Kalkınma mucizesi bu temele dayanıyor
Aydınlık ve Ulusal Kanal yöneticileri olarak 20-26 Ekim tarihleri arasında Çin Ankara Büyükelçiliği’nin düzenlediği programa katıldığımız Pekin, Şanghay ve Shenzen (Şıncın) kentlerine ilişkin izlenimlerimizi aktarmaya devam ediyoruz.
‘DOĞU’NUN İNCİSİ KULESİ’
Aydınlık ve Ulusal Kanal heyetinin dördüncü günü Şanghay’da geçti. Büyük turizm acentelerinin ‘görülmesini şiddetle tavsiye ettiği’ bu kent Çin’in ekonomik kalkınmasını temsil eden en önemli merkez.
Şanghay kelimesi Çince ‘denizin üstünde’ anlamına geliyor. 1800’li yılların sonundan itibaren İngiltere, Fransa ve ABD, şehirde kendilerine özel imtiyaz ve güvenlik bölgeleri kurdu. Emperyalist Batılı güçlere 20. yüzyılda Japonya da katılınca şehir tamamen sömürgeleştiriliyor.
Bu dönemde Çinliler şehrin kuzeyinde yaşamak zorunda kalıyor. Yabancıların olduğu bölümlere ise ancak kontrollü bir şekilde alınıyor.
Çinliler iliklerine kadar sömürülmüş bir bölgeyi bugün adeta meydan okuma merkezine çevirmiş. Avrupa bankalarının işgal ettiği ‘Dış sahil kordonu’nda bugün Çin bankalarının merkezi binaları yer alıyor.
Şanghay’ın ticaret hacminin büyümesi genelde ‘patlama’ kelimesiyle anlatılıyor. Kent bugün gökdelen sayısı bakımından dünyada beşinci sırada.
Turistler 468 metre yüksekliğindeki Doğu’nun İncisi Kulesi’ni mutlaka ziyaret ediyor. Ziyaretçiler buradaki cam teras üzerinden tüm kenti rahatlıkla seyredebiliyor.
Çinli yetkililer Aydınlık ve Ulusal Kanal yöneticilerini hem tekne gezisinde hem de Doğu’nun İncisi Kulesi’nde ağırlayarak Şanghay’ın atılım serüvenini paylaştılar.
ÇKP’NİN ‘KIZIL TEKNESİ’
Şanghay’ın Çin tarihi için çok özel bir yeri var. Öyle ki dönemin Sovyet Rusyası’na ait bazı medya organları “Çinli komünistlerin kalesi” nitelendirmesi yapıyor. Çin Komünist Partisi (ÇKP)'nin 23 Temmuz 1921'de ilk ulusal kongresini yaptığı bina Şanghay’da bulunuyor ve bölge Fransız işgal güçlerinin kontrolü altında.
İki katlı tuğla binada gizlice düzenlenen kongre Fransız işgal güçlerince fark edilince parti yöneticileri arka kapıdan kaçıyor ve bir tekneyle Zhejiang eyaletinde bulunan Jiaxing şehrine doğru yol alıyorlar ve ÇKP’nin ilk kongresini denizin üzerinde daha sonra “Kızıl Tekne” alını alacak olan bu teknede tamamlıyorlar.
Grup, gemiyi kiralamak için o dönem fena bir para olmayan sekiz gümüş sikke harcıyor ve büyük davalarını özel olarak görüşmek üzere Nanhu Gölü'nün merkezine yelken açıyorlar.
Mao Zedong’un da aralarında bulunduğu ÇKP’nin ilk lider kuşağı, yanlarından bir polis devriye gemisi geçtiğini düşündükleri bir anda gerçek niyetlerini gizlemek için turist gibi davranarak o dönem bir zengin eğlencesi olan ve Çin dominosu olarak da bilinen “mahjong” bile oynuyorlar.
