Türk Edebiyatı büyük ustasını kaybetti: Edebiyatın gerçek sahiplerindendi

Türk Edebiyatının güçlü kalemlerinden İrfan Yalçın, 90 yaşında hayatını kaybetti. Gerçekle bağını hiçbir zaman koparmayan Yalçın, romanlarında toplumsal çelişkileri konu edindi. Usta Yazar, Vatan Partisi’nde 8. Dönem MKK üyeliği yaptı. Örgütlü yaşamıyla örnek oldu.

“Ölümün Ağzı”, “Genelevde Yas”, “Fareyi Öldürmek” gibi eserleriyle tanınan usta yazar İrfan Yalçın edebiyatla toplumsal gerçek arasında güçlü bağlar kuran isimlerdendi.

90 yaşında hayatını kaybeden Yalçın’ın vefat haberini yayıncı h2o kitap sosyal medya hesabından “Bir saat önce bir felaket oldu; edebiyatımızın en hüzünlü aynı zamanda şakacı, gerçekçi ama duygusal yazarı İrfan Yalçın’ı kaybettik. Onun sözleriyle ‘ölme dedik ama bizi dinlemedi. Baban öldü,’ diyen gece gelen bir telgraf beni çağırıyor” sözleriyle duyurdu.

TOPLUMDAN VE GERÇEKTEN KOPMAYAN BİR ÖMÜR

Türk edebiyatının zirvesinde yer alan yazarlardan biri olan İrfan Yalçın 23 Nisan 1934 yılında Zonguldak’ta dünyaya geldi. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bitiren Yalçın; Kozan, Çarşamba ve memleketi Zonguldak’ta altı yıl boyunca Fransızca öğretmenliği yaptı.

Z Yayınları’nı kuran Yalçın; Soyut, Varlık, Türk Dili, Gelecek, Yeni Adımlar, Doğrultu gibi dergilerde makaleler yayımladı.

“Düşkünleşmiş bir küçük burjuvanın romanı” olarak tanımladığı ilk romanı “Pansiyon Huzur”la 1975 yılında Milliyet Roman Yarışması’nda ikincilik elde eden Yalçın, toplumcu gerçekçi çizgisini ömrü boyunca sürdürdü.

“Fareyi Öldürmek” adlı eseriyle geniş çevrelerce tanınan İrfan Yalçın, 1977 yılında aynı eserle Milliyet Roman Yarışmasında mansiyon ödülünü kazandı. 3 yıl sonra ise İkinci Dünya Savaşı döneminde kömür madenlerinde zorunlu olarak çalıştırılan köylüleri konu edindiği “Ölümün Ağzı” yapıtıyla TDK Roman Ödülü’ne lâyık görüldü.

OCAKTA ÇALIŞAN KATIR

İkinci Dünya Savaşı tehdidi nedeniyle 1940 yılında çıkarılan Millî Korunma Kanunu kapsamında hükümet zorla çalıştırma yetkisini elinde bulunduruyordu. Bu kapsamda Zonguldak ve havalisinde köylüler kömür madeni ocağında zorunlu olarak çalıştırıldı. Bu süreci köylülerin gözünden anlatan Yalçın, halkın maruz kaldığı kötü uygulamaları ve “Ölümün Ağzı”nda çalışan emekçilerin gerçeğini ortaya koydu.

Ölümün Ağzı romanından; “Kilimin ya da halın var bir. Asmışsın ipe, durmadan vuruyor, tozunu alıyorsun. Yüreğinde bir yer, her sopayı vuruşta, yaralayıp berelemekten korkar eşyayı. Böyle sakınmalardan bile uzaktık "mükellefiyet"te işte biz! Bir hayvan, bir eşya kadar bile değerimiz yoktu nedense. Ayağı kırılan bir ocak katırı, yiten bir kazma, bizlerin ölümünden daha çok üzerdi başımızdakileri. Çünkü, ocakta çalışan katır az bulunuyordu. Kazma, kürek belli sayıdaydı. Ama bize gelince, karıncalar kadar çoktuk biz!”

USTA YAZAR DEVRİMCİ AYDIN

Ömrü boyunca halkçı anlayışından vazgeçmeyen İrfan Yalçın’ın “Genelevde Yas” romanı 1985’te Sinan Çetin tarafından 14 Numara adıyla sinemaya uyarlandı. “Fareyi Öldürmek” romanı ise Aydın Sayman tarafından 2015’te İçimdeki İnsan adıyla beyaz perdeye aktarıldı.

Aydın kimliğiyle de ön plana çıkan İrfan Yalçın, Türkiye’nin siyasi meselelerinden kendisini soyutlamadı. Vatan Partisi’nin 8.Genel Kurultay MKK Üyeliği yapan Yalçın, FETÖ’nün Ergenekon tertibine karşı çıkan aydınlar arasında yer aldı.

İRFAN YALÇIN KİMDİR?

Yazar ve çevirmen. 23 Nisan 1934, Zonguldak doğumlu. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümü (1960) mezunu. Fransızca öğretmenliği yaptı. 1972 yılında öğretmenlikten ayrılarak İstanbul’da bir kitabevi açtı ve Z Yayınevini kurup yönetti. Varlık ve Türk Dili dergilerinde yayımladığı şiir, öykü ve çeviri yazılarından sonra, bir süre yazın yaşamına ara verdi. 1959 yılından itibaren hikâye, eleştiri ve çevirileri Varlık, Türk Dili, Soyut, Gelecek, Yeditepe, Yansıma dergilerinde yayımlandı. Yeni Dergi’nin 1968 yılında açtığı bir yarışmada “İnce Memet” eleştirisiyle ikincilik, Milliyet Yayınları 1974 Roman Yarışmasında Pansiyon Huzur (1975) romanıyla ikincilik, Ölümün Ağzı (1979) romanıyla da 1980 Türk Dil Kurumu Roman Ödülünü kazandı. Tiyatro oyunları da yazdı. Pansiyon Huzur ve Fareyi Öldürmek adlı romanları sahneye uyarlandı. Ölümün Ağzı adlı eseri Rusçaya çevrilerek yayımlandı. Genelevde Yas adlı romanı filme alındı. Yalçın 29 Haziran 2024 tarihinde hayatını kaybetti.

Sonraki Haber