Xi Jinping Moskova’da: ‘Dünyanın çok kutupluluğa gidişi durdurulamaz’

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmek üzere dün Moskova’ya gitti. Putin’e Uluslararası Ceza Mahkemesinin yakalama kararı çıkarmasının ardından yapılan ziyaret, daha da anlamlı hale geldi.

Xi, ziyaret öncesinde Ria Novosti’ye yazdığı makalede, daha önce Putin ile 40 kez bir araya geldiğini vurgulayarak, iki ülke ilişkilerinin arkasında tarihsel bir mantığın ve güçlü bir itici gücün olduğunu vurguladı.

Putin de benzer şekilde Çin’in resmi ajansı Halkın Günlüğü’ne bir makale yazdı. “Rusya ve Çin: Geleceğe Yönelik Bir Ortaklık” başlıklık makalede Putin, Xi’den yoldaş olarak bahsederek, iki ülke arasındaki ilişkilerin tarihinin en iyi seviyelerinde olduğunu belirtti.

‘ÜÇÜNCÜ TARAFLARI HEDEF ALMIYORUZ’

Xi, makalesini “Çin-Rusya Dostluğu, İşbirliği ve Ortak Kalkınmasında Yeni Bir Sayfa Açmak İçin İlerliyoruz” başlığıyla kaleme aldı. Çin Devlet Başkanı, iki ülkenin ilişkilerini geliştirirken herhangi bir üçüncü tarafı hedef almadıklarını ve almayacaklarını vurguladı. Geçen 10 yıl içerisinde Rusya’yı sekiz kez ziyaret ettiğini belirten Xi, “Her seferinde yüksek beklentilerle geldim ve Başkan Putin ile birlikte Çin-Rusya ilişkilerinde yeni bir sayfa açarak verimli sonuçlarla döndüm.” ifadelerini kullandı.

‘KARA GÜN DOSTU HAKİKİ DOSTTUR’

Xi, Rusya'ya yaptığı ziyaretin bir dostluk, işbirliği ve barış yolculuğu olduğunu belirtti. Xi, “Halklarımız Kovid-19 ile mücadelede birbirlerinin yanında yer almış ve birbirlerine destek olmuşlardır; bu da bir kez daha ‘kara gün dostu hakiki dosttur’ ifadesini kanıtlamaktadır.” sözlerini kullandı. Çin Halk Cumhuriyeti Lideri, buna bağlı olarak önümüzdeki yıllarda Çin-Rusya kapsamlı stratejik ortaklığının büyümesi için yeni bir vizyon, yeni bir plan ve yeni tedbirleri birlikte benimsemek üzere Başkan Putin ile birlikte çalışmayı dört gözle beklediğini belirtti.

‘DÜNYA GÖRÜLMEMİŞ BİR DEĞİŞİMDEN GEÇİYOR’

Xi’nin makalesinde en çarpıcı vurgulardan birisi de çok kutupluluk oldu. Bugün dünyanın, bir asırdır görülmemiş derin değişikliklerden geçtiğini belirten Xi, “Barış, kalkınma ve kazan-kazan işbirliğine ilişkin tarihsel eğilim durdurulamaz. Dünyadaki çok kutupluluk, ekonomik küreselleşme ve uluslararası ilişkilerde daha fazla demokrasiye yönelik hakim eğilimler geri döndürülemez.” değerlendirmesinde bulundu.

ULUSLARARASI KURUMLARI GELİŞTİRME

Xi, ikili ve bölgesel işbirliğine daha fazla kurumsal destek sağlamak amacıyla Kuşak ve Yol Girişimi ile Avrasya Ekonomik Birliği'ni güç haline getirmek için sürekli çaba sarf etmenin gerekliliğini vurguladı. O zamandan bu yana farklı vesilelerle Kuşak ve Yol Girişimi, Küresel Kalkınma Girişimi, Küresel Güvenlik Girişimi ve Küresel Medeniyet Girişimi önerilerinde bulunduğunu vurgulayan Xi, “Tüm bunlar, insanlık için ortak bir geleceğe sahip bir toplum vizyonumuzu zenginleştirdi ve buna yönelik pratik yollar sağladı. Bunlar Çin'in dünyanın, çağımızın ve tarihi yörüngenin değişimlerine verdiği yanıtın bir parçasıdır.” ifadelerini kullandı.

