Afet ve seçim
Avusturya’da 2024 yazı Akdeniz ülkelerindeki sıcaklıkları aratmayacak derecede ve normallerin üzerinde geçti. Bu durum Akdeniz ülkeleri ve diğer bazı Avrupa ülkelerinde de hâkimdi.
Avusturya bu normal olmayan sıcaklardan sonra eylül ayının serinliğinde sandığa gitmeye hazırlanıyor. Avusturyalılar 29 Eylül’de seçime gidecek ve ülkeyi gelecek beş yıl yönetecek yeni hükümeti belirlemek için oyunu kullanacak.
Avusturya’da seçim gündeminin yoğunlaştığı günlerde bir afet yaşandı.12 Eylül’den 16 Eylül'e kadar aralıksız yağmur yağdı. Bu yazının kaleme alındığı sırada Avusturya’nın birçok bölgesinde hala afet hali hüküm sürmekteydi.
AFET AVUSTURYA’YI BÜYÜK BİR GÖLE ÇEVİRDİ
Beş yıl önceydi, Avusturya’nın güzel köşelerinden birinde üç hafta kalmış ve Tuna boyunca o güzelim doğanın keyfini çıkarmıştım. O sıralar, devasa ağaçlar dikkatimi çekmişti. O ağaçlar üzerinde çeşitli yıllardaki Tuna Nehri’nin taşması sırasındaki su seviyesini gösteren şiltler çakılmıştı. Bir o şiltlere bakmış, bir de Tuna Nehri yatağını ve çevreyi gözlemlemiştim de su seviyesi nasıl bu seviyeye kadar çıkabileceğini kendi kendime sormuştum, “Böyle bir şey mümkün olamaz demiştim.”
Aralıksız beş gün devam eden yağmur maalesef Avusturya’yı büyük bir göle çevirdiğinin fotoğraflarını görünce, beş yıl kadar önce gördüğüm ağaçlardaki su seviyesini gösteren çentikleri hatırladım. Bilindiği gibi Avusturya nehir ve gölleriyle zengin bir ülkedir. Bu zenginlik, uzun yıllar ülkenin su sorununun olmayacağının garantisidir.
Günlerce süren bu yağmur ne yazık ki dere, nehir ve barajların taşması ülkede tam bir afet ortamı yarattı. Başta Aşağı ve Yukarı Avusturya eyaletleri olmak üzere, Salzburg ve Viyana’da su taşmaları insanları evlerinden etti. Günlerce kesintisiz yağan yağmur bazı köy, kasaba ve kentlerin caddelerini dereye çevirdi. Viyana’da yazın su bile bulunmayan Viyana Irmağı’ndaki su seviyesi birdenbire iki metre daha yükseldi, su metro hattına taştı ve çevrede bulunan bazı evler boşaltıldı. Metrolar çalışmadı. Kentin ortasından akan Tuna Kanalı ve Viyana Irmağı, Tuna Nehri kadar su taşımaktaydılar. Diğer şehir kasaba ve köylerde evler sular altında kaldı. Park etmiş arabalar sele kapılıp gitti. Özellikle Aşağı Avusturya eyaleti ve onun başkenti St. Pölten çok ciddi zarar gördü ve eyaletin tümü afet bölgesi ilan edildi.
KARLAR ERİYEBİLİR YENİ AFETLER YAŞANABİLİRMİŞ
Avusturya’nın yanı sıra Polonya, Çekya, Macaristan, Slovakya ve Romanya’da da bütün şiddetiyle devam etti. Bu ülkelerde de sel felakete sebep oldu. Avusturya’da Romanya’da can kayıpları haberleri dikkat çekerken diğer ülkelerde de ciddi zararlar oluştu. İçme suyu sıkıntısı yaşandığı haberlerde yer aldı. Avusturya’nın diğer komşusu Slovakya’nın başkenti Bratislava’da Tuna Nehri taşkınlıklarını önlemek için setler örülerek, önlemler alınmaya çalışıldığı haberi ajanslara düştü.
