IMF: Çin, beş yılda ABD’yi ikiye katlayacak!

Uluslararası Para Fonu (IMF), 2023 Nisan ayı “Dünya Ekonomik Görünümü” raporunu yayımladı. (1) “Zorlu bir toparlanma” başlıklı rapora göre önümüzdeki 5 yıl içinde Çin’in dünya ekonomisine katkısı ABD’nin iki katı olacak.

Bloomberg haber ajansının IMF’nin raporuna dayanarak yaptığı hesaplara göre, 2028 yılına gelindiğinde Çin’in dünya ekonomisine katkı oranı yüzde 22,6’yı bulacak, onu Hindistan yüzde 12,9 ile izleyecek ve ABD ancak yüzde 11,3 ile üçüncü sırada yer alacak. (2)

MADDEYİ ANLAMAK ESAS

Büyük Atatürk, 5 Ocak 1904 günü, daha 23 yaşında genç bir teğmenken not defterine şu notu düşmüş: “Evvela sosyalist olmalı, maddeyi anlamalı”! (3) Maddeyi anlamak, her işin başlangıcı.

Dünya ekonomisinin nereye gittiğini anlamak, ülkelerin uluslararası kıyaslamalarla gerçek gücünü görmek, maddeyi anlamak için zorunludur.

Dünya ekonomisinde, gelişmiş ülkelerin payı her yıl daha fazla oranda küçülür, geçmişin “hasta ve yoksul” ülkeleri hızla kalkınıp, dünya ekonomisinin gelişmesini sırtlarken, hâlâ ABD’nin ve AB’nin şarkılarını söyleyenler “maddeyi” anlamıyor.

ABD’nin Ukrayna savaşında geri vitese geçmesi, önce akılsızca ABD’nin kuyruğuna dizilen AB ülkelerinin isyan etmesi, Biden yönetiminin gücünün ötesinde işlere giriştiğini gösterdi. “Amerika eski parlak günlerine dönecek” lafının boş bir propaganda sloganı olduğu açığa çıktı.

ÇİN’İN DÜNYADAKİ PAYI 20 YILDA İKİ KATINA ÇIKTI

IMF'nin son Dünya Ekonomik Görünümü tahminlerine göre bu yıl Çin, satın alma gücü paritesine göre dünya GSYH'sinin yüzde 18,8'ini oluşturacak. Bu, ABD ve AB'nin ekonomik çıktısının fersah fersah önünde. Çin’in payı 20 yıl önce sadece yüzde 8,1'di.

ABD'nin küresel GSYH'deki payı 2002-2022 yılları arasında yüzde 19,8'den yüzde 15,8'e gerilerken, AB'nin payı aynı dönemde yüzde 19,9'dan yüzde 14,8'e düştü.

Çin, ABD ve AB arasındaki fark önümüzdeki birkaç yıl içinde daha da açılacak. Çünkü gelişmiş kapitalist ülkelerde ekonomik daralma ve inatçı enflasyon, yüksek işsizlik yaşanırken, Çin'in kararlı bir şekilde büyümeye devam edeceği görülüyor.

IMF Raporu, dünya ekonomisinin yüzde 75’inin Çin, Hindistan, ABD, Endonezya ve Türkiye’nin aralarında bulunduğu 20 ülkede toplanacağına işaret ediyor.

ABD, Almanya, Japonya, İngiltere ve Fransa’nın ilk on sırada yer almasına rağmen, G7 ülkelerinin payı küçülecek. Öte yandan BRICS ülkelerinden Brezilya, Rusya, Hindistan Çin’in yanı sıra Türkiye’nin Dünya ekonomisine toplam katkı oranı yüzde 40’a yaklaşacak.

IMF raporu dünyanın geleceği konusunda karamsar. 2023 yılında dünya ekonomisinin yüzde 2,8, ABD ve Batılı gelişmiş ekonomilerin yüzde 1,3 gelişmekte olan ülkelerin ise yüzde 3,9 büyüyeceği öngörülüyor. IMF, Çin’in 2023 yılı büyümesini yüzde 5,2 olarak düzeltti.

