Ekonomik savaşın silahı petrol
“Petrol üreten ve tüketen ekonomilere ve küresel gelişmelere bakıldığında petrol fiyatlarındaki sürekli düşüş bir ekonomik savaş içinde olduğumuzu gösteriyor. 12 üyeli OPEC üretimi azaltmayı düşünmüyor. Petrol fiyatları 50 dolar/varil altına düşmüş durumda. Bu savaş nereye kadar sürecek,bu ise bilinmiyor.
OPEC ÜRETİMİ AZALTMIYOR
OPEC günlük 30 milyon varil olan üretiminde azaltmaya gitmeyecek. OPEC üretiminin yaklaşık üçte birine sahip Suudi Arabistan, Amerika’da kaya petrolü üretiminin artmasını, bunun rekabette yeni bir seçenek yaratmasını, bu nedenle de pazar paylarını korumak istedikleri için üretimde kısma yapmadıklarını belirtiyor.
30 milyon varil*100 dolar=3 milyar dolar/gün olan petrol hasılatı 1.5 milyar dolara düşmüş durumda. Bu da yıllık yaklaşık 500 milyar dolar bir hasılatın OPEC ülkeleri tarafından tahsil edilmemesi demek. Yani bu para ithalatçı ülkelerin ekonomisinden çıkmayacak. Bizim gibi petrole bağımlı gelişmekte olan ülkeler için bu bir avantaj.
Ancak bu hasılat kaybı OPEC üyesi Arap ülkesi olmayan ülkeleri ciddi biçimde etkiliyor.
İRAN’A GÖRE BU BİR KOMPLO
İran petrol fiyatlarının düşüşünün OPEC’in Arap ülkelerini daha fazla sarsacağını ileri sürüyor. İran Cumhurbaşkanı Ruhani Suudi Arabistan ekonomisinin yüzde 80, Kuveyt ekonomisinin ise yüzde 90 oranında petrole bağımlı olduğunu ve bu nedenle bu ülkelerin düşük fiyattan daha çok zarar göreceğini ileri sürdü. İran’ın ekonomisinin yüzde 31’ini petrol gelirleri oluşturduğundan İran’ın daha az zarar göreceğini iddia eden Ruhani bir anlamda Araplara aklınızı başınıza alın, diyor.
RUSYA ZARAR GÖRDÜ
Rusya günlük 9.5 milyon varil üretiminin 5.5 milyon varilini ihraç eden ülke. Bütçe dengesini petrolün 100 dolar/varil fiyattan oluşturmuş durumda. Rusya’nın son dört ayda petrol hasılatından uğradığı kaybını yaklaşık olarak şöyle hesap edebiliriz.
5.5 milyon varil*120 gün*50 dolar= 33 milyar dolar zarar etti.
Rublenin değerinin düşmesi, yüksek enflasyon ve sermaye kaçışı ile de ülkenin ekonomisi resesyona doğru hızla ilerliyor. 2015’de Rusya’da büyük durgunluk yaşanacağı öngörülüyor.
Ancak dünyanın en büyük petrol üreticisi ve ihracatçısı olan Rusya’nın bu ekonomik savaştan zarar görse de diz çökmeyeceğini düşünüyoruz.
VENEZUELA SIKINTIDA
Günlük 3.5 milyon varil petrol üretimi ile öne çıkan Venezuela’da büyük sermaye çıkışı ve yüksek enflasyon ülkeyi iflas noktasına getirdi. Yatırımcıların iflas riskinin büyümesi de faiz oranlarını artırdı. Petrol fiyatlarının düşmesinin en çok etkilendiği ülkelerin başında Venezuela geliyor.
20. yüzyılda Latin Amerika’daki 40 hükümetin devrilmesinde ya da iktidardan uzaklaşmasında rol oynayan ABD’ye kafa tutan Venezuela petrol fiyatlarının düşürülmesi ile hizaya getirilmeye çalışılıyor.
ÇİN’İN KEYFİ YERİNDE
Günde 7 milyon varil petrol tüketen Çin ucuzlayan petrol nedeniyle en kârlı ülkelerin başında geliyor. Aslında petrol ithalatçısı tüm ülkeler şimdilik bundan kazançlı çıkmış durumdalar
DÜŞÜK FİYAT-KÜRESEL DURGUNLUK
Petrol fiyatlarının düşmesinin yaratacağı olumsuz sonuçlar da şöyle sıralanıyor.
*Küresel ekonomik büyüme yüzde 3’ün altında.Bu talebin azalması demek. Bu durumda stoklarda petrol birikecek.
*Dünyayı yöneten enerji şirketleri bundan zarar göreceği için şirket değerleri düşecek ve büyük çaplı işten çıkartmalar olacak
*Petrol üretim maliyetinin 45-47 dolar/varil olduğu hesaplanıyor. Bu nedenle düşük fiyat 6 aydan fazla sürmez ve yükselişe geçer. Bu nedenle avantaj hesaplarının paçal yapılmasında yarar var.
Petroldeki bu oyun aslında silahsız bir üçüncü dünya savaşı. Avrupa ekonomisi tıkanmış durumda. Bu nedenle bu savaş yeni bir dünya düzenini tartışmaya açacak...