Sel felaketi Avusturya’yı vurdu, hayatı felce uğrattı. Meteoroloji uzmanları, Akdeniz ülkelerinde sıcak geçen yazın sonucu olarak, yağmurun da şiddetli olduğunu, 1899 yılında şiddetli yağan yağmurun tekrarlandığını ifade etti.
Tam yağışlar durdu, tehlike geçti derken bu defa da başka bir felaket uyarısı düştü ajanslara. Tekrar ısınan hava Avusturya’nın bazı bölgelerine ve Alp Dağlarına erken düşen karın erimesine sebep olacak ve yeniden sel felaketleri yaşanabilecekmiş. Kulağa alışılmadık geliyor bu mevsimde karların erimesi.
Şimdi yardımlaşma zamanı
Yağmurlar ve şiddetli fırtına beş gün sonra 17 Eylül’de dindi. Havaların 20 derece ve üzerinde seyretmesi bekleniyor. Sel suları halen çekilmiş değil. Afetin bilançosu suların çekilmesinden sonra belli olacak. Yardım kuruluşları şimdiden yardım çağrıları yaptı.
Türk dernekleri de açtıkları kampanyalarla çevrelerini yardıma çağırdı. T.C. Viyana Büyükelçiliğinde 17 Eylül’de yapılan Viyana’da görev yapacak yeni diplomatların tanıtım toplantısında Avusturya'nın Şubat Depreminde Türkiye'ye yaptığı yardımlar dile getirildi.
OZAN CEYHUN’DAN DESTEK ÇAĞRISI
T.C. Viyana Büyükelçisi Ozan Ceyhun toplantıda Avusturyalıların deprem sonrasında ne kadar duyarlı davrandıklarını, sabahın erken saatlerinde başta ülke başbakanı Karl Nehammer olmak üzere birçok siyasetçinin kendilerini yardım için arayıp sorduklarını hatırlattı. Büyükelçi Ceyhun, ayrıca Avusturya yardım ekibinin, Türkiye’den dönüşünün havaalanında tüyleri diken diken eden karşılaşmalarını hatırlattı ve yardım çağrısında bulundu. Türk dernekleri, ellerinden gelen her türlü yardıma hazır olduklarını ve yardım için var güçleriyle çalışacaklarını dile getirdi.
Afetin seçmene verdiği mesaj
Bu afetlerin yaşandığı bir süreçte 29 Eylül günü seçime gidilecek. Yağan yağmur parti afişlerini aşağı indirdi. Fırtına onları yağan yağmurların suyuna katıp; derelere, oradan da nehirlere götürdü. Seçim çalışmaları yağmurun getirdiği afetle sonlandırılmış oldu. Başta Avusturya Sosyal Demokrat Partisi lideri Andreas Babler ve Başbakan Karl Nemahammer (ÖVP) olmak üzere, yağmurluklarını ve çizmelerini giyip, yardım çalışmalarına başladı. Her şeye rağmen seçim yapılacak ve afetin enkazını kaldırmak için birbirleriyle seçim sandığında yarışacaklar. Seçim sonucunda yeni kurulacak hükümet doğal afetin doğurduğu felakete çözüm bulmak için kolları sıvayacak. Ancak seçim insanların yaralarını saracak hükümeti belirleyebilecek mi, zamanla göreceğiz.
Yaşanan doğal felaketin insanların oy kullanma tercihlerine yönelik bir mesajda vereceği düşünülüyor. Bu mesaj kuşkusuz, “Felaketin üstesinden gelecek ve insanların yaralarını saracak güçlü bir hükümeti belirlemek için oy verin” olacaktır. Avusturyalı bu güçlü hükümeti oluşturacak partiler arasında kimi seçecektir şimdilik bilinmiyor.
SEÇİM TAHMİNİM: ÖVP-SPÖ KOALİSYONU KURULUR
Ancak benim şahsi tahminim, seçim nasıl sonuçlanırsa sonuçlansın, Avusturya'nın geleneksel büyük partileri olarak bilinen Avusturya Halk Partisi (ÖVP) ile Avusturya Sosyal Demokrat Partisi seçim sonrasında yaraları sarma sorumluğunu taşıyacak hükümet olacaktır.