Cilt ve bağırsak tedavisinde yeni yol: Hücre içi sensor

Bonn Üniversitesi ve Singapur Üniversitesi araştırmacıları yeni bir hücre içi "duman dedektörü" keşfettiler. Hücre içi sensör, mitokondriye verilen hasarı tespit eder. Sensör, bozulmuş kalp ve bağırsak işlevi için yeni tedavilerin geliştirilmesine de yardımcı olabilir.

Bulgular, Nature Immunology dergisinde "Mitokondriyal hasar, NLRP10 inflamazomu aktive eder" başlığıyla yayımlandı.

Bonn Üniversite Hastanesi Doğuştan Bağışıklık Enstitüsü Başkanı Dr. Eicke Latz, “NLRP10 adlı bir molekülün sensör görevi gördüğünü keşfettiklerini” vurguladı. Dr. Latz, ayrıca bu durumun şimdiye kadar tamamen bilinmediğine de dikkat çekti.

Araştırmacılar "Patojenleri veya hücre stresini tespit ettikten sonra, birkaç NOD benzeri reseptörü (NLR), adaptör ASC ve kaspaz-1 ile inflazom kompleksini oluşturarak gasdermin D'ye (GSDMD) bağlı hücre ölümünü, IL-1β ve IL-18 olgunlaşmasını ve salınımını indüklediğini belirttiler. İnflamasyon oluşturan sensörün tetikleyicileri ve aktivasyon mekanizmaları yeterince anlaşılmamıştır. Araştırmacılar, bu çalışmada mitokondriyal hasarın NLRP10 iltihaplanmasını aktive ederek ASC benek oluşumuna ve kaspaz-1'e bağlı sitokin salınımına yol açtığını gösterdiler.

BAĞIŞIKLIK HÜCRELERİNE ETKİSİ

Mecazi olarak konuşursak, NLRP10, hücredeki mitokondrinin bir arıza nedeniyle ne zaman sigara içmeye başladığını tespit eder. Bir NLRP10 sensörü, mitokondride bir hasar tespit eder etmez, karmaşık bir moleküler makine olan inflamasom oluşturur. Aktivitesi nihayetinde hücrenin yok olmasına ve çağrılan bağışıklık hücreleri tarafından atılmasına neden olur.

Aynı zamanda Mükemmellik Kümesi olan ImmunoSensation2 sözcüsü ve Bonn Üniversitesi Disiplinlerarası Araştırma Alanı "Yaşam ve Sağlık" üyesi olan Dr. Latz, tam da bu sürecin çok önemli olduğunu ifade etti. Bunun nedeni, inflamasyonun yangının hemen söndürülmesini sağlamasıdır, ki, dokunun diğer kısımlarına zarar verebilecek uzun sürebilecek bir yangını önler. Bu mekanizmanın bozulması ise, kronik inflamasyona neden olabilir. Mitokondriyal kusurları olan hücreleri öldürmek çok sert gelebilir. Ancak sonuçta bu adım daha ciddi sonuçları önlemektedir.

Dr. Latz'ın araştırma grubunda doktorası için deneylerin önemli bir bölümünü gerçekleştiren Dr. Tomasz Próchnicki, "Bir mutasyonun NLRP10 sensörünün arızalanmasına neden olduğunda, bu atopik dermatit adı verilen kronik bir cilt iltihabına neden olabileceğine" dikkat çekti.

Bağırsak duvarı hücrelerinde de büyük miktarlarda NLRP10 bulunur. Bunların ayrıca patojenler ve potansiyel olarak zararlı maddelerle düzenli teması vardır. Sensörün olduğu bir diğer organ kalptir: Özellikle iyi işleyen bir enerji kaynağına bağlıdır.

Çalışma, potansiyel olarak yeni tedavi olanakları açabilir. Dr. Latz, bu konuya ilişkin olarak "İnflamasyon oluşumunu teşvik etmek için belirli maddeler kullanarak NLRP10 sensörünü özel olarak modüle etmek düşünülebilinir. Bu yaklaşım, kronik cilt hastalıklarının daha iyi kontrol edilmesini sağlayabilir." Değerlendirmesini yaptı.

Orijinal makale erişim sayfası: https://www.nature.com/articles/s41590-023-01451-y

DİPNOT

İnflamazom, patojenik mikroorganizmaları ve steril stres faktörlerini tespit eden ve yüksek derecede pro-inflamatuar sitokinler olan interlökin-1beta (IL-1β) ve IL-18'i aktive eden bir hücre içi multiprotein kompleksidir. İnflamazomlar ayrıca piroptoz adı verilen bir hücre ölümü mekanizmasını tetikler. İnflamazomlarla ilişkili bozukluklar, bazı otoinflamatuar sendrom ve otoimmün hastalıklarla ilişkilidir (https://evrimagaci.org/inflamazom-9060).