

sağlık çalışanıyla başlandığını bildirdi. (16 Eylül)

MASKELİ EĞİTİM

• Milli Eğitim Bakanlığınca, okullarda yüz yüze eğitim, seyreltilmiş uygulamalarla anasınıfı ve ilkokul 1'inci sınıflarda haftada bir gün

olacak şekilde başlatıldı. (21 Eylül)

TOPLU TAŞIMADA HES ZORUNLULUĞU

• Kamu ve özel tüm konaklama tesislerine kabullerde HES kodu zorunluluğu getirildi. Ayrıca, şehir içi toplu ulaşım araçlarında kullanılan

kişiye özel akıllı seyahat kart sistemleri, Sağlık Bakanlığının HES uygulamasına entegre edilecek. (30 Eylül)

• Şebnem Korur Fincancı Türk Tabipler Birliği Merkez Konseyi Başkanı oldu. 24 Tabip Odası ve 6 hekim grubu bildiriler hazırlayarak

Fincancı’nın kendilerini temsil etmediğini açıkladı. Fincancı'nın adının, 2014'teki Cumhurbaşkanlığı seçimi için İmralı tutanaklarında geçtiği ortaya çıktı. Öcalan'la görüşen HDP'li heyet aday olarak Fincancı'yı önerdi.

• 2, 3, 4, 8 ve 12. sınıflarda yeniden yüz yüze eğitime geçildi. (12 Ekim)
• Ortaokullarda 5'inci sınıflarda, liselerde 9'uncu sınıflarda yüz yüze eğitim başladı (2 Kasım)
• İçişleri Bakanlığı, tüm il valiliklerine "Koronavirüs Tedbirleri" konulu genelge gönderdi. İçişleri Bakanlığınca yayımlanan genelgeyle tüm

illerde valilik ve kaymakamlıklarca belirlenecek bazı cadde ve sokaklarla ihtiyaç duyulan meydanlar ve toplu taşıma araç durakları gibi alanlarda sigara içmek yasaklandı. (11 Kasım)

• Hafta sonları tedarik 10.00 ile 20.00 saatleri arası dışında sokağa çıkma sınırlaması uygulanmaya başlandı. (17 Kasım)
• Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, erişkin tipi tetanos-difteri aşısının tüm üretim süreçlerinin tamamen yerli imkanlarla tamamlandığını

belirterek, "Uluslararası standartlarda üretilen ilk yerli aşımız kullanıma hazır" bilgisini verdi. (25 Kasım)

• Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) tedbirleri kapsamında Türkiye'de 21.00-05.00 saatleri arasında uygulanacak ilk hafta içi sokağa çıkma kısıtlaması başladı. (1 Aralık)
• Kovid-19 tanısı konulan kişilerle yakın temaslıların karantina süresi 10 gün olarak güncellendi. (7 Aralık)
• Türkiye, Çin menşeli inaktif aşının faz 3 ara sonuçlarını açıkladı. Çin'den sipariş edilen aşıların ilk partisi geldi. (30 Aralık)

YERLİ AŞIDA İLK ADIM

• Kovid-19'a karşı geliştirilen yerli aşı adayının ilk insan uygulaması 5 Kasım’da başladı. Erciyes Üniversitesi'nde geliştirilen aşı adayının

ilk dozu bir gönüllüye yapıldı. ERUCOV-VAC inaktif aday aşısı, 18-55 yaş arasında, sağlıklı ve daha önce Kovid-19 geçirmemiş 44 gönüllüye uygulandı. Erciyes Üniversitesi (ERÜ) Rektörü Prof. Dr. Mustafa Çalış ikinci dozun da uygulanmasının ardından "Gönüllülerimizde hiçbir yan etki olmadı" dedi.