Fazla kilolarınızdan kurtulun
“Ben sağlığıma dikkat ediyorum” diyen bir kişinin ilk yapacağı şey fazla kilolarından kurtulmak olmalıdır. Fazla kilonun zararlı olmadığını hatta tam tersi yararlı olduğunu iddia eden tombik doktorlara kanmayın. Kendi adıma, meslek hayatım boyunca fazla kilodan zarar gören binlerce hasta gördüm. Şişmanlık, şeker hastalığından kalp krizine, kanserden Alzheimer’a kadar pek çok hastalığa yakalanma riskinizi artırır.
Çocukluk döneminden itibaren hayatınız boyunca şişmanlıktan ne kadar uzak durusanız o kadar sağlıkıl olursunuz. Askerlik kaydı esnasında muayene edilen 2.16 milyon kişinin uzun yıllar süren takibin de en sağlıklı ve uzun yaşayanların genç yaşlarında normal kilolu olanlar olduğu görülmüştür (1). Aşırı zayıf olmak ölüm oranını % 11 artırırken şişman olmak ölüm riskini % 40 artır. Obez dediğimiz aşırı şişmanlarda ise ölüm riski % 88 artmaktadır.
Şişmanlığın neden olduğu sağlık sorunları:
1-Şişmanlarda kalp krizi riski % 32 artar, aşırı şişmanlarda risk % 81’e çıkar.
2-Şişmanlık insülin direnci ve şeker hastalığına neden olur.
3-Başta diz ve kalça eklemi olmak üzere tüm omurgamızı olumsuz etkiler. Dizlerde artroz dediğimiz eklem bozulması daha erken yaşta ortaya çıkar. Şişman insanların ileriki yaşlarda diz protezine ihtiyaç duyma ihtimali daha yüksektir.
4-Şişmanlık tek başına tansiyon yüksekliği nedenidir. Hem şişman hem tansiyonu yüksek olan kişilerde kalp damar hastalığı daha çok görülür.
5-Şişmanlık kanın akışkanlığında ve kan basıncında artışa neden olarak kalp kası hipertrofisine (kalınlaşmasına) neden olur. Bu kişilerde yaşlılıkta kalp yetmezliği daha çok görülür.
5-Şişmanlık depresyon başta olmak üzere ruhsal rahatsızlara neden olabilir.
6-Şişmanlık beyni olumsuz etkiler. Boston üniversitesi tarafından yapılan bir çalışma aşırı şişmanlayan, özellikle göbek bölgesinde yağlanma olan insanların beyinlerinin daha küçük olduğunu gösterdi. Çalışmada, orta yaş grubunda, yarısı erkek, yarısı kadın, 733 hastanın bel kilo ölçümleri alınıyor. Sonra bu insanların hepsi MR cihazına sokulup beyin hacimleri ölçülüyor ve görülüyor ki göbek çevresi arttıkça beyin hacmi küçülüyor. Beyin hacmi küçük olanlarda bunamanın daha çok görüldüğünü zaten biliyoruz.
7-Ve son olarak şişmanlık kanseri tetikler
Kanser hücrelerinin özelliği çok yemeleri, hızlı çoğalmalarıdır bu yüzden şişman insanlarda daha çok ortaya çıkarlar. Şişmanlık, sigaradan sonra gelen ikinci en büyük önlenebilir kanser nedenidir (2). Normal kiloya inerek bazı kanser türlerine yakalanma riskinizi yarı yarıya azaltabilirsiniz (3). Şişmanlığın kanser riskini artırmasının nedeni yağ hücrelerinin kanseri tetikleyen bu büyüme hormonunu salgılamasıdır (4). 73.913 kadının takip edildiği bir çalışmada şişman kadınlarda meme kanserinin % 8, rahim kanserinin % 37 oranında daha fazla görüldüğü tespit edilmiştir (5).
Sağlıklı olmak, sağlıkla yaşlanmak istiyorsanız yapacağınız ilk iş fazla kilolarınızdan kurtulmak olmalıdır.
(1) Could some “normal” BMIs reduce life expectancy? Dr. Gilad Twig – Chaim Sheba Medical Center, Tel-Hashomer, Israel.
(2) Larsson SC1, Wolk A. Excess body fatness: an important cause of most cancers. Lancet. 2008 Feb 16;371(9612):536-7.
(3) Reeves GK. Cancer incidence and mortality in relation to body mass index in the Million Women Study: cohort study.BMJ. 2007 Dec 1;335(7630):1134. Epub 2007 Nov 6.
(4) Westley RL, A twenty-first century cancer epidemic caused by obesity: the involvement of insulin, diabetes, and insulin-like growth factors. Int J Endocrinol. 2013;2013:632461. doi: 10.1155/2013/632461. Epub 2013 Jul 31.
(5) Arnold A, Jiang L, Stefanick ML, et al. Duration of adulthood overweight, obesity, and cancer risk in the Women's Health Initiative: a longitudinal study from the United States. PLoS Med. Published online August 16, 2016.