Yapay zeka insanların yerini alacak mı? Citigroup’tan yapay zeka uyarısı: O sektör risk altında

Dünyanın en büyük şirketi olan ABD merkezli Citigroup, yapay zeka teknolojilerindeki ilerlemenin olası sonuçlarına ilişkin bir rapor yayınladı. “Küresel Ekonominin Dijital Dönüşümü” başlığıyla yayınlanan raporu Bloomberg gazetesinden uzmanlar yorumladı. Dünya ekonomisinin önemli bir arz şokuyla karşı karşıya olduğunu ifade eden uzmanlar, özellikle kafa emeğine dayanan alanlarda otomasyona bağlı istihdam kayıplarının yaşanabileceğinin altını çizdi.

Uzmanlar, Uluslararası Para Fonu’nun (IMF), hükümetlerin yapay zeka çağında “son derece yıkıcı senaryolara” hazırlanmaları gerekeceğini söyleyerek sosyal koruma sistemlerinde önemli bir iyileştirme yapılması gerektiği çağrısını yaptığını hatırlattı. Citigroup ekonomistlerinin detaylandırdığı gibi, hızla dijitalleşen bir ekonomiden kaynaklanan büyük bir “arz şoku” ile karşı karşıya olduğumuzu ifade ettiler.

YAPAY ZEKA DENEYİM AÇIĞINI KAPATACAK

Teknolojinin çalışanlar veya ülkeler için eşitsizlikleri kötüleştirip kötüleştirmeyeceği de sürekli tartışılan bir konu. Citigroup ekibi, “Bazı araştırmalar, daha az deneyimli işçilerin yapay zekadan daha büyük kazançlar elde edebileceğini göstermiştir; başka bir deyişle, yapay zeka deneyim açığını kapatmaya yardımcı olabilir” diye yazdı.

Yapay zekanın en çok istihdam kaybına yol açacağı sektörlerin ise bankacılık ve sigortacılık olması bekleniyor. Rapora göre “yüksek otomasyon potansiyeline sahip iş oranında” yüzde 54 ile bankacılık sektörü başı çekerken, onu yüzde 48 ile sigortacılık ve yüzde 43 ile enerji sektörü takip ediyor. İlk 10 içinde bulunan diğer sektörler ise sırasıyla sermaye piyasaları, seyahat, yazılım, perakende, medya ve iletişim, kamu hizmetleri ve otomotiv. Öte yandan belirtmek gerekiyor ki, bu sektörlerdeki mevcut işlerin otomasyon potansiyeli taşıması ve istihdam kaybından etkilenmesi riski, sektörlerde yeni iş alanlarını açılmayacağına dair bir işaret vermiyor. Daha ziyade, mevcut çalışanları ilgilendiriyor.

IMF'nin Haziran ayında yayınladığı raporda “beyaz yaka” işlere yönelik kullanılan şu ifadeler de hatırlatıldı: “Dönüşümün büyüklüğü ve hızı işgücü piyasaları için risk oluşturuyor. Üretken yapay zeka daha akıllı otomasyona kadar uzanarak bilişsel mesleklerdeki iş kayıplarını potansiyel olarak artırıyor."

ABD’DEKİ VERİ MERKEZİ SAYISI ALMANYA’NIN 10 KATI

Arz şokunun en önemli kaynağını ise Amerika Birleşik Devletleri (ABD) oluşturacak. Citigroup'a göre, dijital ekonominin bel kemiği olan veri merkezlerinin sayısı ABD’de, dünyanın 2 numaralı ülkesi olan Almanya'nın 10 katını aşıyor. Ayrıca ABD’den sonra gelen 10 ülkenin toplam veri merkezi sayısından daha fazla veri merkezi ABD’de bulunuyor. Üçüncü sırada İngiltere ve dördüncü sırada Çin yer alıyor. Bu da dünyadaki veri merkezlerinin üçte birinin ABD’de bulunduğunu gösteriyor.

EKONOMİ POLİTİKALARI GÖZDEN GEÇİRİLMELİ

Yapay zekanın insanlığa sunduğu potansiyele ilişkin değerlendirmelerin de yapıldığı raporda ayrıca şu ifadeler öne çıktı: “Yapay zekanın benimsenmesi üretkenliği artırabilir ve yaşam maliyetini düşürebilir. Bu, kesinlikle daha iyi ürünlerin daha ucuza teslim edilmesi anlamına gelecektir. Diğer teknolojilerde olduğu gibi, benimsenmesini engellemek mantıklı olmayacaktır. Herhangi bir ülke için bu aynı zamanda onu geride kalma riskiyle karşı karşıya bırakacaktır. Ancak yetkililerin bu değişimle daha iyi başa çıkabilmeleri için ekonomi-politika çerçevesinin pek çok bölümünü yeniden gözden geçirmeleri gerekebilir.”