Gen terapisi işitmeyi sağladı

OTOF genindeki mutasyonların neden olduğu kalıtsal bir sağırlık biçimini hedef almak üzere tasarlanan yeni bir gen terapisi, her iki kulağı da tedavi edilen beş çocuğun tamamında işitme fonksiyonunu onardı. Çin'in Şangay kentinde Mass Eye and Ear ve Şangay Fudan Üniversitesi Göz ve KBB Hastanesi araştırmacılarının önderlik ettiği klinik araştırmada, AAV1-hOTOF gen terapisiyle tedavi edilen çocukların seslerin geldiği yerleri belirleme yeteneğini kazandıkları gösterildi. Araştırma sonuçları Nature Medicine'de "Otozomal resesif sağırlığı 9 olan çocuklarda iki taraflı gen terapisi : tek kollu deneme sonuçları" başlığıyla yayımlandı.

ŞAŞIRTICI SONUÇLAR

Deneme, her iki kulakta (iki taraflı) çocuklara bu tür kalıtsal sağırlık için gen terapisi sağlayan ilk çalışmadır ve sonuçlar, bu yılın başlarında yayınlanan, tek kulak denemesinin ilk aşamasında gözlemlenenlere ek faydalar göstermiştir. Araştırmacılar, çalışmalarını uluslararası alanda genişletmeyi umduklarını belirtiyor. Güvenlik ve etkinlik bulgularını doğrulamak için deneme daha uzun takiplerle devam ediyor.

Mass Eye and Ear Eaton-Peabody Laboratuvarlarından Doç. Dr. Zheng-Yi Chen, sonuçların şaşırtıcı olduğunu söyledi ve yeni çalışmada gen terapisinin her iki kulağa uygulandığında, ses kaynağı lokalizasyonu yeteneği ve gürültülü ortamlarda konuşma tanımada iyileşmeler dahil olmak üzere ek faydalar gösterdiğine dikkat çekti.

TEK KULAKLA BAŞLADI

Otozomal resesif sağırlık 9 (DFNB9) hastası çocuklar, işitmenin altında yatan işitsel ve sinirsel mekanizmalar için gerekli olan fonksiyonel otoferlin proteininin üretimini engelleyen OTOF genindeki mutasyonlarla doğarlar. DFNB9'un konjenital veya prelingual (dil öncesi), ciddi ila tam olan iki taraflı işitme kaybıyla karakterize olduğunu ve kalıtsal sağırlığın %2-8'ini oluşturur.

İnsan fonksiyonel otoferlin proteinini kodlayan insan OTOF transgenini (AAV1-hOTOF) taşıyan adeno-ilişkili virüs (AAV) serotip 1 vektörünün fare modellerinde ve insan olmayan primatlarda etkili ve güvenli olduğu daha önce gösterilmişti. 2022 yılında araştırma ekibi, Çin'de tek kulağı tedavi edilen altı hastayı kapsayan bir denemenin parçası olarak dünyanın ilk gen terapisi DFNB9'u sundular. Ocak 2024'te yayınlanan bu çalışmanın sonuçları, altı çocuktan beşinin işitme ve konuşmada iyileşme sağladığını gösterdi. Fudan Üniversitesi Göz ve KBB Hastanesi'ne bağlı Genetik İşitme Kaybı Teşhis ve Tedavi Merkezi'nin yöneticisi Prof. Yilai Shu Şangay, ilk olarak verileri Avrupa Gen ve Hücre Terapisi Derneği'nin 30. Yıllık Kongresi'nde Brüksel’de sundu. Ekim 2023'te Brüksel'de, işitmeyi geri kazanmak için gen terapisinin kullanılmasına ilişkin klinik veriler rapor edildi.

Nature Medicine'de açıklanan yeni çalışma, DFNB9'u tedavi etmek için çift taraflı kulak gen terapisini kullanan ilk klinik çalışmadır. Araştırma ekibinin hedefi her zaman her iki kulaği tedavi ederek çocuklara sesi üç boyutlu duyma yeteneğini kazandırmak.

GÜVENLİK İÇİN GEREKLİ

Araştırmacılar ‘Ses kaynağının lokalize edebilmesi, yani bir ses kaynağının üç boyutlu konumununun belirleme becerisi, konuşma iletişimi ve iletişim açısından önemli olduğuna dikkat çekerek bu durumun araba sürüşündeki gibi günlük güvenlik olduğunu” belirttiler.

Yayımlanan veriler, AAV1-hOTOF gen terapisi kullanılarak tedavi edilen ve Fudan Üniversitesi Göz ve KBB Hastanesi'nde 13 haftalık veya 26 haftalık bir süre boyunca gözlemlenen DFNB9'lu beş çocuğu kapsayan tek kollu deneyin ara analizinden alınmıştır. Çalışma için Shu, AAV tarafından taşınan insan OTOF transgeninin işleyen kopyalarını, özel, minimal invaziv bir ameliyatla hastaların iç kulaklarına enjekte etti. İlk ikili tedavi Temmuz 2023'te gerçekleştirildi. Bilim insanları, Binaural AAV1-hOTOF gen terapisi ile tedavi edilen tüm hastalarda iki taraflı işitme restorasyonu, işitsel ve konuşma fonksiyonlarında iyileşme ve ses kaynağı lokalizasyon yeteneğinin restorasyonu ile sonuçlandığını bildirdi.

DUYUNCA DANS BAŞLADI

Tedavi takibi sırasında 36 advers olay gözlendi ancak doz sınırlayıcı toksisite veya ciddi olay meydana gelmedi. Beş çocuğun tamamında, konuşma algısı ve ses lokalizasyonunda çarpıcı iyileşmelerle birlikte her iki kulakta da işitme iyileşmesi görüldü. Çocuklardan ikisi, daha karmaşık bir işitsel sinyal olan müziği takdir etme yeteneğini kazandı ve çalışma için çekilen videolarda müzik eşliğinde dans ettikleri gözlemlendi. Katılımcılar izlenmeye devam ederken deneme devam ediyor. Shu, "Bu yeni sonuçlar, bu yaklaşımın büyük umut vaat ettiğini ve daha büyük uluslararası denemeleri gerektirdiğini gösterdiğini" vurguladı. Bu sonuçlar daha önce bildirilen tedavinin etkinliğini doğruluyor ve genetik işitme kaybı için gen terapisinde önemli bir adımı temsil ediyor.

Araştırmacılar"Sonuçlarının, DFNB9'lu hastalar için AAV1-hOTOF binaural gen terapisinin uygulanabilir, güvenli ve etkili olduğunu gösterdiğini’ belirtti. Çalışma, DFNB9 tedavisinin kapsamını genişletiyor, kalıtsal sağırlığa yönelik klinik müdahaleyi potansiyel olarak geliştiriyor ve diğer sağırlık genlerinin neden olduğu kalıtsal sağırlık için gen terapisinin klinik dönüşümünü teşvik ediyor.

Araştırmacıların nihai hedefleri, işitme kaybının nedeni ne olursa olsun insanların işitme duyusunu yeniden kazanmalarına yardımcı olmak. Araştırmacılar, tedaviyi daha fazla incelemek ve geliştirmek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu belirttiler. Gen terapisi ve koklear implantın daha büyük bir randomize çalışmada araştırılması gerekiyor

Orijinal makale erişim sayfası: https://www.nature.com/articles/s41591-024-03023-5