Yaptırım listesini gizleme kararı! Uluslararası tepki Ukrayna’ya geri adım attırdı
Ukrayna, diğer ülkelerden gelen şikâyetlerin ardından ‘uluslararası savaş destekçileri’ listesini açıktan yayınlamama kararı aldı. Rusya ile iş yapan şirketlerin hedef gösterildiği listeyi görüntülemek isteyenler tarafsız bir isim taşıyan başka bir mecraya yönlendirilecek.
Ukrayna Bakanlar Kurulu, çeşitli ülkelerden temsilcilerin tepkilerini dile getirmesinin ardından Ukrayna'nın 'Uluslararası Savaş Sponsorları' listesini Ulusal Yolsuzluğu Önleme Ajansı'nın web sitesinden kaldırdığını duyurdu. Ukrayna Bakanlar Kurulu Sekreterliği 19 Mart'ta yaptığı bir açıklamada, ortak ülkelerin diplomatik temsilcilerinin o gün yapılan bir toplantıda listede kimlerin yer alacağına ilişkin düzenleyici bir çerçevenin bulunmamasına ilişkin endişelerini dile getirdiklerini bildirdi.
Ukrayna Dışişleri Bakanlığı’na bağlı sitede Rusya ile iş yapmaya devam eden uluslararası şirketler “teşhir” edilip yaptırım uygulama talebinde bulunuluyordu. Ukrayna Ulusal Yolsuzluğu Önleme Ajansı, Rusya'da iş yapmaya devam eden ya da "Rusya'nın savaş çabalarına dolaylı olarak yardım eden ya da katkıda bulunan" şirketleri listeleyen bir web sitesi hazırladı. Listede PepsiCo, P&G, Yves Rocher, Unilever, Metro, Nestle, Auchan ve Xiaomi gibi büyük şirketler yer alıyor.
AYDINLIK DUYURMUŞTU
Proje, Kiev'in Rusya ile yaşanan çatışmaya karşılık olarak şirketlere Moskova ile ilişkilerini kesmeleri için baskı yapma stratejisinin bir parçasıydı. Sitede, Ziraat Bankası, İş Bankası, Şişecam gibi önemli Türk kurumlarına yaptırım çağrısı yapılıyor. Aynı şekilde iş adamlarına da bireysel olarak yaptırım çağrısı yapılan sitenin haberini Aydınlık 22 Eylül 2022’de yapmıştı. Rusya ile iş yaptığı gerekçesiyle bu kurum ve kişiler Ukrayna yönetimi tarafından “savaş sponsoru” olarak adlandırılarak yaptırıma maruz bırakılması gerektiği belirtiliyor.
KAYNAKLARA AÇIKTAN ULAŞILAMAYACAK
Ancak Ukrayna hükümeti salı günü yaptığı açıklamada, listeyi görüntülemek isteyenlerin Ukrayna Ulusal Savunma ve Güvenlik Konseyi tarafından hazırlanan ve daha tarafsız bir isim taşıyan Devlet Yaptırımlar Siciline yönlendirileceğini duyurdu. Karar, aralarında ABD, Çin, Kanada, İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya ve Japonya'nın yanı sıra AB'den temsilcilerin de bulunduğu ondan fazla ülkeden diplomatların katıldığı bir toplantı sonrasında alındı.
‘OLUMSUZ ETKİ OLUŞTURUYOR’
Hükümetin internet sitesinde yer alan bir açıklamaya göre, Ukrayna'nın birçok ortağı "'savaşın uluslararası sponsorları' listesinin varlığının yasal dayanağının olmaması" konusunda endişelerini dile getirdi. Açıklamada Kiev'in "bu listenin Rus saldırganlığını durdurmaya yönelik önemli kararların alınması üzerindeki olumsuz etkisini" göz önünde bulundurması gerektiği ifade edildi.
Ukrayna Adalet Bakanlığı nihayetinde "hukuki meseleler çözülmeden bu tür bilgilerin devlet adına yayılmasının kabul edilemez" olduğunu kabul etti. Adalet Bakanı Denys Maliuska bu ayın başlarında Forbes Ukraine'e verdiği demeçte, uluslararası ortakların genel olarak listeden "son derece mutsuz" olduklarını söyledi.
Avusturya, Kiev'in Viyana merkezli Raiffeisen Bank'ı kara listeden çıkarmasını talep ederek Rusya'ya yönelik 12. tur AB yaptırımlarını desteklemeyi reddetmişti. Geçen ay Pekin, Kiev'den şirketlerini de listeden çıkarmasını talep etti. Reuters'a konuşan bir Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, "Çin, Çinli işletmelerin ilgili listeye dahil edilmesine kesinlikle karşı çıkmakta ve Ukrayna'nın hatalarını derhal düzeltmesini ve olumsuz etkileri ortadan kaldırmasını talep etmektedir." ifadelerini kullanmıştı.