71 yıl oldu... Kanla girmiştik

Türkiye’nin NATO’ya girişinden bu yana 71 yıl geçti. 11 Mayıs 1950’de ABD tarafından reddedilen ilk resmi NATO başvurusunu CHP iktidarı, yaptı. ÇHP’nin günahları büyüktür.14 Mayıs 1950’de iktidara gelen Demokrat Parti devamını getirdi. DP’nin seçim kampanyasının odak noktasını NATO üyeliği oluşturuyordu.

26 Haziran 1950’de patlak veren Kore Savaşı’nda Menderes iktidarı, ABD’den sonra Kore’ye kara kuvveti göndereceğini bildiren ilk ülke oldu. Kore savaşında en ağır kaybı Türk birlikleri verdi. NATO’ya böyle kanla girildi.

Ağustos 1950’de NATO’ya girme talebi yenilendi. 18 Şubat 1952’de, TBMM, NATO anlaşmasını onayladı ve Türkiye resmen NATO üyesi oldu. Demokrat Parti’nin önde gelen isimlerinden Samet Ağaoğlu’nun ifadesiyle Kore’de “bir avuç kan” vermiştik ama “büyük devletler” arasına da katılmıştık!

TİP HARİÇ

1965’de TBMM’ye giren Türkiye İşçi Partisi (TİP) hariç tüm hükümet programlarında ve parti programlarında ve askeri darbelerin açıklamaları ve uygulamalarında ‘NATO’ya ve CENTO’ya bağlılık’ eksik değildir.

AMERİKAN KARŞITI İLK EYLEM

Dev-Genç’in NATO ile mücadelesini hatırlayalım.

Fikir Kulüpleri Federasyonu (FKF), 19 Nisan 1966 günü ilk antiemperyalist eylemini gerçekleştirdi. ABD Dışişleri Bakanı Dean Rusk’ın CENTO toplantısına katılmak için Ankara’ya gelişi FKF tarafından protesto edildi. 70 öğrenci gözaltına alındı.

İlk antiemperyalist miting ise 12 Kasım 1966 tarihinde oldu. Türk-İş’in, Amerikan üslerinde çalışan işçilere yönelik baskıları protesto etmek için Ankara’da Kurtuluş Cemal Gürsel Meydanı’nda düzenlediği mitinge FKF de destek verdi. Mitingde “Kahrolsun Amerika”, “Türkiye sömürge değildir”, “Yanke Go Home” sloganları atıldı.

1968 BAHARI

FKF’nin doğru politikalarının açtığı zeminde, 1968 eylemleri boy verdi. Milli Demokratik Devrim stratejisini savunan bir önderliğin FKF’nin başına gelmesi, 1968 Hareketi’nin ideolojik ve örgütsel ortamının oluşmasında belirleyici oldu. FKF, emperyalizme karşı ortak eylem ve cephe siyaseti izlemeye başladı; bunun üzerine ortam birden bire değişti.

29 Nisan 1968’de Ankara’da FKF’nin önderliğinde görkemli bir miting düzenlendi. Devrimciler Güçbirliği’nin (Dev-Güç) düzenlediği mitingde, gerici saldırganlar ilk kez bozguna uğratıldı.

14-19 Mayıs 1968’de İstanbul FKF’nin başında bulunduğu 17 örgüt “NATO’ya Hayır Haftası” yaptı. 10 Haziran’dan 25 Haziran 1968’e kadar süren üniversite işgalleri oldu. Temmuz-Ağustos 1968’de İstanbul, Ankara ve İzmir’de 6. Filo’ya karşı protesto eylemleri gerçekleşti. Kasım 1968’de ise Deniz Gezmiş’in önderliğinde Samsun’dan Ankara’ya “Mustafa Kemal Yürüyüşü” yapıldı.

FKF, 1968’in büyük öğrenci hareketleri içinde kitleselleşecek ve 1969 yılında Türkiye Devrimci Gençlik Federasyonu (Dev-Genç) adını alacaktır.

'NATO’YA HAYIR' HAFTASI

14-19 Mayıs 1968’de İstanbul FKF’nin başında bulunduğu 17 örgüt “NATO’ya Hayır Haftası” yaptı. Çoğunluğunu öğrenci derneklerinin oluşturduğu örgütler arasında TÖS İstanbul Şubesi ve Halk Ozanları Derneği de bulunmaktadır. 14 Mayıs sabahı Taksim Cumhuriyet Anıtı önünde NATO bayrağı yakılarak hafta başladı. Yapılan açıklamada, “Emperyalizme karşı ilk kurtuluş savaşını veren ordumuz, sonradan NATO’ya girmemiz nedeniyle Kıbrıs’ta bile kendi öz çıkarlarımızı korumaktan alıkondu” denildi. Hafta boyunca değişik etkinlikler düzenlendi. Açık oturumlar, toplantılar, halk ozanlarının konserleri yapıldı. “Emperyalizmin Sömürge Aracı NATO’ya Hayır” broşürü basılarak dağıtıldı.

Türkiye aydınının NATO karşıtlığının onurlu bir tarihi vardır.