Elvan'ın kredisi var ancak görevi de zor
Yeni ekonomi yönetimiyle birlikte önce faiz adımları ardından aktif rasyosu, SWAP kısıtlamaları, kambiyo vergi oranlarının artırılması gibi salgının ilk döneminde devreye alınan olağanüstü tedbirlerin kaldırıldı. Merkez Bankası'nın yüksek faiz politikasını uzun süre devam ettireceği perşembe günü ilan edildi. Piyasaların olumlu tepkisinden anlıyoruz ki yeni ekonomi yönetimine sağlam bir kredi açılmış. Önceki hafta TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu'nun mealen “bankaların musluğu haddinden fazla kıstığı” yönündeki eleştirilerini sizlere aktarmış, bunun nedeninin de borçla büyümeye alışan iş dünyamızın çığlığı olduğunu belirtmiştik. Merkez Bankası'nın perşembe günü yapacağı Para Politikası Kurulu toplantısı öncesi iş dünyasından bir ses daha yükseldi. Faize hem iktisadi hem ideolojik anlamda karşı olan MÜSİAD'ın Başkanı Abdurrahman Kaan, faiz hamlesi konusunda zorunlu müdahalenin bağımsız Merkez Bankası uhdesinde ülke menfaatleri uğruna yapıldığına dair güvenlerinin tam olduğunu kaydetti.
İŞ DÜNYASI GÜVENİYOR
Buradan anlıyoruz ki Hazine ve Maliye'nin başındaki Lütfi Elvan ile Merkez Bankası'nın başındaki Naci Ağbal'a iş dünyası sağlam bir kredi açmış. Yeni ekonomi yönetimi göreve geldiğinden bu yana iş dünyası çevrelerine değişimden beklentilerini ve değerlendirmelerini soruyorum. Gelinen noktada bunları aktarmanın faydalı olacağı görüşündeyim. Bir defa iki ismin de teknokrat olması nedeniyle iş insanlarında güven tesis ettiği aşikar. Bunu hemen her iş insanından duyuyoruz. Göreve gelir gelmez Bakan Elvan'ın iş dünyası örgütleriyle başlattığı istişare toplantılarının samimi bir ortamda geçmesi, hilafsız bütün eleştiri ve önerilerin kabul edilmesi son dönemde Beştepe'ye yönelik yükselen tansiyonu gidermiş. Piyasalara arka kapı yöntemleriyle müdahale edilmeyeceği, döviz kurlarının baskılanmaya çalışılmayacağı, taraflara danışılmadan ani kararlar alınmayacağına iş insanları kani olmuşlar.
DIŞ KAYNAK İHTİYACI
Ancak iş insanları yatırımları artıracak anlamda somut bir adımın hayata geçmediğini belirtiyorlar. İki faiz artırımı ve faizde şahin kalınacağı sözünün içeriden ziyade dışarıya güven telkin ettiğini belirten iş insanları, hem Hazine ve Maliye Bakanı hem de Adalet Bakanı ile yaptıkları görüşmelerde ekonomi ve yargının ayrılmaz bir bütün olduğunu, iş yapma kolaylığı noktasında bu ikisinin birlikte hareket etmesi gerektiğini ifade etmişler. İş dünyasının yeni ekonomi yönetiminden somut beklentileri ise; kaynak ihtiyacı sürdüğünden dış kaynak temini, uzun vadeli bir programla ekonominin dönüşümü için yol haritası çizilmesi, sanayinin Anadolu sathına yayılması için sadece belli illere değil bütün illere bölge özelinde teşvikler uygulanıp, kümelenmenin temele oturtulması, yatırımların önünü açacak bir finansman modeli sağlanması, Cazibe Merkezleri projesinin devam ettirilmesi...
ESNAF DA SOMUT ADIM BEKLİYOR
Diğer yandan REM People'ın hafta içinde yayınladığı “Esnaf Barometresi” anketine göre anketteki Politika Endeksi 3.9 puan artarak 16.5 oldu. Politika endeksi, yıl boyunca 25-35 bandında seyreden bir eğilime sahipken özellikle son üç dönemdir yaşanan gelişmelerle düşüşe geçmişti. Ancak aşı gelişmeleri ve yeni ekonomi yönetiminin piyasaları sakinleştirmesi düşüş eğilimini kırdı. REM People’ın CEO’su Bülent Peker'e göre,“Salgın sürecinin yönetimi, aşı gelişmeleri ve esnafın yanında durulması çaba olarak değerlendirildi. Böylece üç aylık düşüş eğilimi kırıldı. Ancak makro ekonomik göstergelerdeki kötü gidişatı engelleyecek somut yapısal reform adımlarının atılmaması artışı sınırlandırdı.”
ALGI YOK, İCRAAT VAR
Yukarıda TOBB Başkanı'nın sitemini hatırlattık. İş dünyası bankalardan da oldukça şikayetçi. Konuştuğumuz iş insanlarının verdiği bilgiye göre, Murat Uysal döneminde nasıl ki Merkez Bankası önden yüklemeli faiz indirimi yaptıysa bankalar da şimdi önden yüklemeli faiz artırımı yapıyorlar. Özellikle değişken faizli kredilerde artışlar hemen olurken indirimlerde geriden geliyorlar. Bu konuda da yeni ekonomi yönetiminden bankaların bu olumsuz tutumuna karşı bir adım bekliyor iş insanları. Ankara'dan iş dünyasına yansıyan kulislere göre ekonomide atılacak adımlara yönelik titiz bir çalışma var. Bakan Elvan bir dakikasını bile boş geçirmiyor. Somut herhangi bir adım atmadan medyada boy gösterip algı yönetimi yapıyor durumununa düşmekten imtina ediyor. Bakanlıkta hummalı bir çalışmanın sürdüğünü konusunda iş dünyası hemfikir. Üretim ve ihracat tarafında işler iyi gidiyor. Herhangi bir yol kazası olmazsa sanayi 2021'i de iyi geçirecek. Eğer aşı tutarsa turizm de bu yıl patlama yapacak. Konuştuğumuz iş insanları turizmde rezervasyon taleplerinin yüksek olduğunu belirtiyorlar. Reform paketlerinde dağ fare doğurmaz finansal sistem yerine üretimi ve istihdamı önceleyen bir model ortaya konursa iş dünyasının Lütfi Elvan kaptanlığındaki ekonomi yönetimine açtığı kredinin boyutu genişleyecek diyebiliriz.