De Gaulle ve Normandiya Çıkarması’nın perde arkası
Bu hafta yapılan Normandiya Çıkarması'nın 80. yıldönümü törenlerinde Fransa’nın ulusal kahramanı, Nazi Almanya’sına karşı direnişin sembolü General Charles de Gaulle’ün adı bile geçmedi. Sadece törenlerde mi? Basında bile bir kelime edilmedi.
De Gaulle sağlığında 6 Haziran Normandiya Çıkarması törenlerine hiç katılmadı. Bugün sağ olsaydı herhalde yine katılmazdı. Onun için bu bir “Amerikan-İngiliz çıkarmasıydı”. General, ABD ve İngiltere’nin kendi çıkarları için hesaplar yaptığı düşüncesindeydi; hedefleri Fransa’yı kurtarmak değil Hitler’in ordularını yenen Sovyetler’in önünü kesmek, Almanya ve Fransa’yı tahakküm altına almak ve bir İngiliz-Amerikan askeri yönetimi kurmaktı.
DE GAULLE NORMANDİYA ÇIKARMASI TÖRENLERİNE HİÇ KATILMADI
Charles de Gaulle, Beşinci Cumhuriyet'in ilk cumhurbaşkanı olduktan sonra Normandiya Çıkarması’nı kutlamayı reddetti. Bu kararını Alain Peyrefitte'e, askeri bir işgal hükümeti planına atıfta bulunarak açıkladı:
“6 Haziran'daki çıkarma, Fransa'nın dışında tutulduğu Anglosaksonlar için bir meseleydi. Fransa'ya sanki düşman topraklarıymış gibi yerleşmeye kararlıydılar! Tıpkı İtalya'da yaptıkları ve Almanya'da yapmak üzere oldukları gibi! Orduları ilerlerken Fransa'yı egemen bir şekilde yönetecek olan AMGOT'larını hazırlamışlardı. Zorla tedavüle sokulacak olan sahte paralarını basmışlardı. Fethedilmiş bir ülke gibi davranacaklardı... Ve siz benden gidip ülkenin ikinci kez işgal edilmesinin başlangıcı olan bu çıkarmayı anmamı mı istiyorsunuz?” (C'était de Gaulle -Cilt I, Fayard, 2014)
ABD VE İNGİLTERE’NİN FRANSA’YI İŞGAL PLANI
De Gaulle’ün bahsettiği AMGOT neydi? “Allied Military Government of Occupied Territories” yani “İşgal Altındaki Bölgeler için Müttefik Askeri Hükümeti.” AMGOT, ABD ve İngiltere tarafından planlanmıştı.
Müttefikler tarafından fethedilen düşman ülkelerin yönetiminden sorumlu İngiliz ve Amerikalı subaylardan oluşan sivil bir örgüttü. Ayrıca bu yönetimin kurulmasına ABD'de basılan bir para biriminin dağıtılması da eşlik edecekti. Kısaca Amerika ve İngiltere Normandiya Çıkarması'ndan sonra Fransa’yı işgal edecek, kurumlara önceden belirledikleri yöneticiler atayacak ve işgalci bir yönetim oluşturacak, Amerika’da basılan işgal parasını da tedavüle sokacaktı. De Gaulle bir şekilde bundan haberdar olmuştu.
General de Gaulle'e göre bu proje Fransız ulusal egemenliğine bir saldırı olduğu için kabul edilemezdi. Çıkarmadan üç gün önce Londra’dan Cezayir’e geçerek 3 Haziran 1944’te Cezayir’de ‘Fransa Cumhuriyeti Geçici Hükümeti’ni kurdu ve başına geçti. Müttefik ülkelerine ‘biz buradayız’ mesajını verdi.
4 Haziran 1944'te Churchill'den mümkün olan en kısa sürede İngiltere'ye gelmesini isteyen bir mesaj aldıktan sonra tekrar Londra’ya döndü. Churchill çıkarmanın yakın olduğunu de Gaulle’e söyledi. Ancak bir şartları vardı; AMGOT konusunu gündeme getirir getirmez iki lider arasında kıyamet koptu. Sonra Müttefik Başkomutanı Eisenhower planının ana hatlarını de Gaulle'e izah ederek ikna etmeye çalıştı ve bu da yetmezmiş gibi kendilerine “itaat etmelerini” isteyen bir bildiri vererek bunu radyodan okumasını istedi. De Gaulle kabul etmedi ve kapıyı çarpıp çıktı.
FRANSIZ HALKINI SAVAŞMAYA ÇAĞIRDI
BBC’de konuştu ama onların istediği şekilde değil; Fransız halkını savaşmaya çağırdı “En büyük savaş başladı. Tabii ki bu Fransa Savaşı ve bu Fransa Savaşı! ...Fransa'nın evlatları için, nerede olurlarsa olsunlar, kim olurlarsa olsunlar, basit ve kutsal görev, ellerindeki tüm araçlarla düşmanla savaşmaktır. Fransız hükümeti ve bu konuda yetkilendirdiği Fransız liderler tarafından verilen talimatlara harfiyen uyulmalıdır. Kanımız ve gözyaşımızla ağırlaşan bulutların ardında büyüklüğümüzün güneşi yeniden doğuyor” dedi. Çıkarmadan sonra Müttefik kuvvetleri Paris’e doğru ilerlerken 10 Ağustos’ta de Gaulle ile ittifak halinde olan Fransız Komünist Partisi (FKP) önderliğinde demiryolu işçileri greve gitti. Arkasından CGT Genel Grev çağırısında bulundu. Paris polis teşkilatı da greve destek verdi.
De Gaulle 14 Haziran 1944’te Paris’e döndü. Haziran 1943’te kurulan ve Geçici Hükümetin nüvesini oluşturan “Fransız Ulusal Kurtuluş Komitesi”den (Le Comité Français de Libération Nationale-CFLN) oluşan bir Fransız sivil yönetimini dayatarak ve komünist direnişçilerinin mücadelesiyle birlikte ABD ve İngiltere’nin planını bozdu.
Almanların bozguna uğratılmasında Normandiya Çıkarması'nın elbette önemli bir rolü olmuştur. Ama amaçları Fransa’yı işgalden kurtarmak değil Nazileri yenip onların yerine kendi işgalci yönetimlerini oluşturmak olmuştur.
İşte 80 yıldır “ABD Fransa’yı kurtardı” propagandasıyla 80 yıldır törenlerle anılan ama General de Gaulle’ün cumhurbaşkanı olarak hiç katılmadığı Normandiya Çıkarması budur.