Lütfi Özgünaydın lutfi.ozgunay@gmail.com

Cennete açılan kapı Kemaliye sizi bekliyor

Kemaliye’de, memleketimde 1-4 Temmuz tarihleri arasında “Kültür ve Doğa Sporları Şenliği” yapılacak, gidemiyorum ama yüreğim orada. O muhteşem doğa, Fırat Vadisi, kanyon, yeşile asılır gibi duran özgün evler, dağlar, yalçın kayalar bilincimde deviniyor. Muhteşem doğanın ve kültürel değerlerin üzerindeki ışığın peşinde koştuğum günlerin aynı heyecanını hissediyorum, Çanakkale Biga’da.

Kemav Başkanı Dr.Ferudun Çelikmen

Kemaliye Kültür ve Doğa Sporları Şenliği için basılan davetiye pandemi günlerine rağmen yöreyi çok seven insanların katkısıyla yapılacak. Erzincan Valisi Mehmet Makas, Kemaliye Kaymakamı Murat Atıcı, Kemaliye Belediye Başkanı Mehmet Karaman ve Kemav Vakfı Başkanı Dr. Ferudun Çelikmen, kültür ve doğa tutkunlarını Kemaliye’ye davet ettiler. Kemav Başkanı Ferudun Çelikmen, İstanbul’dan Kemaliye’ye giderek, programın kusursuz uygulanması için çaba veriyor. Yöre insanı da heyecan içinde. Yörede özgün bir konağı hayata geçiren Etem Kılıç ve turizm için yıllardır çaba veren, Latif Yalçıner ve doğaperest Şevket Gültekin hemşehrileri Kemaliye’de karşılamak istiyorlar.

Yüz otuz yılda tamamlanan Taş Yolu, dedeler başladı, torunlar bitirdi.

DOĞA VE İNSAN

Benim köşemin adı “Doğa ve İnsan”… Herşey Doğa-İnsan ilişkileri sonucunda şekilleniyor… Coğrafya her toplumu aynı oranda etkiliyor. Kemaliye’de şimdiye dek, kimler yaşadıysa aynı duygulara belenmişlerdir. Güç bir doğada, yaşayan insanların edinimleri, duyguları kültürleri farklıdır. Bu topraklardan Pertev Naili Boratav’ın yazdığı gibi, insanların dilinden dökülen maniler, bütün şairlere, yazarlara ışık olmuştur. Gelinlerin, anaların dilinden dökülen o içli maniler, bugün Kemaliye’de yol kıyısındaki panolarda asılıdır, yöreye gelenler o yolda yürürken manileri okuyarak aynı duyguları hissederler. Hasret öylesine güçlü anlatılır ki Eğin manilerinde yüzyılların içinden süzülüp gelir, bu güç doğada, Fırat kıyılarında her dem yankılanır. Kemaliye bir kültür başkentidir. Kültürel zenginlik yaşatılmalı, geliştirilmeli, anlatılmalı ve korunmalıdır.

Yüzyıllar önce kentlere çıkanlar, kent kültürünü yöresine taşıyıp yerel kültürle sentez yaparak, “Eğin Kültürü”nü yaratmışlardır.

Taş Yolu böyle yarıldı

DAĞLARI DELDİ BU TOPLUM

“Taş Yolu” doğa sporlarının büyük oranda yapıldığı mekandır. Dünyanın en önemli kanyonlarından birisidir. Yüzyıllarca yaban hayatın var olduğu bu muhteşem kanyonu boydan boya kayaları kırarak, delip geçerek kentlere daha kolay ulaşmayı sağlayan yöre insanı, bir destan yazmıştır. Yüz otuz yılda tamamlanmıştır bu yol. Dedelerin o güç koşullarda balyozlarla, küskülerle barutlar patlatarak açmaya çalıştıkları yolu torunlar makineleşerek, toplumsal dayanışma bilincini yakalayarak, Recep Yazıcıoğlu ve diğer devlet adamlarının öncülüğünde tamamlamıştır. Kış mevsimlerinde kentten çıkış yolu olarak düşünülen Taş Yolu günümüzde turistik bir yol olmuştur. O dimdik kayaların arasındaki kanyon, gezginler için, doğa sporlarına düşkün sporcular için dünya ölçeğinde önemli bir mekan olmuştur. Beş yüz metre yüksekliğinde yalçın kayaların üzerine, bir yakadan bir yakaya “Sırat on Fırat” isimli bir köprü yapımı için mücadele ediyor şimdi yöre insanı.