Dünya ekonomisinin önümüzdeki 5 yılda yüzde 3 civarında büyüme beklentisi, son 30 yılın en zayıf ve düşük seviyesi.

Ekonomik gelişmelerin düzeyi, uluslararası ilişkilerin siyasi yönünü de belirler. IMF’nin 2023 Raporu’na baktığımızda, neden “Tek Kutuplu Dünya”ya dönüş olamayacağını görebiliriz.

Batı’nın belirleyici olduğu dönem sona erdi. Çok kutupluluk günümüzün yalın gerçeği. Dahası, önümüzdeki birkaç yıl içinde Mazlumlar Dünyası, dünyanın gidişatını belirleyecek ve daha adil bir dünyanın kurulmasını sağlayacak konuma geliyor. 

IMF BAŞKANI BATI İÇİN KAYGILI

IMF Başkanı Kristalina Georgieva, 6 Nisan’da IMF-Dünya Bankası Bahar Toplantıları öncesi katıldığı etkinlikte, "Büyümeye Giden Yol: Eylem için Üç Öncelik" başlıklı bir konuşma yaptı. Küresel ekonomide 2021'deki güçlü toparlanmanın ardından Rusya'nın Ukrayna'da başlattığı savaş nedeniyle büyümenin 2022'de neredeyse yarı yarıya düşerek yüzde 6,1'den yüzde 3,4'e gerilediğini belirten Georgieva, yavaşlamanın bu yıl da devam ettiğini söyledi.

Georgieva, ülke grupları arasında da keskin farklılıklar olduğunu vurguladı. Hindistan ve Çin'in 2023'te küresel büyümenin yarısını oluşturmasının beklendiğini kaydetti.

Yüksek faiz oranlarının talebi baskılaması nedeniyle ABD ve Avro Bölgesi'nde ekonomik faaliyetin yavaşladığına dikkati çeken Georgieva, "Gelişmiş ekonomilerin yüzde 90'ının büyüme oranlarında bu yıl bir düşüş bekleniyor" dedi. (4)

ÇİN İLK ÇEYREKTE YÜZDE 4,5 BÜYÜDÜ

Sürekli “Çin ekonomisi batıyor” haberleri yayınlamakla ünlü “The Economist” dergisi, Çin’in ilk çeyrek büyüme rakamlarını açıklaması üzerine “Çin'in yeni GSYİH rakamları ekonomisine olan inancı tazeleyebilir.” demek zorunda kaldı.

Economist şöyle yazdı: “Çin'in geçen yılın sonunda sıfır Kovid rejimini terk etmesinden bu yana, ekonomik toparlanma hem merakla bekleniyor hem de yatırımcılar tarafından yakından inceleniyordu. Ancak 18 Nisan'da açıklanan resmi rakamlar bu kuşkuların bir kısmının giderilmesine yardımcı olacaktır. Çin'in GSYH'si bu yılın ilk üç ayında, 2022'nin aynı dönemine kıyasla yüzde 4,5 oranında büyüdü. Bu oran Çin'in standartlarına göre kulağa pek de etkileyici gelmiyor. Ancak bu noktaya gelebilmek için ekonominin öncelikle geçen bahar Şanghay ve diğer yerlerdeki yıkıcı sokağa çıkma yasaklarının yarattığı çukurdan çıkması gerekiyordu. Daha ayrıntılı, aylık rakamlar toparlanmanın şeklini netleştirdi. Perakende satışlar 2023 Mart ayında yıllık bazda çift haneli büyüme kaydetti. Salgın dönemindeki kısıtlamalardan ağır darbe alan yemek hizmetleri yüzde 26'nın üzerinde büyüdü. İhracat en azından şimdilik beklenenden daha iyi bir gelişme gösterdi.” (5)

