Döviz kredisi kullanmak artık serbest değil
Merkez Bankası’nın Sermaye Hareketleri Genelgesi ile döviz kredilerinde yeni uygulama 2 Mayıs 2018 tarihi itibarıyla yürürlüğe girecek.
DÖVİZ KREDİSİ KULLANMA ŞARTLARI
1- Türkiye’de yerleşik gerçek kişiler yurt dışından ve yurt içinden döviz kredisi ve dövize endeksli kredi kullanamayacak.
2- Döviz geliri olmayan Türkiye’de yerleşik kişiler bazı istisnalar dışında döviz kredisi kullanamayacak.
3- Döviz geliri olan Türkiye’de yerleşik kişilerden kredi kullanım tarihinde kredi bakiyesi 15 milyon ABD dolarının altında olanlar, kullanmak istedikleri kredi tutarı ile mevcut kredi bakiyesi toplamının son üç mali yılın döviz gelirleri toplamını aşmaması kaydıyla döviz kredisi kullanabilirler.
DÖVİZ GELİRLERİNİN KAPSAMI
1- İhracat, transit ticaret, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerden elde edilen gelirler firmanın döviz gelirleri olarak kabul edilir.
2- Yukarıda sayılanlar dışında yurt içinde yerleşiklerden elde edilen dövizler döviz geliri olarak kabul edilmez.
3- Serbest bölgelere yapılan ihracat ve transit ticaretten elde edilen gelirler, serbest bölgeye satılan malın buradan üçüncü bir ülkeye satıldığının tevsiki kaydıyla, döviz geliri olarak kabul edilecek.Yani malı serbest bölgeye satmak yetmeyecek.
4- Yurt dışında yerleşiklerden elde edilen Türk lirası cinsi ihracat, transit ticaret, ihracat sayılan satış ve teslimler, döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlere ilişkin gelirler ile ilgili bakanlıkça uygun görülen diğer ticari faaliyetlerden elde edilen gelirler döviz gelirleri olarak kabul edilecek.
DÖVİZ GELİRLERİNİN BEYANI
Son üç mali yılın döviz gelirleri; son üç yıla ait konsolide olmayan finansal tablolar esas alınarak SMMM veya YMM tarafından hazırlanan ve onaylanan bir raporla birlikte Döviz Gelirleri Beyan Formunun bankalara ve finansal kuruluşlara ibrazı ile belgelenir.
Döviz geliri beyanları, aynı grup veya holding bünyesinde bulunan firmalar da dâhil olmak üzere, firma bazında yapılır.
DÖVİZ KREDİSİNDE İSTİSNALAR
1- Kamu kurum ve kuruluşları, bankalar ile Türkiye’de yerleşik finansal kuruluşların kullanacakları döviz kredileri.
2- Kullanım tarihinde kredi bakiyesi 15 milyon ABD doları veya üzerinde olan Türkiye’de yerleşik kişilerce kullanılacak döviz kredileri.
3- Yatırım teşvik belgesi kapsamında kredi almaları öngörülen Türkiye’de yerleşik kişiler tarafından kullanılacak döviz kredileri
4- Makine ve cihazların yatırım (kullanılmış olanları ile aksam, parça, aksesuar ve teferruatları hariç) finansmanı için kullanılacak döviz kredileri.
5- Uluslararası ilana çıkılan yurt içi ihalelere ilişkin faaliyetlerle ilgili olarak ihaleyi kazanan Türkiye’de yerleşik kişilerin veya Savunma Sanayii Müsteşarlığınca onaylanan savunma sanayii projelerini üstlenen Türkiye’de yerleşik kişilerin kullanacakları döviz kredileri.
6- Kamu özel işbirliği modeli kapsamında gerçekleştirilecek projeleri yürütmekle görevli olan Türkiye’de yerleşik kişilerin kullanacakları döviz kredileri.
7- İhracat, transit ticaret, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlere ilişkin bağlantılarını ve muhtemel döviz gelirlerini tevsik etmek kaydıyla, son üç mali yılda döviz geliri olmayan Türkiye’de yerleşik kişilerin tevsik ettikleri muhtemel döviz gelirleri toplamını aşmayacak şekilde kullanacakları döviz kredileri.
BU DÜZENLEMENİN GEREKÇESİ
Döviz geliri olmayanların döviz kredisi kullanarak döviz açık pozisyon yaratmalarının önüne geçmek, döviz kredisi kullanmak isteyenleri döviz geliri elde etmeye teşvik etmek, dövizle borçlanmanın önüne geçerek ülke döviz pozisyonunun bozulmamasını sağlamak.
Bizce doğru bir karar. Kişilerin dövizle borçlanması kadar kötü bir durum yok. Firmaların da döviz geliri elde etmeden dövizle borçlanmaları kur gideri zararı yaratmakta ve bundan hem firma hem de daha az vergi alan maliye zarar görmektedir. Faaliyet karı olup da vergi öncesi zararın doğmasından döviz kredilerinin kur zararları önemli rol oynamaktadır.
TAVSİYEMİZ
Firma sahipleri, mali müşavirler, finansçılar, ekonomistler, dış ticaretçilerin bu genelgeyi iyi incelemeleri. Bir çok detay genelgede yer alıyor. Yanlış değerlendirme yapmamak için bu teknik detaylar da önemli.