Yerli ekipman olmadan 5G'ye geçiş yapamayız!

Turkcell Genel Müdürü Murat Erkan, 5G’ye geçişte yerliliğin önemine dikkat çekerek, “Ortak altyapı ve dijitalleşme 5G’nin can damarı. Yerli ve milli teknolojilerle 5G’de dışa bağımlılığı minimuma indirmeliyiz. Yerli otomobil TOGG’daki gibi 5G’ye geçişte de ‘babayiğit’ olmaya adayız.” dedi. Önceki akşam ekonomi basını ile bir sohbet toplantısı düzenleyen Murat Erkan'ın 5G'ye geçiş konusunda acele edilmemesi, teknolojiyi tüketen değil üreten bir ülke olmak için yerlileştirmenin önemine değinen mesajlar verdi. Türkiye’de fiber altyapının 5G’ye geçiş için yeterli seviyede olmadığında da dikkat çeken Erkan, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 5G altyapısında yüksek yerlilik oranını işaret ettiğini hatırlatarak, “5G’ye geçişin yerli ve milli imkanlarla yapılmasını, böylece minimum dışa bağımlılık sağlanmasını önemsiyoruz. 5G konusunda dünyadaki diğer ülkeler de yerli kaynaklarını ortaya koymaya çalışıyorlar.” ifadelerini kullandı.

YERLİLEŞMEYE BALTA VURUR

Geçiş sürecini “5G için 5 Doğru” şeklinde çerçeveye oturtan Turkcell Genel Müdürü Erkan, “Bu sürecin yerlilik oranı yüksek doğru teknoloji ve doğru kurgulanmış ortak altyapıyla doğru alanda, doğru zamanda ve tabii ki doğru maliyetle, çok boyutlu olarak ele alınması önemli.” diye konuştu.

“Hem ülke ekonomisine fayda sağlamak hem de dışa bağımlılığı azaltmak amacıyla teknolojideki yerlileşme hedefimizi önemsiyoruz. Ancak henüz 5G’de ihtiyaçlara cevap verebilecek yerli ekipman arzının çok kısa vadede oluşması mümkün görünmüyor.” tespitini yapan Erkan, “Yerli ürün ekosisteminin, ihtiyaçlara cevap verebilecek nicelik ve nitelikte yerli 5G ürünlerini pazara sunabilmesi için hala zamana ihtiyaç var. Yerli üretimde yetkinleşmeden yapılacak bir 5G geçişi, arzu edilen yerlileşme oranını zora sokar.” görüşünü savundu.

ORTAK ALTYAPI NASIL OLACAK?

Öte yandan dünyada 5G'nin sadece yüksek hızlı internet amacıyla kullanıldığına değinen Erkan, “5G’nin endüstriyel kullanımı için gerekli olan standartlar henüz tamamlanmadı, bu standartların 2024 yılında tamamlanması bekleniyor. Acele etmek yerine ticari olgunlaşmayı beklemeliyiz.” derken diğer yandan da ortak altyapının oluşturulması için de şu öneriyi sundu: “Ülkemizde fiber altyapı belirli bir olgunluğa erişmeden 5G’ye geçişi sağlıklı bulmuyoruz. Daha verimli bir altyapı yatırımı ve ülkeden döviz çıkışının sınırlandırılabilmesi için ortak altyapı modeli şart. Benim çok temel önerim, altyapıların ortak bir havuzda birleştirilmesi. Mevcut işlerin de altyapıların birleştiği yeni bir şirket tarafından sürdürülmesi. O şirketin bir toptancı gibi toptan fiber hizmet verdiği, diğer perakende şirketlerin de ondan hizmet aldığı bir yapı olmalı. Bizim de bu şirketten baz istasyonu için baz istasyonuna, evler için evlere, kurumlar için kurumlara ne gerekiyorsa ondan kiralamamız lazım.”

MİLLİLİK ORANI AZAMİYE ÇIKMALI

Murat Erkan 5G için 5 Doğru'ya değinirken doğru zaman konusunda “Devrim Arabaları” örneğini vererek “yerli teknolojilere zaman tanınmasının” tarihsel önemine işaret etti. “Yakın ve uzak coğrafyada oluşan yaptırımlar şunu gösteriyor; bazı şeyleri kendiniz yapmazsanız gün gelir size yaptırmazlar. Bugün Rusya'da Microsoft lisansı kullanılamıyor.” diyen Erkan'a şunu sorduk: “Kutuplaşan dünyada teknoloji savaşları hakim. 5G altyapısında bir yanda Ericsson diğer yanda Huawei var. Rusya'ya yaptırımlar zamanında biz yerli milli arama motorumuz Yaani'den bile Sputnik'in haberlerine ulaşamadık. Bu noktada doğru ortak kim olacak sorusu gündeme gelmiyor mu?” Bunun üzerine Erkan şunları söyledi: “Dünyada ne tür yaptırım olursa olsun, hiç kimsenin kendi yerli, milli üretimini kullanması konusunda bir yaptırım yok. Mesela Rusya’da 3 operatör, 5G’ye geçişte ortak bir anlaşmaya imza atarak yerli ve milli olmayan bir teknolojiye yatırım yapmama kararı aldı. Savaştan çok daha önce bu kararı vermişlerdi. Ne zaman yerli teknoloji hazır olursa o zaman, doğru zaman. Yani Ericsson mu, Huawei mi, X mi, Y mi tercih yapmadan önce, yerlilik ve millilik oranının maksimum seviyede olduğu çözümleri tercih etmemiz lazım.”