Gizli gündem

Hazine ve Maliye Bakanımız Berat Albayrak geçen hafta 27 Ekim tarihinde yabancı yatırımcılarla video konferans yöntemiyle yapılan toplantıya katıldı.

Yabancı yatırımcı deyince ne anlarız; sabit sermaye yatırımcısını değil tabi ki. Sıcak paracıları anlarız.

Sıcak paracılara ne anlatılır. Türkiye’nin, gelen tüm paralara, güven ortamı ve yüksek kar garantisi verdiği minvalinde, sıcak paracıların hoşuna gidecek sözler. Hele kurlar özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın AK Parti Malatya il kongresinde “istediğiniz yaptırımı yapın” şeklindeki tehdidinden sonra kurların 7 TL’lerden, 8 TL’nin üstüne fırlamasından sonra açıkçası benim bu toplantıdan beklentim böyle sözlerdi.

ALBAYRAK'IN MESAJLARI

Size toplantıdan basına yansıyan bir takım cümleleri aktarıyorum.

“Küresel şirketlerin, bu belirsiz ve zorlu dönemde, Türkiye gibi yabancı şirketlere karşı tarafsız, değişime açık, şoklara karşı dirençli, güvenilir ve dinamik ortaklara ihtiyacı vardır. Rekabetçi maliyet yapısı, çok çeşitli ve güçlü üretim tabanı, iyi eğitimli insan kaynağı, stratejik konumu, modern lojistik altyapısı, sermaye yatırımları için özelleştirilmiş teşvik ve destek paketleriyle iş hayatını destekleyen Türkiye, yatırımcılara benzersiz fırsatlar sunuyor. Türkiye'nin ekonomik dönüşümünü sağlamak için bölgesel bir güç merkezi olarak potansiyelinin tamamını harekete geçirmek amacıyla son birkaç yıldır hiç yorulmaksızın çalışıyoruz. Yeni ekonomik model, artan yerli üretim, yatırım, iş imkanları, yeterli düzeyde rekabetçi kur ile pandemi öncesi seviyeye ihracatı getirerek kendini gösterdi."

"Türkiye'nin 82 ülkeyle doğrudan yabancı yatırım için özel olarak oluşturulan ikili yatırım koruma anlaşmaları var. Ayrıca 86 ülkeyle çifte vergilendirmeyi engelleme anlaşmaları bulunuyor. Yapılan reformlarla, 2002 yılında 38 gün olan iş yeri açma süresi 6.5 güne indi. Türkiye, yabancı yatırımcı üzerindeki kısıtlamalar konusunda OECD ortalamalarının ve özellikle Çin-Hindistan gibi rakiplerinin oldukça altında ve iyi durumda. Türkiye, İş Yapma Kolaylığı Endeksi'nde hızla ön sıralara doğru ilerlemesinin yanında yabancı yatırımcılar ve çalışanlar için de hem kültürel hem de sosyal açıdan pek çok avantajlar sağlıyor."

YABANCILARIN PAYI AZALDI

Berat Albayrak ne tür yatırımcı ile konuştuğunu şaşırdı diye düşünüyor insan. Danışmanları yanlış yönlendirdiler. Toplantıya katılanların Türkiye’de sabit sermaye yatırımı yapma düşüncesi vardı da biz mi bilmiyoruz. Aslında yıllardan bu yana yabancı yatırımcılar ile ilgili olarak yapılması gereken bu tür toplantılar idi. Yabancı sabit sermaye (fabrika yapacak yatırımcı) yatırımcılarını davet edip, Türkiye’de istihdam ve üretim sağlayacak yatırımcının önü açılması gerekiyordu. Toplantıya katılan yabancı yatırımcıların (sıcak paracıların) yaptığı neydi. Yıllardan bu yana hisse senedi borsasında en az yüzde 60 oranında pay sahibi olan yabancı yatırımcı oranı artık yüzde 40’lar düzeyine düşmüştü. Yapılan hesaplara göre 2020 yılbaşında 78 milyar dolar olan yabancı yatırımcının Türkiye’deki parası, Temmuz 2020 tarihi itibarıyla 55 milyar dolara düşmüştü.

'ÇALI DÖVMEK'

Merkez Bankası Başkanı 1. Enflasyon Raporu toplantısında, nisan ayında “Yabancı portföy çıkışlarının olduğunu, bunun aslında bizim açımızdan satış baskısının bir miktar azaltıcı etkisi olduğunu tekrar hatırlatmam gerekir. Yabancıların tekrar girmesini isteriz. Ancak geldiğimiz nokta itibarıyla kırılganlığı azaltıcı bir unsur olarak değerlendirilmesi gerekir” demiş idi.

Yabancılar hala çıkışta.

“Çalı dövmek” bazen gerekli olabiliyor. Sanki Merkez Bankası, sıcak paracılar ile anlaşmış, onların çıkışlarını izliyor, izlenimi ediniyorum.