‘UKRAYNA TUTUMUMUZ ÇÖZÜMÜ KOLAYLAŞTIRDI’

Çin, Ukrayna konusundaki tutumunu belirleyen 12 maddelik bir metin yayımlamıştı. Buna işaret eden Xi, makalesini şöyle sonlandırdı: “Kısa bir süre önce, tüm tarafların meşru kaygılarını dikkate alan ve krize ilişkin uluslararası toplumun en geniş ortak anlayışını yansıtan Ukrayna krizinin siyasi çözümüne ilişkin Çin'in tutumunu yayınladık. Bu tutum, krizin yayılma etkilerinin azaltılmasında ve siyasi çözümün kolaylaştırılmasında yapıcı olmuştur. Karmaşık bir meselenin basit bir çözümü yoktur.”

KONFÜÇYÜS’TEN ALINTI YAPTI

Putin ise Halkın Günlüğü’ne yazdığı makalede iki ülkenin arasındaki dostluğa vurgu yaparak, görüşmedeki beklentilerinin yüksek olduğunu belirtti. Konfüçyüs’ten alıntı yapan Putin, “Bilge Konfüçyüs'ün şöyle demesi tesadüf değildir: ‘Uzaklardan gelen dostlara sahip olmak ne büyük bir mutluluk değil mi!’ Rusya'da biz de bu değeri paylaşıyor ve gerçek dostları kardeş olarak görüyoruz.” diye yazdı.

‘YÜZYILIN ANLAŞMASI’

Putin uzun vadeli ortak plan ve programların başarıyla uygulanmakta olduğunu belirtti. Rusya Devlet Başkanı, “Sibirya'nın Gücü Rus-Çin” doğal gaz boru hattının, ölçeği itibarıyla "yüzyılın anlaşması" haline geldiğini söyledi. Rus petrol ve kömürü tedarikinin önemli ölçüde arttığını da belirten Putin, “Uzmanlarımız Çin'de yeni nükleer güç üniteleri inşa ederken, Çinli şirketler aktif olarak LNG projelerine katılıyor; endüstriyel ve tarımsal işbirliğimiz güçleniyor. Birlikte uzayı keşfediyor ve yeni teknolojiler geliştiriyoruz.” dedi.

KÜRESEL GÜVENLİK GİRİŞİMİ VURGUSU

Putin, Xi Jinping’in önerdiği Küresel Güvenlik Girişimi’ne de atıfta bulundu. Rusya ve Çin’in üçüncü ülkelere karşı olmayan, eşitlikçi, açık ve kapsayıcı bir bölgesel ve küresel güvenlik sistemi oluşturmak için sürekli olarak çalıştıklarını belirten Putin, “Bu bağlamda, Rusya'nın bu alandaki yaklaşımlarıyla uyumlu olan Çin'in Küresel Güvenlik Girişiminin yapıcı rolünü not ediyoruz.” ifadelerini kullandı.

‘BATI, İNSANLIĞIN KADERİ ÜZERİNE KUMAR OYNUYOR’

Putin’in hedefinde yine Batı vardı. Dış dünyadaki jeopolitik manzaranın dramatik bir şekilde değiştiğini belirten Putin, “Eskimiş dogmalarına ve kaybolmakta olan hakimiyetine her zamankinden daha inatçı bir şekilde bağlı kalan ‘Kolektif Batı’, tüm devletlerin ve halkların kaderi üzerine kumar oynamaktadır.” dedi. Putin, ABD'nin Rusya ve Çin'in yanı sıra Amerikan diktasına boyun eğmeyen herkesi eşzamanlı olarak caydırma politikasının giderek daha şiddetli ve saldırgan hale geldiğini belirtti.

‘UKRAYNA’DA SİYASİ ÇÖZÜME AÇIĞIZ’

Putin, Ukrayna’daki krizde siyasi ve diplomatik çözüme açık olduklarını belirtti. Putin, bu konuda Çin’in tutumu ve tarihsel anlayışını da takdirle karşıladıklarını vurguladı. Putin makalesini şöyle bitirdi:

“Batı tarafından kışkırtılan ve özenle körüklenen Ukrayna krizinin, Batı'nın uluslararası hâkimiyetini sürdürme ve tek kutuplu dünya düzenini koruma arzusunun en çarpıcı tezahürüdür.

“NATO'nun küresel bir faaliyet alanı yaratmaya çalıştığı ve Asya-Pasifik bölgesine nüfuz etmeye çalıştığı çok açıktır. Ortak Avrasya alanını, ülkelerimizin gelişimini engellemeye ve çıkarlarına zarar vermeye hizmet edecek bir "özel kulüpler" ve askeri bloklar ağına bölmek için ısrarla çalışan güçler olduğu açıktır. Bu işe yaramayacaktır.”