Çin bu büyümeyi hem de enflasyonu düşürerek gerçekleştirdi. Büyümenin sağlıklı olduğunun göstergesi ise, imalat sanayinin büyümesi, sanayi ihracatının artması, perakende satışlardaki yüksek sıçrama ve yatırımın genişlemesi. (6)

Bir önemli haber de Çin’in Sinciang Uygur Özerk Bölgesi’nden. ABD’nin “Zorla Çalıştırma Yasası” gibi bir uyduruk gerekçeyle uyguladığı ağır yaptırımlara rağmen Uygur Özerk Bölgesi, ihracatta Çin’in şampiyonu oldu. Uygur Özerk Bölgesi 2023 yılı ilk çeyreğinde, ihracatta yüzde 80,3 oranında büyüme kaydetti. Bu, bütün eyaletler, özerk bölgeler ve eyalet düzeyindeki şehirler ile kıyaslandığında en yüksek artış. Bu artışta beş Orta Asya ülkesine yapılan ihracatın payı yüzde 84,5 ile birinci sırada. Kuşak ve Yol Girişimi ülkelerinin payı yüzde 77,4 olurken AB’nin payında ise yüzde 16,6 artış oldu. (7)

Bu gelişme de gösteriyor ki: ABD istediği kadar zorlasın! Kendi gücüne güvenip, halkı seferber edersen ve akıllı dış politika uygularsan zorluklar aşılır.

DERYA İÇİNDEDİRLER DERYAYI BİLMEZLER!

İkinci Dünya Savaşı sonrası, ABD hegemonyasının iki önemli aracından biri olarak inşa edilen IMF’nin Dünya Ekonomik Görünüm raporları, eskiden amentü kitabı gibiydi. Artık “mızrak çuvala sığmadığı” için, IMF Raporları etrafından dolaşarak bile olsa gerçeği yazdığı için Batı’nın efendilerince yok sayılıyor.

“Hayali” bir Amerikan rüzgârının efsununa kapılmış olan Türk entelektüelleri de IMF 2023 Dünya Ekonomik Görünüm Raporu’nu görmezden geldi.

Oysa, geleceğe ilişkin son derece umutlu olmamız gereken bir dönemdeyiz.

IMF Raporu dahi bu gerçeği ortaya seriyor. Mazlumlar dünyası harekete geçti. Mao Zedung’un ünlü benzetmesiyle “on parmağının altında on pire tutan ABD” büyük çıkmazda. Her hamlesinde bir bölgeyi kaybediyor. Suudi Arabistan ve Körfez emirlikleri gitti, Orta ve Güney Amerika’yı kalıcı olarak kaybetti, Fransa, Almanya gidiyor. Afrika ise şaha kalktı.

Türkiye’deki çaresizlik, Kanuni Sultan Süleyman döneminin şairlerinden Hayali Bey’in ünlü mısrasını çağrıştırıyor: “O mâhiler ki deryâ içredir, deryâyı bilmezler”!

Dipnotlar:

1. https://www.imf.org/en/Publications/WEO/Issues/2023/04/11/world-economic-outlook-april-2023

2. https://www.bloomberg.com /news/articles/2023-04-17/china-to-be-top-world-growth-source-in-next-five-years-imf-says?leadSource=uverify%20wall

3. Atatürk’ün Bütün Eserleri, ATABE, Cilt 1, Kaynak Yay., İstanbul, 1998, s.15

4. https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/imf-baskani-georgieva-dunya-ekonomisinin-bu-yil-yuzde-3ten-az-buyumesini-bekliyoruz/2865598

5. https://www.economist.com/graphic-detail/2023/04/18/chinas-new-gdp-figures-may-restore-faith-in-its-economy

6. https://www.china-briefing.com /news/chinas-economy-in-2023-gdp-grew-by-4-5-in-q1?utm

7. https://turkish.cri.cn/2023/04/19/ ARTIeoDXHuEnmTyQk9HMPthd230419.shtml?spm=C78321.PWUiAL2594b5.EY3stVDm2L2L.92