Dış ticaret açığı kaderimiz
Dış ticaret ve ödemeler dengesi verileri her açıklandığında bir gün ihracatın ithalatı geçtiğini görebilecek miyiz, diye düşünürüz. Ama bu bir türlü gerçekleşmez. Dış ticaret açığı ve cari açık ekonomik kaderimiz.
NİSAN AYI
Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2017 yılı Nisan ayında, 2016 yılının aynı ayına göre %7,4 artarak 12 milyar 839 milyon dolar, ithalat %9,9 artarak 17 milyar 784 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Nisan ayında dış ticaret açığı %16,7 artarak 4 milyar 945 milyon dolara yükseldi.
İhracatın ithalatı karşılama oranı 2016 Nisan ayında %73,8 iken, 2017 Nisan ayında %72,2'ye düştü.
İHRACATIMIZDA ALMANYA BİRİNCİ
Nisan ayında ithalat yaptığımız birinci ülke 1 milyar 140 milyon dolar ile Almanya olurken, bu ülkeyi sırasıyla 1 milyar 21 milyon dolar ile Birleşik Arap Emirlikleri, 857 milyon dolar ile Irak ve 737 milyon dolar ile İngiltere takip etti.
İTHALATIMIZDA ÇİN BİRİNCİ
Çin’den yapılan ithalat, 2017 yılı Nisan ayında 1 milyar 647 milyon dolar oldu. Bu ülkeyi sırasıyla 1 milyar 629 milyon dolar ile Almanya, 1 milyar 495 milyon dolar ile Rusya ve 980 milyon dolar ile ABD izledi.
OCAK-NİSAN İHRACATIMIZ
FOB değeri ile Ocak-Nisan 2017 ihracatımız 50 milyar 674 milyon dolar oldu.2016 yılı aynı döneminde bu rakam 46 milyar 622 milyon dolardı.Bu durumda ihracatımızın 4 milyar 52 milyon dolar arttığını görüyoruz.Bu yüzde 8,7 bir artışı ifade etmekte.
İhracatımızda en büyük payı yüzde 93,9 ve 47 milyar 568 milyon dolarla imalat sektörü alıyor.İkinci sırada yüzde 3,4 ve 1 milyar 701 milyon dolarla tarım ve orman ürünleri ihracatı var.
Nisan ayında imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %94,1’dir. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %3,1, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise %33,6 olarak gerçekleşti.
OCAK-NİSAN İTHALATIMIZ
CIF değerinden Ocak-Nisan 2017 ithalatımız 68 milyar 202 milyon dolar oldu.Bu rakam 2016 aynı döneminde 62 milyar 984 milyon dolardı. Bu durumda ithalatımız 5 milyar 2916 milyon dolar artmış durumda.Bu da yüzde 8,3’lük bir orana tekabül ediyor.
İthalatımızda hammadde( ara malların) tutarı 50 milyar 570 milyon dolar. Bu yüzde 74,1 nispi payı ifade ediyor. İkinci sırada yüzde 13,8 oranında bir payla sermaye(yatırım) malları ithalatı 9 milyar 418 milyon dolarla yer alıyor. Tüketim mallarının ithalatı 8 milyar 9 milyon olarak gerçekleşti. Bu da yüzde 11,7’lik bir pay demek.
İmalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %80,5. Yüksek teknoloji ürünlerinin 2017 Nisan ayında imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %15,1, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise %42,8 olarak gerçekleşmiş durumda.
İHRACAT/İTHALAT ORANI
İhracatın ithalatı karşılama oranı Nisan 2017’de 72,2, Nisan 2016’da yüzde 73,8 oldu.Bu oranda bir azalışı ifade ediyor.
Ocak-Nisan 2017 dönemind bu oran 74,3 ,Ocak-Nisan 2016 döneminde ise yüzde 74 olarak gerçekleşti.
DIŞ TİCARET AÇIĞI
Dış ticaret açığı hem Nisan’da hem de Ocak-Nisan 2017 döneminde büyüdü.
Dönemi Milyar Dolar %
Ocak-Nisan 2017 17,529
Ocak-Nisan 2016 16,362 7,1
Nisan 2017 4,945
Nisan 2016 4,237 16,7
RAKAMLARIN MANASI
Bu rakamlardan çıkardığımız sonuçları şöyle sıralayabiliriz.
* Ülkemiz ara malı ithalatçısı durumunda. Bu durumu ortadan kaldıracak çözüm ara mallarının bir kısmını ülke içinde üretmek.Yani üretim ekonomisine geçmek.
* İhracatımızda yüksek teknolojik ürünlerin payı oldukça az. Bunun için ne yapmalıyız? Eğitim ve Ar-Ge çok önemli. Beyinleri dogmalarla değil mühendislik bilgileriyle donatmalıyız.
* İthalatımızda en büyük ortağımız Çin ve Rusya.Bu durumda Avrasya ekonomisi bizim için önemli.
* İhracatımızda en büyük ortağımız son zamanlarda ilişkilerimizin gerginleştiği Almanya.Bu durumda dış ticarette Avrupa-Asya dengesini kurmak yani Avrasya ekonomisine önem vermemiz gerekiyor. Bu arada AB’ye yapılan ihracatın, 2016 yılının aynı ayına göre %2,2 artarak 5 milyar 779 milyon dolar olarak gerçekleştiğini de vurgulayalım.