Polis devriyesi geçtikten sonra grup “Komünist Parti çok yaşa!”, “Üçüncü Enternasyonal çok yaşa!” diye sessizce bağırarak bu sisli denizde ÇKP’nin doğuşunun temellerini atıyorlar.
103 yıl önce gizlice toplantı yapmak zorunda kalan Çinli yurtseverler bugün sarsılmaz bir kale inşa etmenin gururunu ve özgüvenini yaşıyor. ÇKP yönetimi binayı ve çevresini 1952 yılında anıtsal bölgeye dönüştürmüş. 3 yıl önce de toplamda 3.400 metrekarelik bir sergi alanı oluşturulmuş. Burada ÇKP tarihini yansıtan 1100’ü aşkın eser sergileniyor. Çinli yetkililer Aydınlık ve Ulusal Kanal yöneticilerini ÇKP’nin ilk kongre tartışmalarını yaptığı salonda ayrıntılı olarak bilgilendirdi.
EKONOMİK REFORMLARIN MERKEZİ
Heyet son gününü başka bir gökdelen havzasında Shenzen’de geçirdi. Kent, Deng Xiaoping tarafından 1980’lerin başında başlatılan ekonomik reformların merkezi olarak takdim ediliyor.
40 yıl içinde bir balıkçı kasabasının teknoloji ve ticaret üssü haline getirilme süreci kentin merkezinde yer alan müzede ayrıntılarıyla aktarılıyor. Şehir akşamları ışıklandırma sayesinde adeta gökdelen dansı sunuyor.
40 yıl önce ineklerin otladığı alanlarda şu anda Huawei, Tencent ve DJI gibi dev şirketlerin merkezleri bulunuyor. 40 yıl önce balçık bir arazi olan deniz kenarında bugün dünyanın en işlek dördüncü konteyner limanı yer alıyor.
Shenzhenlilere göre ‘vakit nakittir, verimlilik hayattır.’ Shenzhen Yerel Hükümeti Kalkınma Araştırmaları Merkezi Müdürü Wu Sikang dört yıl önce kentte her ay 40 bin şirketin kurulduğunu açıklamıştı.
DÜNYANIN EN UZUN DENİZ GEÇİŞ KÖPRÜSÜ
ÇKP yöneticileri Shenzen’i ‘Çin'e özgü sosyalizm inşasının pilot bölgesi’ olarak nitelendiriyor. Bu nedenden dolayı Xi Jinping Cumhurbaşkanlığı görevine başladığında ilk yurt içi gezisini Shenzhen’e yapmıştı.
Aydınlık ve Ulusal Kanal heyeti şehir müzesinin yanında Çin’in teknoloji devlerinden Honor şirketini de ziyaret etti.
Heyet ayrıca Ekim 2018'de açılan toplam 55 kilometre uzunluğuyla dünyanın en uzun deniz geçiş köprüsü olan Hong Kong-Zhuhai-Macao Köprüsü’nü tanıtma amaçlı yapılan tekne gezisinde ağırlandı.
Yukarıda aktardığımız bilgiler Aydınlık’ın dikkatli okurları için yeni sayılmaz. Aydınlık yıllardır Çin’in planlı-kamucu hamlelerinin her aşamasını Türk milletinin dikkatine sunuyor. Yüzyılın başında Atatürk devrimiyle başlattığımız kalkınma atağı ne yazık ki Batı sistemine bağlandığımız için uzun sürmedi.
Kamu önderliğinde siyasetler bugün Çin’i parmakla gösterilecek bir ülke haline getirdi. Üretici güçlerini ateşleyecek devrimci siyasetlerle güzel ülkemizin de büyük bir mucizeye imza atacağını biliyoruz. Üretim Devrimi için var gücümüzle çalışmaya devam!
-SON-
(Not: Aydınlık ve Ulusal Kanal yöneticilerini gezinin başından sonuna kadar özenle ağırlayan Diplomat İlkay Hanım’a teşekkür ederiz.)