Wingsuit atlama Kemaliye’nin üzerinden uçuyorlar

BİNALİ YILDIRIM VE BAĞIŞTAŞ YOLU

Binali Yıldırım, bizim topraklar için, Erzincan, Kemaliye için önemli bir devlet adamıdır. Bütün dertleri son yıllarda o dinlemiştir. Kemaliye-Bağıştaş Yolu’nda her yıl kazalar olur, insanlar ölürdü. Binalı Yıldırım Ulaştırma Bakanlığı sırasında, başbakanlığında bu ölüm yolunu da programa aldırmış büyük bölümü tamamlanmıştır. Bu yol tamamlanırsa Kuzey-Güney bağlantısı sağlanacaktır. Yolda çalışmalar geçen yol durduruldu. Geçtiğimiz günlerde yine bir kaza sonucu bu yolda beş kişi öldü. Yöre insanı yol yapımının yeniden başlatılmasını istiyor.

Yüzyıllar önce, dedelerin düşüncesi bugün gerçek olmak üzeredir. Yöre insanı, Binali Yıldırım’a şükran borçludur.

Bisikletçiler yarışıyor

BU COĞRAFYADAN BESLENDİM

Çanakkale Biga’da kapandım, “Eğin Üçleme” Romanımın sonuncusunu yazıyourm. Yaşar Kemal’le yaptığımız sohbetlerde, “Her Yazarın bir Çukurovası olmalıdır” derdi. Benim Taşyolu öykülerimi okumuş roman yazmamı da istemişti. Bana bir vasiyet oldu, çok şükür ülkemizde ilgiyle karşılanan romanımı tamamlıyorum. Benim Çukurovam da; Kemaliye (Eğin)’dir.

TAŞ YOLU ÖYKÜ KİTABIMIN 5. BASKISI

Bir başıma yöresel edebiyatın oluşması için çalışıyorum. Taş Yolu (Eğin Öyküleri) 5. Baskısı yapıldı halen matbaada. Şimdi yirmi birinci kitabımı bitirmek için adeta kamptayım. Kitapların finansını da biz yapıyoruz. Elbet son kitaplarımı da yayımlarız. Oğlumun sahip olduğu “Özgünaydın Yayınları’ndan çıkıyor kitaplarım. Bu topraklara borcum var. Çünkü bu çoğrafyadan beslendim. Bu türkülerden manilerden beslendim. Fotoğrafta bunca yoğunlaşmam bu coğrafya sayesindedir. Çocukluğumda, ışığı dut hendeklerinin içindeyken keşfettim. Yazmayı, manilerimizi dinleyerek şairlerimizin, Enver Gökçe’nin, Ahmet Kutsi Tecer’in, Vecdi Bingöl’ün şiirlerini okuyarak, Türk ve dünya edebiyatını deli gibi okuyarak geliştirdim. 76 yaşındayım, bundan sonra bütün zamanımı toplum için insan için, sanat, edebiyat için kullanacağım.

Kanyonda sandalla da geziliyor

KEMAV VAKFI

Kemaliyeli; dernekler kurarak, Cumhuriyet döneminde bütün ülkeye örnek olmuştur. Sonrasında değerli eski bakanlarımız Ali Coşkun, Hasan Basri Aktan ve bürokrat İsmail Yücel’den sonra, şimdi Kemav başkanlığına Dr. Ferudun Çelikmen seçilmiştir. Dr. Ferudun Çelikmen bu ülkenin bir değeridir. Doğa sporlarını yoktan var etmiş kişisel girişimleriyle dünyanın en önemli sporcularını Kemaliye’ye getirmiştir. Bu yıl da yine heyecan içinde, pandemideki zor günlerinin ardından şimdi hastalar için değil, memleketinde toplumsal gelişme için çaba vermektedir. Kemav’la Dr. Ferudun Çelikmen’le, hemşehrilerimle birlikte, elimizden ne gelirse yöremiz için, sosyal kültürel gelişme için çaba vereceğiz.