İşte YAŞ 2011’i kurgulayan rapor (1)-(TAMAMI)

İşte YAŞ 2011'i kurgulayan rapor (1)

Hollanda Sivil Toplum örgütü CESS 2004 yılından bu yana eski Hollanda savunma bakanı Van Eekelen’in başkanlığında Türkiye’deki sivil asker ilişkileriyle pek meşgul oluyordu. Genelkurmay Başkanlığı Milli Savunma Bakanlığı'na bağlanmalıdır ki ,sivil otoritenin üzerine bir vesayet halinde bulunduğu varsayılan örtülü müdahalelerin ortadan kalkması sağlansın. O kadar da değil! Hollandalı Bakan ayni zamanda da askerin laiklik konusunda vaziyet almasından hiç memnun değildi. Kürt soruna bakış açılarından da yakınıyordu. Kıbrıs- Ermenistan askeri harcamalarının ille Meclis tarafından denetlenmesini de istiyordu. Türkiye AB ilişkileri gibi üstüne vazife olmayan konularda ciddi çalışmalar yapıyordu. Bu nedenle CESS 2006 yılında yayınladığı bir raporda, bu hedefleri içeren görüşler ve açıklamalar yer aldı. İşte bu görevi Hollanda , CESS Enstitüsü'ne vermişti Enstitü Türkiye’de 2004- 2011 yıllarını kapsayan toplantılar yaptı. Bu toplantılarda E. Tümgenaral Armağan Kuloğlu, emekli Orgeneral Edip Başer de görev aldılar. CHP Genel Başkan Yardımcısı Bursa Milletvekili Onur Öymen de bu toplantılara katıldı. Bir süre sonra Armağan Kuloğlu ve Orgeneral Edip Başer çalışmalardan fikir uyuşmazlığı nedeniyle ayrıldılar.İki asker kendi ordularının görev uygulamaları konusundaki düşünceleri dinlemeye bile tahammül edemediler.Onur Öymen’in aleyhte yaptığı konuşmadan ne 195 sayfalık raporda söz edildi, ne de basının liboş takımı gerçeklerden değil, batılıların Büyük Ortadoğu Projesi'nin değirmenine su taşımaktan vazgeçtiler.
Peki; 195 sayfalık raporda özetle neler vardı?
Raporda 2006 yılında Türk hükümet yetkilileriyle de Brüksel’de görüşmeler yapıldığı da bildirilmektedir.
Ayrıca 2004 yılından beri her yıl CESS bu konuda ilerleme raporları da yayınlamaktaydı.
195 sayfalık raporda dile getirilen bazı görüşler aşağıda özetlenmiş halde bulacaksınız.
Bu rapor, Hollanda Dışişleri Bakanlığı'nın mali katkısı ve teşviki ile hazırlanmıştır. Çalışma İstanbul Policy Center (IPC) ve Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi ASAM’ın işbirliği ile yürütüldü. ASAM, 2005 yılının Nisan ayında bu çalışmadan çekildi. İki emekli general 2005 yılının Nisan ve Mayıs aylarında bu raporun kendi görüşlerini yansıtmadığı gerekçesi ile bu çalışmadan çekildiler.
Çalışma grubunun başkanlığını Hollanda eski Savunma Bakanı, Van Eekelen yapmıştı. Çalışmaya Türk, Hollandalı, İngiliz bilim insanları katılmıştı.Bizden de bu çalışmalara katılan bilim adamı hüviyetlilerin hemen hepsinin yıllarca İkinci Cumhuriyeti savunan ve TSK ‘ın eğilimlerinden ve Atatürkçü görüşü savunanlardan olmaması dikkat çekicidir. Raporda ne yazıyor. Amaç nedir?

Sivil –asker ilişkileri AB’nin hukukunda ayrıntılı biçimde yer almıyor.
Kopenhag Kriterleri yoruma ve tartışmaya açıktır. TSK’nın demokratik kontrolünden açıkça söz etmiyor.
Buna ragmen AB, Ankara hükümetine silahlı kuvvetlerin siyasi gücünü azaltması için çağırıda bulunuyor.
Sivil makamlar, ulusal güvenlik stratejisinin hazırlanmasında ve uygulanmasında denetleyici rol oynamalıdır.
Savunma harcamaları üzerinde meclis denetimi tam olarak sağlanmalıdır.
Genelkurmay Başkanının, Savunma Bakanına bağlanması gerekmektedir.
Andrea Mango’nun 2003 yılındaki “Bugünkü Türkler” kitabında halkın %88’nin silahlı kuvvetleri en güvenilir kuruluş olarak saydığını belirtiyor.
Mango Türk generallerini “muhafazakar ve modernlik yanlısı” olarak nitelendiriyor.
Askerler bugün bile Atatürk tarafından kurulan devletin laik niteliğinin korunmasını, devletin ve milletin bölünmesini yol açacak hususların önlenmesini ve Türkiye’nin Kıbrıs’taki haklarını korumayı kendi görevleri olarak saymaktadırlar.
Askerlerin bu koruyucu rolü, TSK’nın tam demokratik kontrolü ile bağdaşmaz ve Türkiye’nin AB üyeliğine engel oluşturur.
Generaller,anayasanın koruyucusu değil hizmetkarı olmalıdırlar.
2004 – 2005 yıllarında Türk askerleri siyasette özerk bir rol oynadılar. Hükümet tutumunu belirtmeden onlar kendi görüşlerini açıkladılar.
2006 yılının Nisan ayında Türk hükümetinin yetkilileri ve bağımsız uzmanlar Brüksel’de AB yetkilileri ile görüşerek, sivil-asker ilişkileri konusunda Türkiye’nin AB ilkelerine nasıl uyacağını ele aldılar.

2011 yılında YAŞ toplantıları başlamadan önce TSK ile iktidar partisi arasında süregelen çatışma ortamında Genelkurmay Başkanı Orgeneral Işık Koşaner ve ve üç kuvvet komutanının görevlerinden ayrılmaları ve YAŞ toplantılarında cereyan eden tartışmalar sonunda ortaya çıkan durum böylece daha netleşmiyor mu? 195 sayfalık rapor ve olup bitenleri anlatmaya yarın da devam edelim.